کلینیک درد
کلینیک درد (pain clinic) برای درمان انواع دردهای حاد و مزمن ماهیچه‌ای– استخوانی، مفصلی، سرطانی و… تأسیس شده است. پزشکان فوق تخصص درد در کلینیک‌های درد، درد بیمار را درمان کرده یا به اندازه‌ای کاهش می‌دهند تا هرچه بیشتر به توانایی پیشین خود بازگشته و شرایط زندگی راحت‌تری برای بیمار فراهم شود.
در کلینیک‌های درد، نخست پزشکانِ درد با انجام ارزیابی و معاینهٔ دقیق، علت را شناسایی کرده و سپس تلاش می‌کنند با ترکیبی از درمان‌های دارویی، درد بیمار را کاهش دهند و در صورت نیاز، با تغییر میزان و نوع داروی مصرفی، نتیجه بهتری ایجاد کنند. در صورت نرسیدن به نتیجه مناسب، گام بعدی جراحی (باز یا بسته) است.
این عارضه می‌تواند توانایی شما را در انجام کارهای روزانه و فعالیت‌هایی که از آن لذت می‌برید، سلب کند. اما همیشه امید وجود دارد و کلینیک فوق تخصصی درد بیمارستان مریم می‌تواند به شما کمک کند.
کلینیک درد چیست؟
بیش از نیمی از افراد در زندگی خود درد را تجربه می‌کنند. در مواقع درد ممکن است سردرگم شوید و ندانید که علت آن چیست و باید به کدام متخصص مراجعه کنید.
کلینیک درد، در این مواقع به کمک افرادی که دردهای مزمن را در هر قسمت از بدن خود احساس می‌کنند، می‌آید. در هنگام درد، به‌دنبال متخصصین متعدد نباشید. با مراجعه به کلینیک درد، مشکل شما حل خواهد شد.
سابقه فعالیت این رشته، به حدود سی سال پیش می‌رسد. حدود سی سال است که در کشورهای مختلفی مانند آمریکا و کانادا، از این علم برای بهبود و درمان بیماران استفاده می‌کنند. در ایران، پزشکان حرفه‌ای ما توانستند از حدود ۱۰ الی ۱۲ سال پیش با گذراندن دوره‌های مختلف، رشتۀ درد را وارد این کشور کنند، رشتۀ درد، یکی از جوان‌ترین و پرکاربردترین رشته‌ها در ایران است.
شاید تا به‌حال، هیچ تدبیری برای درد بعد از عمل یا بعد از تروما اندیشیده نشده بود، با به‌وجود آمدن کلینیک‌های درد، مسئولیت چنین برنامه‌هایی به این مراکز اختصاص یافت. تمرکز این کلینیک یا کلینیک مدیریت درد بر تشخیص و کنترل درد مزمن است.
همانطور که از نام این مرکز پیداست این کلینیک جهت درمان و کنترل درد، ایجاد شده است. متخصصین علت درد را جویا شده و راهکار و درمان مناسبی در نظر می‌گیرند.
در واقع متناسب با شرایط هر فرد درمان‌های مؤثری مانند درمان‌های دارویی یا غیردارویی توصیه می‌شود تا درد، کنترل و در نهایت درمان شود. علاوه بر درمان‌های دارویی درمان‌های غیردارویی نیز انجام می‌گیرد:
- طب سوزنی
- آب درمانی
- بیوفیدبک (توانایی پاسخ بهتر به رفتار غیرارادی بدن مانند ضربان قلب، فشار خون عصبی و…)
- ماساژ
- مدیتیشن
چرا باید به کلینیک درد مراجعه کنیم؟
درد شدید قطعا زندگی شما را مختل و توانایی انجام کارهای روزمره را سلب می‌کند. متخصصین سعی بر آن دارند که ابتدا علت درد را بیابند. دردهای آزاردهنده‌ای مانند سردردهای میگرنی، کمردرد، گردن درد و… .
پس از مراجعه به این کلینیک، روند درمان شروع شده و متخصصین شیوه کنترل درد را به شما می‌آموزند. این روند سبب می‌شود که همانند گذشته فعالیت‌های روزمره خود را بدون مشکل انجام دهید. در واقع پس از مراجعه، شما بازگشتی دوباره به زندگی خود خواهید داشت.
پزشک فوق تخصص درد کیست؟
تخصص درد یک تخصص در شاخه پزشکی‌ست که بر ارزیابی، درمان و پیشگیری از درد تمرکز دارد. متخصصان درد، بیمارانی که مبتلا به درد مرتبط با یک علت خاص مانند درد سرطان، آسیب، درد بعد از عمل‌های جراحی هستند و افرادی که از یک بیماری اولیه رنج می‌برند (مانند سردردهای مکرر و دردهای مربوط به اعصاب بدن) درمان می‌کنند.
پزشک فوق تخصص درد پزشکی است که به‌صورت حرفه‌ای و تخصصی در زمینه‌های ارزیابی، تشخیص درد و درمان آن دانش کافی دارد. آنها با تشخیص شرایط بیمار، اقدام به درمان می‌کنند (به‌عنوان مثال، داروهای تجویزی، خدمات توانبخشی و روش‌های اجرایی)، همچنین مشاوره‌های بیماران و خانواده‌های آنها را نیز انجام می‌دهند.
گرچه این پزشکان آموزش‌های گسترده‌ای را در زمینه‌های مختلف درد گذرانده‌اند، اما ممکن است در یک یا چند روش درمان ماهرتر باشند.
چه خدماتی در کلینیک درد ارائه می‌شود
| تزریق اپیدورال | آندوسکوپی دیسک | کنترل دردهای پس از جراحی |
|---|---|---|
| درمان دیسک کمر | بلوک‌های عصبی | کنترل دردهای بیماران سرطانی |
| لیزر دیسک کمر | درمان دردهای عصب سه قلو | تزریق زانو و تزریق شانه |
| دیسکوژل گردن و کمر | رادیوفرکوئنسی ستون فقرات | سردردهای مقاوم به درمان |
| محرک‌های نخاعی | پمپ‌های داخل نخاعی | لیزر پرتوان |
کلینیک درد و مدیریت درد
پزشکان در کلینیک مخصوص درد از مجموعه‌ای از تکنیک‌های تشخیص و درمان اختلالات درد استفاده می‌کنند. ارزیابی‌ها اغلب شامل موارد زیر است:
- گرفتن تاریخچه شخصی و خانوادگی پزشکی
- ارزیابی شیوه زندگی بیمار (مثلاً سطح فعالیت)
- بازبینی آزمایش‌های قبلی (مانند آزمایش خون، آزمایش‌های تصویربرداری)
- انجام معاینه فیزیکی
درمان، بستگی به علت دارد. برخی از درمان‌ها برای کاهش درد و برخی از آنها برای کمک به بیماران برای کنترل آن طراحی شده‌اند. روش‌های مورد استفاده برای کاهش درد عبارتند از:
- دستگاه‌های ایمپلنت
- تزریق
- تجویز داروها
- بلوک‌های عصبی
- فیزیوتراپی
- جراحی باز یا بسته (به عنوان مثال، جایگزین مفصل، جراحی ستون فقرات، جراحی عصب محیطی)
چه دردهایی را می‌توان در کلینیک درد درمان کرد؟
انواع دردهایی که در کلینیک درد درمان می‌شود به شرح زیر است:
- دردهای ستون فقرات و رادیکولار (کمردرد یا سیاتیک)
- سندرم درد منطقه‌ای پیچیده (CRPS)
- دردهای اسکلتی عضلانی (مفاصل و ماهیچه‌ها)
- درد احشایی و شکم
- آرتروز
- سردرد
- دردهای عصبی (مانند نوروپاتی دیابتی)
- درد گسترده مزمن (فیبرومیالژیا)
- درد ناشی از سرطان و مقاوم به درمان
تجربه هر یک از این دردها می‌تواند مانع از انجام بسیاری از فعالیت‌های روزانه شود و عوارض زیادی از جمله افسردگی را به دنبال داشته باشد، به همین دلیل درمان به موقع و موثر بسیار اهمیت دارد.
چه زمانی باید به کلینیک درد مراجعه کرد؟
اگر دردی دارید که به روش‌های درمان خانگی بهبود پیدا نمی‌کند، توصیه می‌کنیم ابتدا به پزشک داخلی مراجعه کنید. در صورتی که مشکل جدی را تشخیص دهد قطعا شما را برای بررسی تخصصی‌تر و ارائه راهکارهای درمانی موثرتر به کلینیک درد ارجاع می‌دهد.
در این مرکز با حضور متخصصین درد، طیف گسترده‌ای از روش‌های درمانی تخصصی ارائه می‌شود تا بیمار تسکین درد را به روش‌های غیر جراحی بعد از مدت‌ها تجربه کند. راهکارهای درمانی احتمالی به شرح زیر است:
- تجویز دارو
- انواع تزریق بر اساس نیاز بیمار
- تمرینات ورزشی
- درمان‌های دستی
- روان‌درمانی
بهترین کلینیک درد چه ویژگی‌هایی دارد؟
برای انتخاب بهترین مرکز به چنین ویژگی‌هایی توجه داشته باشید:
سابقه و تخصص
قبل از هر چیز حتما باید به این دو مورد توجه داشته باشید. پزشکی که برای درمان خود مراجعه می‌کنید، باید دارای تخصص کافی در این زمینه یعنی فلوشیپ درد باشد تا با اطلاعات کافی که در این زمینه دارد به شما برای درمان کمک کند.
مورد بعدی سابقه خوب پزشک و کلینیکی است که برای درمان مراجعه می‌کنید، قطعا کادر درمانی که مهارت بالایی داشته باشد سابقه خوبی را از خود به جای می‌گذارد.
هر چه پزشک تجربه کافی در این زمینه داشته باشد، نتایج درمان برای شما موفقیت‌آمیزتر خواهد بود. برای اطمینان از این موارد می‌توانید از مراجعینی که تحت درمان هستند، به صورت حضوری پرس‌وجو کنید.
تجهیزات پزشکی
بسیار مهم است به کلینیکی که مراجعه می‌کنید از تجهیزات به روز دنیا و همچنین نوین‌ترین روش‌های درمانی برای شما به کار بگیرند.
هرچه روش‌های درمانی و تجهیزاتی که برای بیمار به کار می‌رود به روز باشد، نتایج درمانی قطعا بهتر و ایمن‌تر خواهد بود.
توجه به نیازهای بیمار
قطعا مهم‌ترین هدفی که باید یک کلینیک درد و کادر درمان مشغول به فعالیت در این مجموعه داشته باشند، توجه به نیازهای بیمار است تا بیماران در طول مراحل درمانی پاسخ تمامی سوالات خود را دریافت کنند و احساس آرامش و رضایت داشته باشند.
مراحل درمانی بیماران
بیمارانی که به کلینیک درد مراجعه می‌کنند، طی چند مرحله، درمان می‌شوند:
مرحله یک
در قدم اول، پزشک متخصص درد، برای درمان، دارو تجویز می‌کند. درمان‌های دارویی برای برخی از افراد پاسخ مثبت می‌دهد و دردهایشان کنترل می‌شود. این افراد بعد از مصرف دارو، از شدت دردهایشان کاسته می‌شود و می‌توانند به فعالیت‌های روزمرۀ زندگی‌شان بازگردند.
مرحله دوم
متخصصان درد، برای درمان دردهای این دسته از بیماران، از روش‌های غیرتهاجمی استفاده می‌کنند. این روش‌های درمانی، عبارتند از آب‌درمانی، فیزیوتراپی و کاردرمانی که باعث افزایش حرکت یا فعالیت مفاصل، تقویت عضلات ستون‌فقرات یا اندام‌ها می‌شود.
مرحله سوم
آخرین مرحلۀ درمانی، شامل استفاده از روش‌های کم‌تهاجمی یا اعمال جراحی بسته، مانند تزریق‌هایی در ریشۀ اعصاب است.
این مراکز درمانی، با هدف کاهش درد بیماران و بالا بردن کیفیت زندگی آنها تأسیس می‌شود. ما مفتخریم که توانستیم این بخش در بیمارستان و زایشگاه مریم را به‌عنوان اولین کلینیک درد در استان البرز، فعال کنیم.
خوشبختانه بیمارستان مریم، با امکانات گسترده‌ای که در اختیار متخصصان درد گذاشته است و همکاری خوبی که با آنها دارد، این امید را در دل ما زنده نگه داشته است که ما هم می‌توانیم خدماتی که در شهرهای دیگر ارائه می‌شود را در اختیار مردم عزیز کرج نیز بگذاریم.
نوکلئوتومی
یک لوله باریک وارد ناحیه میانی دیسک شده و با فشار آب، دیسک را از بدن خارج می‌کنند. نوکلئوتومی با دو روش انجام می‌گیرد. نوکلئوتومی با لیزر و نوکلئوتومی با اوزون. روش لیزر یک درمان سر پایی‌ست و در یک جلسه انجام می‌شود. در روش اورزن، ترکیب گاز اکسیژن و ازون برای درمان بکار می‌رود.
دیسکوژل
یکی از روش‌های انجام شده در کلینیک درد است که در این روش ماده شیمیایی خاصی به داخل دیسک تزریق می‌شود. دیسکوژل یک ماده بی‌خطر از جنس الکل است که بعد از تزریق سفت شده و حالتی پنبه‌ای پیدا خواهد کرد. دیسکوژل با تزریق زیر پوستی به نخاع وارد می‌شود.
PLDD عمل جراحی بسته دیسک با لیزر
جراحی لیزری دیسک به‌صورت سرپایی و تحت بی‌حسی موضعی انجام می‌شود. در طول این عمل، سوزن باریکی به کمک فلوروسکوپ وارد دیسک بیرون‌زده می‌شود. در این روش فیبر نوری داخل سوزن قرار داده شده و انرژی لیزر به درون دیسک تابیده می‌شود. این لیزر ماده ژله‌ای وسط دیسک را تا حد استاندارد تبخیر می‌کند در نتیجه فشار منفی ایجاد شده موجب جمع شدن دیسک بیرون‌زده می‌شود. با این عمل فشار را از ریشه عصب برداشته و درد بیمار تسکین خواهد یافت.
PDCT دیسک کمر و گردن با پلاسما
یکی از روش‌های جراحی بسته دیسک در کلینیک درد، انعقاد و تبخیر دیسک به وسیله نور پلاسما است. این روش بیشترین اثر را در درمان دیسک بیرون‌زده نسبت روش‌های دیگر دارد. نور پلاسما سیستم قدرتمند و کنترل شده‌ای دارد که موجب انعقاد و تبخیر دیسک با گرما می‌شود. در این روش هیچ آسیبی به ریشه عصبی اطراف وارد نخواهد شد.
مزایای روش‌های جراحی بسته
برخی از مزایای انجام جراحی بسته در کلینیک درد به شرح زیر است:
- بدون عارضه حاد
- بازیابی ثبات مهره‌ها و مفاصل ستون فقرات
- سریع‌تر و ایمن‌تر
- آسیب کمتر به عضلات و بافت‌های بدن
- برش‌های بسیار کوچک‌تر در کمر و باقی نماندن جای عمل
- کاهش ریسک آسیب به عضلات کمر
- کاهش ریسک درد و عفونت پس از عمل
- دوره نقاهت بسیار کوتاه‌تر و نیاز به توانبخشی کمتر
- کم شدن میزان نیاز به داروهای مسکن پس از انجام عمل جراحی
کنترل درد بدون نیاز به دارو و جراحی
هنگامی که برای درمان خود به کلینیک درد مراجعه می‌کنید در مراحل ابتدایی استفاده از دارو یا جراحی به شما پیشنهاد نمی‌شود. در واقع در مراحل ابتدایی ممکن است درمان‌هایی نظیر موارد زیر برای شما انجام گیرد:
فیزیوتراپی
فیزیوتراپی به منظور افزایش قدرت و انعطاف پذیری انجام می‌شود.
جهت عملکرد بهتر دامنه حرکات و مفصل‌ها تغییراتی در ستون فقرات و دیگر اندام‌ها انجام می‌گیرد. این کار تحت نظر چندین متخصص انجام می‌شود.
تحریک عصب از طریق پوست
با استفاده از یک جریان الکتریکی، جریانی را از طریق پوست وارد کرده تا قسمتی از بدن که دچار مشکل شده، بهبود یابد.
اصلاح رفتاری
تکنیک خاصی برای منحرف کردن ذهن از درد به کار گرفته می‌شود.
بیوفیدبک
تکنیکی جهت پاسخ و رفتار مناسب به دردهای ایجاد شده در هر قسمت از بدن به کار برده می‌شود.
گرما و سرما درمانی
استفاده از کمپرس آب گرم و پدهای یخی برای تسکین درد مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین ماساژ درمانی نیز انجام می‌شود.
مراقبت‌های ذهنی
در صورتی که در کنار سایر درمان‌های مراقبت‌های ذهنی انجام گیرد، می‌تواند در کنترل و درمان بسیار مؤثر باشد.
درمان با استفاده از برخی از فعالیت‌ها
انجام حرکاتی مانند یوگا و تای چی در تسکین درد بسیار مؤثر است.
کلینیک درد چه اهدافی را دنبال می‌کند؟
اقدامات انجام شده توسط پزشک در این مراکز برای کاهش درد و افزایش کیفیت زندگی بیمار است. درمان می‌تواند مهارت مدیریت درد مزمن را برای بیمار به ارمغان بیاورد و احتمالا امکان بازگشت به کار را برای او فراهم می‌کند.
کلینیک تخصصی درد سه هدف کلی را دنبال می‌کند. اولین هدف، به حداقل رساندن درد است، نه از بین بردن آن؛ چراکه برخی از انواع دردها اغلب به‌طور کامل از بین نمی‌روند. دو هدف دیگر، بهبود عملکرد و افزایش کیفیت زندگی است.
در نتیجه، در کلینیک کلیه کادرهای درمانی که تخصص در زمینه درد دارند، به‌طور کلی مشکل هر مراجعه‌کننده را با استفاده از تکنیک‌های مختلف درمان خواهند کرد. در واقع علت مشکل ایجاد شده را جست و جو می‌کنند و با استفاده از به‌روزترین تکنیک‌ها سعی بر درمان شما خواهند داشت.
تکنیک‌های به‌کار رفته می‌تواند به‌صورت جراحی و غیر جراحی انجام گیرد. انتخاب نوع درمان بسته به صلاحدید پزشک است.
در چه مواقعی باید به کلینیک درد مراجعه کرد؟
در اغلب مواقع زمانی که دچار درد می‌شویم، از راهکارهای خانگی جهت تسکین درد استفاده می‌کنیم که معمولا جهت تسکین درد موثرند.
گاهی درد به‌صورت حاد و مزمن ایجاد می‌شود که با هیچ یک از راهکارهای خانگی بهبود پیدا نمی‌کند، در این مواقع است که باید به کلینیک درد مراجعه کنید تا راهکارهای موثرتری برای شما در نظر گرفته شود.
در صورتی که درمان‌ها به موقع برای بیمار انجام شود تاثیرات بیشتری خواهد داشت.
متخصصین در کلینیک درد از چه روش‌های درمانی برای تسکین استفاده می‌کنند؟
درمان‌هایی که برای بیماران در نظر گرفته می‌شود، بسته به قسمت آسیب‌دیده، علت ایجاد آن و شدت درد در هر فردی متفاوت است.
به‌طور کلی روش‌های درمانی ممکن است به روش‌های زیر برای افراد در نظر گرفته شود:
- دارو درمانی
- تزریق دارو
- عمل‌های بسته
- درمان‌های روانشناختی
- درمان‌های توانبخشی
هزینه کلینیک درد
همانطور که گفتیم خدمات بسیار متنوعی برای بیماران ارائه می‌شود که هر یک از روش‌های درمانی هزینه‌های متفاوتی دارند و نمی‌توان قیمت مشخصی را برای همه خدمات در نظر گرفت.
برای اطلاع از هزینه‌های درمانی باید ابتدا مراجعه کنید تا تشخیص صورت گیرد و سپس با توجه به بیماری شناخته شده، روش درمانی مناسبی در نظر گرفته شود.
در نهایت می‌توانید از هزینه روش درمانی که برای شما در نظر گرفته‌اند مطلع شوید و سوالات خود را در این باره مطرح کنید.