فیبروم رحم یکی از شایعترین تومورهای غیر سرطانی است که امکان رشد آن در داخل و روی رحم وجود دارد. معمولا همه فیبرومها علائمی ندارند؛ اما در صورت ایجاد علائم معمولا ممکن است مواردی از جمله خونریزی شدید، تکرر ادرار، کمردرد و درد حین رابطه جنسی را تجربه کنید.
در اغلب مواقع فیبرومهای کوچک نیازی به درمان ندارند؛ اما در صورتی که بزرگ باشد باید با مصرف دارو یا جراحی درمان شود. برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص این بیماری در ادامه مقاله با همراه باشید.
منظور از فیبروم رحم چیست
این تودهها ضایعاتی هستند که از بافت عضلانی رحم ایجاد میشود، این بافت ممکن است در قسمتهای دیگری از جمله دهانه رحم، لولههای فالوپ یا بافت نزدیک رحم رشد کند.
معمولا این تومورها سرطانی نیستند، به شکل خوش خیم بروز پیدا میکنند و میتوانند باعث ایجاد علائم مختلفی از جمله درد، خونریزی شدید و نامنظم از واژن شوند. گاهی فردی هیچ علائمی ندارد و از بیماری خود مطلع نیست.
معمولا درمان بسته به علائمی که دارید متفاوت است. اندازه فیبرومها متفاوت است، برخی به اندازهای کوچکاند که با چشم غیر مسلح قابل مشاهده نیستند و برخی دیگر به اندازه بزرگی طالبی هستند.
چه علائمی دارد؟
اکثر افراد مبتلا به این بیماری علائمی را تجربه نمیکنند. در صورت بروز علائم معمولا چنین مواردی را شاهد هستیم:
- پریودی با خونریزی شدید یا طولانی مدت
- خونریزی بین قاعدگی
- نیاز به دفع ادرار در تعداد دفعات زیاد
- کمردرد
- یبوست
- احساس درد یا فشار در لگن
- درد پریودی
- رابطه جنسی دردناک
گاهی اوقات فیبروم باعث ایجاد عوارض میشود. بهطور مثال نوع بزرگ آن مانع کاشت تخمک بارور شده در رحم میشود یا اینکه با مسدود کردن لولههای فالوپ منجر به ناباروری میشود، اگرچه این مورد بسیار نادر است.
علاوه بر این، در خانمهای باردار منجر به مشکلاتی در حین زایمان یا حتی در مواقع نادر منجر به سقط جنین نیز میشود.
آشنایی با انواع فیبروم رحم
بسته به محل قرارگیری و همچنین نحوه چسبندگی انواع مختلفی دارند:
داخل دیواره
این توده در دیواره عضلانی رحم قرار میگیرد و رایجترین انواع آن شناخته میشود.
زیر مخاطی
این مورد در زیر پوشش داخلی رشد میکند.
ساب سروزال
این نوع در زیر پوشش سطح خارجی رحم رشد میکند و میتواند بسیار بزرگ شود و در لگن نیز رشد کند.
ساقهدار
این مورد نسبت به موارد قبلی ذکر شده چندان رایج نیست، این فیبروم با ساقهای به رحم میچسبد و شکلی شبیه قارچ دارد، به همین جهت به عنوان فیبروم ساقهدار شناخته میشود.
آیا این عارضه شایع است
این عارضه بسیار رایج است در حقیقت میتوان گفت که حدود ۴۰ تا ۸۰ درصد از خانمها دچار این عارضه هستند. بیشتر در سنین بین ۳۰ تا ۵۰ سال نیز مشاهده میشود.
معمولا افرادی که اولین قاعدگی خود را تجربه نکردهاند یا افرادی که در سنین یائسگی هستند، کمتر دچار این بیماری میشوند.
علت ایجاد آن چیست؟
علت شناخته شدهای برای این بیماری وجود ندارد. با این حال بین هورمون استروژن و فیبروم ارتباطی وجود دارد. معمولا این عارضه در طی سالهای باروری رخ میدهد و ممکن است پس از یائسگی به دنبال کاهش سطح استروژن کوچک شود.
آشنایی با عوامل خطرساز
چندین عامل خطرساز وجود دارد که احتمال ایجاد آن را افزایش میدهد:
- چاقی و شاخص توده بدنی بالا (BMI)
- تجربه دیر هنگام یائسگی
- سابقه خانوادگی
- شروع زودرس قاعدگی
عوارض فیبروم رحم
در اکثر مواقع عوارض مهمی ایجاد نمیکنند. با این حال این موارد از شایعترین عوارض هستند:
- درد غیر قابل تحمل
- کم خونی
- تورم شکم یا لگن
- خونریزی بیش از حد
- ناباروری (نادر)
آیا فیبروم منجر به کم خونی میشود
کم خونی به وضعیتی گفته میشود که بدن گلبولهای قرمز سالم و کافی برای حمل اکسیژن به اندامها ندارد. کم خونی معمولا در افرادی که خونریزی زیادی در پریودی دارند و بهطور مکرر پریود میشوند، رخ میدهد.
این توده باعث تشدید خونریزی در پریودی میشود و حتی برخی خونریزی بین قاعدگی را نیز تجربه میکنند. اگر با وجود این بیماری کم خونی را تجربه میکنید، برای بررسی و درمان به پزشک مراجعه کنید.
روشهای تشخیص
معمولا در طول معاینات لگنی این عارضه تشخیص داده میشود. چندین آزمایش وجود دارد که میتواند برای تایید تشخیص و تعیین اندازه و محل باید انجام گیرد. از تستهای تشخیصی میتوان به چنین مواردی اشاره کرد:
- سونوگرافی
- MRI
- سی تی اسکن
- هیستروسکوپی
- هیستروسالپنگوگرافی (HSG)
- سونوهیستروگرافی
- لاپاراسکوپی
چه روشهای درمانی وجود دارد
این بیماری همیشه نیازی به درمان ندارد، مگر اینکه باعث ایجاد علائم و عوارض آزاردهندهای شود. نوع درمان بسته به علائم و محل و اندازه فیبروم متفاوت است. از گزینههای درمانی موثر میتوان به چنین مواردی اشاره کرد:
- داروهای هورمونی که به کوچک شدن آن کمک میکند.
- دستگاهی برای آزاد کردن هورمون که درون رحم قرار میگیرد و باعث کاهش خونریزی میشود.
- آمبولیزاسیون شریان رحمی، با مسدود کردن جریان خون به فیبروم، آن را کوچک میکنند.
- با جراحی خارج میشود.
- از امواج اولتراسوند با شدت بالا برای از بردن توده استفاده میکنند.
- در طی جراحی هیسترکتومی بخشی از رحم یا کل آن برداشته میشود. معمولا این جراحی برای افرادی که بچهدار شدهاند یا تمایل به بچهدار شدن ندارند، انجام میگیرد.
بسته به شرایط هر فرد روش درمانی مناسبی در نظر گرفته خواهد شد.
در صورت عدم درمان چه اتفاقی رخ میدهد؟
اگر علائمی ندارید، درمان ضرورتی ندارد. در صورتی که فیبروم بزرگی دارید یا علائم شما باعث ایجاد درد و دیگر علائم آزاردهنده میشود، باید درمان انجام گیرد.
با توجه به علائم، تنها پزشک باید تشخیص دهد که شما نیاز به درمان دارید یا خیر. در صورت نیاز به درمان، حتما باید مراحل درمانی صورت گیرد در غیر این صورت متحمل عوارض زیادی میشوید.
آیا با وجود فیبروم، میتوانم باردار شوم؟
بله در صورت وجود این عارضه امکان بارداری وجود دارد. در صورتی که قبل از بارداری اطلاع از این توده داشته باشید، باید به پزشک مراجعه کنید که طی مدت بارداری نظارتی بر آن داشته باشد.
در طی بارداری سطح بالایی از هورمون در بدن ترشح میشود که به پیشرفت بارداری کمک میکند. با این حال عامل موثری در بزرگتر شدن توده فیبروم نیز هستند. این توده بزرگ در بارداری میتواند باعث ایجاد چنین مشکلاتی شود:
- زایمان زودرس
- جدا شدن جفت
- عدم پیشرفت بارداری
- افزایش احتمال نیاز به سزارین
آیا خود به خود از بین میرود؟
این توده در برخی از افراد پس از یائسگی کوچک میشوند؛ چرا که طی این مدت سطح هورمونها کاهش پیدا میکند. زمانی که فیبرومها کوچک شوند، علائم نیز برطرف میشوند. انواع کوچک آن در صورتی که علائمی ایجاد نکنند، معمولا نیازی به درمان ندارند.
آیا فیبروم باعث بزرگ شدن شکم میشود؟
بله، اگر سایز توده بزرگ باشد باعث نفخ شکم یا بهطور کلی شکم شما از حالت طبیعی بزرگتر به نظر میرسد.
بدون دیدگاه