در تخصص زنان و زایمان وسیله‌ای نرم و انعطاف‌پذیر به نام پساری به اهداف مختلفی کاربرد دارد. پساری وسیله‌ای است که قابلیت جابهجایی دارد و از افتادگی اندام‌های داخلی جلوگیری می‌کند.
منظور از افتادگی اندام‌ها ضعیف شدن دیواره رحم یا واژن است که به دنبال آن اندام‌هایی مانند مثانه و رحم دچار افتادگی می‌شوند، این شرایط ممکن است با افزایش سن یا پس از بارداری ایجاد شود.
با استفاده از این وسیله می‌توان چنین مشکلی را در صورت صلاحدید پزشک کنترل و رفع کرد. علاوه بر این، گاهی برخی از خانم‌ها به‌دلیل نارسایی رحم دچار زایمان زودرس می‌شوند که با استفاده از پساری می‌توان از ایجاد چنین مشکلی پیشگیری کرد.
پساری چیست؟ (pessary چیست)
پساری (Pessary) یا به زبان عامیانه‌تر پساری واژینال، یک وسیله پزشکی نرم و معمولا از جنس سیلیکون است که درون واژن قرار داده می‌شود تا از اندام‌های داخلی لگن مثل رحم، مثانه یا روده پشتیبانی کند. این وسیله با اهداف مختلفی از جمله درمان افتادگی رحم، بی‌اختیاری ادرار یا جلوگیری از زایمان زودرس استفاده می‌شود.
پساری در بارداری چه کاربردی دارد؟
همانطور که پیش از این برای شما گفتیم پساری وسیله‌ای قابل جابهجایی است که در ناحیه واژن جهت افتادگی اندام‌های داخلی کاربرد دارد.
در اغلب مواقع این وسیله زمانی استفاده می‌شود که خانم دچار افتادگی اندام داخلی در ناحیه واژن است و قصد جلوگیری از عمل جراحی را دارد یا عمل برای او بسیار خطرناک است.
همچنین پساری در بارداری جهت جلوگیری از زایمان زودرس بسیار موثر و کاربردی است. در حقیقت زمانی که خانم‌ها در بارداری سونوگرافی انجام می‌دهند از آن طریق متوجه کوتاه بودن طول دهانه رحم خود می‌شوند.
چنانچه کوتاه بودن طول دهانه رحم در سه ماه ابتدایی بارداری مشخص شود، پزشک سرکلاژ را برای خانم باردار انجام می‌دهد. این عمل بهتر است حداکثر تا هفده هفتگی برای مادر باردار انجام گیرد.
گاهی اوقات چنین شرایطی در سه ماه دوم بارداری مشخص می‌شود و دیگر زمان انجام سرکلاژ نیست. در این مواقع داروهایی جهت جلوگیری از زایمان زودرس برای مادر از سوی پزشک تجویز می‌شود. علاوه بر این، وسیله‌هایی از جمله پساری نیز در این مواقع بسیار کاربردی است. این روش در بارداری تا به امروز بسیار موفق عمل کرده است.
با انواع پساری آشنا شوید
انواع مختلفی از پساری وجود دارد که با توجه به شدت افتادگی و نوع افتادگی بهترین آن برای هر فرد از سوی متخصص زنان کرج در نظر گرفته می‌شود. برای انتخاب پساری آزمون و خطا انجام می‌دهند.
هنگام به کارگیری آن بیمار باید احساس خود را هنگام جایگذاری به پزشک بگوید. چهار مرحله از افتادگی لگن وجود دارد که در ادامه این موارد را برای شما ذکر خواهیم کرد:
- مرحله ۱: در این مرحله افتادگی بسیار خفیف است. کف لگن به خوبی از اندام‌ها پشتیبانی می‌کند.
- مرحله ۲: اندام‌ها در این مرحله در واژن باقی می‌مانند؛ اما، شروع به افتادگی می‌کند.
- مرحله ۳: اندام‌ها در دهانه واژن یا فراتر از دهانه واژن قرار گرفته‌اند.
- مرحله ۴: اندام‌های داخلی کاملا بیرون از دهانه واژن هستند.
بر اساس هر یک از این مراحل پزشک تصمیم می‌گیرد که از چه نوع پساری استفاده شود. در ادامه پساری‌هایی که برای شما ذکر خواهیم کرد، برای مراحل ۱ و ۲ پساری کاربردی است:
رینگ
قرار دادن این نوع کار آسانی است؛ اما، به جلوگیری از بی اختیاری ادرار کمکی نمی‌کند.
اهرمی
این نوع برای مراحل ۱ و ۲ کاربرد دارد و همچنین در جلوگیری از افتادگی رحم تاثیرگذار است. برای درمان بی اختیاری ادرار کاربردی ندارد.
گهرونگ
این نوع با توجه به فرم بدن شکل می‌گیرد. همچنین برای درمان بی اختیاری کاربردی ندارد.
حلقه بی اختیاری
حلقه بی اختیاری برای بی اختیاری طراحی شده است. در داخل واژن نیز برای رفع مراحل ۱ و ۲ کاربرد دارد.
مارلند
این نوع نیز می‌تواند به بی اختیاری ادرار کمک کند.
در ادامه مواردی که برای مراحل ۳ و ۴ با شدت بالا کاربرد دارند را برای شما ذکر خواهیم کرد:
گلهورن
گلهورن برای افرادی که از نظر جنسی فعال نیستند، ایده‌آل است.
دونات شکل
پساری دونات شکل می‌تواند علائم سیستول و رکتوسل را تسکین دهد و به شکل یک حلقه ضخیم است.
مکعب
بیمار باید هنگام رابطه جنسی این نوع پساری را خارج کند. پساری مکعب گاهی منجر به بوی بد می‌شود.
طرز استفاده از پساری
گذاشتن پساری توسط پزشک متخصص زنان و معمولا در کلینیک یا مطب انجام می‌شود. مراحل آن:
- معاینه و بررسی وضعیت رحم و دهانه واژن
- انتخاب نوع و سایز مناسب حلقه پساری
- قرار دادن پساری در واژن
- اطمینان از قرارگیری صحیح و بدون درد
نحوه تمیز کردن پساری:
- برخی مدل‌ها قابل درآوردن و شست‌وشو هستند.
- معمولا با آب ولرم و صابون ملایم تمیز می‌شود.
- در زمان بارداری، تعویض و نظافت توسط پزشک انجام می‌شود.
بعد از گذاشتن پساری چه باید کرد؟
- مراقبت‌های بهداشتی منظم
- رعایت نکات پزشک در مورد شست‌وشو و چکاپ
- مراجعه دوره‌ای برای بررسی جاگیری پساری
در صورت وجود علائم مشکوک (سوزش، بوی بد و ترشحات زیاد) سریعاً به پزشک اطلاع دهید.
کاربرد پساری
- درمان افتادگی رحم
- کنترل بی‌اختیاری ادرار
- پیشگیری از زایمان زودرس در بارداری
- جایگزین غیرجراحی برای درمان مشکلات لگنی
چرا از پساری استفاده می‌شود؟
استفاده از پساری معمولا در شرایط زیر توصیه می‌شود:
زنانی که تمایلی به جراحی ندارند یا قادر به انجام آن نیستند.
دوران بارداری پرخطر، به خصوص با سابقه زایمان زودرس
وجود افتادگی رحم و مثانه (درجات مختلف)
بی‌اختیاری ادرار هنگام سرفه، عطسه یا ورزش
فواید و عوارض استفاده از پساری
اکثر خانم‌ها با توجه به مشکلاتی که ذکر کردیم، می‌توانند بدون نیاز به عمل جراحی به مدت ۲ سال یا حتی بیشتر برای کنترل و رفع مشکل خود از این وسیله استفاده کنند. همچنین میزان موفقیت‌آمیز بودن این وسیله بسیار بالا است.
گاهی اوقات عوارض جانبی خفیفی از جمله سوزش واژن، ترشحات بد بو و عفونت دستگاه ادراری در اثر استفاده از این وسیله ایجاد شده است. از آنجایی که پساری قابلیت جابهجایی دارد، هرگونه عوارض جانبی به سرعت قابل اصلاح است.
اگر از نظر جنسی فعال هستید، بهتر است این مورد را با پزشک در میان بگذارید تا نوع مناسبی را با توجه به شرایط شما در نظر بگیرد. به‌طور کلی این وسیله قابلیت جابجایی دارد و می‌توان هنگام رابطه جنسی آن را خارج کرد.
مراقبت‌های بعد از گذاشتن پساری
برای جلوگیری از عفونت و تحریک:
- پساری باید طبق زمان بندی پزشک شسته یا تعویض شود.
- واژن باید خشک و تمیز نگه داشته شود.
- استفاده از ژل لوبریکانت در صورت خشکی مفید است.
پساری در بارداری چیست؟
پساری دهانه رحم در بارداری به نگهداری دهانه رحم کمک کرده و از باز شدن زودهنگام آن جلوگیری می‌کند. دستگاه پساری در بارداری معمولا زمانی توصیه می‌شود که:
طول دهانه رحم کوتاه‌تر از حد نرمال باشد.
مادر سابقه زایمان زودرس داشته باشد.
پزشک در سونوگرافی ریسک زایمان زودرس را تشخیص دهد.
میزان موفقیت پساری در بارداری
مشاهداتی که در این زمینه وجود داشته است، نشان داده که بیش از ۹۰ درصد از خانم‌هایی که از پساری در بارداری استفاده کرده‌اند، بدون هیچ مشکلی بارداری خود را تا انتها سپری کرده‌اند. در حقیقت آمارها به اینگونه بوده است که خانم‌هایی که طول دهانه رحم کمی داشتند، با استفاده از پساری بارداری خود را به بیشتر ۳۴ هفته ادامه دادند.
آیا گذاشتن پساری درد دارد؟
معمولا خیر، گذاشتن پساری در اغلب موارد بدون درد یا فقط با احساس فشار خفیف همراه است. اگر درد زیاد یا ناراحتی شدید باشد، نشانه اشتباه بودن سایز یا جاگیری نادرست است.
آیا پساری موثر است؟
بله، به خصوص در موارد افتادگی رحم و پیشگیری از زایمان زودرس. تجربه بسیاری از خانم‌ها نشان می‌دهد که پساری توانسته جلوی زایمان زودرس را بگیرد یا نیاز به عمل جراحی را کاهش دهد.
درمان افتادگی رحم با پساری
پساری می‌تواند در درجات مختلف افتادگی رحم موثر باشد. در موارد خفیف تا متوسط، کاملا جایگزین جراحی است. حتی در موارد شدید، برای زنانی که نمی‌خواهند یا نمی‌توانند جراحی کنند، گزینه مناسبی است.
در این مواقع باید به پزشک مراجعه کنید
در صورت احساس هر یک از این عوارض احتمالی باید با پزشک در میان بگذارید:
- ترشحات بد بو از واژن
- تحریک واژن یا آسیب رسیدن به این اندام
- خونریزی
- دفع مقداری ادرار هنگام ورزش، عطسه یا سرفه
- احساس مشکل هنگام رابطه جنسی
- عفونت دستگاه ادراری
سوالات رایج
آیا پساری برای همه مناسب است؟
خیر، بسته به شرایط رحم، واژن و سلامتی عمومی باید پزشک تصمیم‌گیری کند.
شستن پساری چگونه است؟
برخی پساری‌ها قابل خارج کردن و شست‌وشو هستند (با آب ولرم و صابون ملایم)، اما نوعی که در بارداری استفاده می‌شود معمولا فقط توسط پزشک برداشته می‌شود.
آیا گذاشتن پساری درد دارد؟
در بیشتر موارد خیر. فقط ممکن است در بار اول، احساس فشار یا ناراحتی ایجاد شود که موقتی است.
پساری چقدر موثر است؟
در بسیاری از موارد، مخصوصا در بارداری یا افتادگی رحم خفیف تا متوسط، بسیار موثر است و می‌تواند به جلوگیری از زایمان زودرس یا بهبود علائم کمک کند.
چه زمانی باید پساری را تعویض کرد؟
معمولا بسته به نوع و شرایط بیمار، هر ۴ تا ۱۲ هفته باید تعویض یا بررسی شود.
منابع:
بدون دیدگاه