متاستاز چیست

منظور از متاستاز چیست؟

شاید تا به حال بیماران مبتلا به سرطان را دیده باشید که دچار پیشرفت این بیماری شده‌اند. اصطلاحا زمانی که سرطان پیشرفت و به سایر قسمت‌های بدن سرایت می‌کند، متاستاز گفته می‌شود. در ادامه توضیحات کاملی در خصوص تشخیص متاستاز و درمان آن خواهیم داد.

چه زمانی متاستاز ایجاد می‌شود؟

این شرایط به‌گونه‌ای است که سلول‌های سرطانی برخلاف سلول‌های طبیعی، توانایی رشد در خارج از قسمتی که منشا آن است در سایر قسمت‌های از بدن را دارد. زمانی که چنین پیشرفتی در بیماری سرطان ایجاد می‌شود، اصطلاحا متاستاز گفته می‌شود.

تقریبا انواع سرطان‌ها توانایی متاستاز دارند؛ اما اینکه امکان ایجاد آن وجود دارد یا خیر، به عوامل مختلفی بستگی دارد. متاستاز می‌تواند به سه روش ایجاد شود که در ادامه برای شما ذکر خواهیم کرد:

  • آنها می‌توانند به‌طور مستقیم در اطراف بافت تومور رشد کنند.
  • سلول‌ها می‌توانند از طریق جریان خون به قسمت‌های دورتر در بدن منتقل شوند.
  • سلول‌ها می‌توانند از طریق سیستم لنفاوی به غدد لنفاوی نزدیک یا دورتر منتقل شوند.

قسمت‌هایی که امکان ایجاد متاستاز در آن رایج است

متداول‌ترین متاستاز در سرطان شامل مغز، استخوان‌ها، ریه‌ها و کبد است. قسمت‌های دیگر می‌تواند شامل غده فوق کلیه، غدد لنفاوی، پوست و سایر اندام‌ها باشد. گاهی اوقات متاستاز بدون اینکه سرطان اولیه تشخیص داده شده باشد، ظاهر می‌شود.

در این مواقع جستجو و بررسی‌های گسترده‌ای برای مشخص کردن منبع اصلی سرطان انجام می‌گیرد. اگر منبع اصلی بیماری مشخص نشود، به عنوان سرطان اولیه ناشناخته تشخیص داده خواهد شد.

امکان ایجاد متاستاز در مغز، استخوان‌ها، ریه‌ها و کبد

متاستاز سرطان چه علائمی دارد؟

برخی از افراد علائمی از متاستاز یا عموما هیچ علائمی از سرطان را ندارند. به‌طور کلی اگر متاستاز در سایر قسمت‌هایی از بدن ایجاد شده باشد، علائمی ممکن است وجود داشته باشد که برای شما ذکر خواهیم کرد:

  • اگر تومور به مغز متاستاز شده باشد، علائم ممکن است شامل سردرد، سرگیجه، مشکل بینایی، مشکل گفتاری، حالت تهوع، مشکل در راه رفتن یا گیجی باشد.
  • متاستاز استخوان ممکن است باعث درد شود؛ اما گاهی اوقات بیمار دردی را احساس نمی‌کند. گاهی اوقات اولین علامت متاستاز استخوان، شکستگی استخوان یا آسیب‌دیدگی جزئی است. در صورتی که درد شدید کمری همراه با بی حسی یا مشکل در کنترل روده و مثانه وجود داشته باشد، باید فورا توسط پزشک مورد بررسی قرار گیرد.
  • متاستاز کبد می‌تواند باعث درد، کاهش وزن، حالت تهوع، کاهش اشتها، مایع در شکم یا زردی (زردی پوست و سفید چشم، مدفوع به رنگ روشن و ادرار تیره) شده باشد.

علائم متاستاز معمولا مشخص نیست و می‌تواند به دلیل سایر مسائل غیر مرتبط با سرطان باشد. گاهی علائمی می‌تواند مانند سرفه همراه با خون، درد قفسه سینه یا تنگی نفس در بیمار ایجاد شود.

برای کنترل دردهای سرطانی باید به کلینیک درد بیمارستان مریم مراجعه کنید.

علائم متاستاز

نحوه تشخیص متاستاز چگونه است؟

هیچ آزمایش مشخصی برای متاستاز وجود ندارد. آزمایش‌های مختلف، موارد متفاوتی را نشان می‌دهد. آزمایشات با توجه به نوع سرطان اولیه و علائم، برای بیمار در نظر گرفته می‌شود. در ادامه هر یک از موارد را برای شما ذکر خواهیم کرد.

آزمایش خون

به عنوان مثال در آزمایش خون افراد مبتلا به متاستاز کبد، آنزیم‌های کبدی بالاست. با این حال، این آزمایشات خون اغلب در افرادی که حتی بیماری پیشرفته‌ای دارند نیز طبیعی است.

تومور مارکر 

برخی از سرطان‌ها، آزمایش خون خاصی دارند که پس از تشخیص بیماری می‌تواند برای پیگیری و کنترل شرایط بیمار مهم باشد. اگر نتیجه این آزمایش‌ها افزایش را نشان داده باشد، می‌تواند نشانه فعال بودن یا پیشرفت بیماری باشد. برخی از نمونه‌ها شامل موارد زیر است:

  • سرطان روده بزرگ: CEA
  • سرطان تخمدان: CA-125
  • سرطان پروستات: PSA
  • سرطان بیضه: AFP

تصویربرداری

آزمایش‌های مختلفی وجود دارد که برای عکس گرفتن از قسمت‌های مختلفی از داخل بدن طراحی شده‌اند. نوع آزمایشاتی که برای بیمار در نظر گرفته می‌شود، به علائم و نوع سرطان بستگی دارد.

سونوگرافی

یکی از روش‌های بررسی در صورت وجود توده، سونوگرافی است.

سی تی اسکن

این روش می‌تواند برای اسکن سر، گردن، قفسه سینه، شکم و لگن موثر باشد.

اسکن استخوان

این روش آزمایش با ردیاب رادیواکتیو انجام می‌شود که به استخوان‌های آسیب‌دیده متصل می‌شود.

گزینه‌های درمانی برای متاستاز 

گزینه‌های درمانی برای متاستاز 

درمانی که برای متاستاز در نظر گرفته می‌شود، بسته به محل اولیه ایجاد آن متفاوت است. به‌طور مثال اگر فردی مبتلا به سرطان سینه بوده و این بیماری به کبد سرایت کرده باشد، باید با دارویی که برای رفع سرطان پستان است، درمان خود را ادامه دهد. زیرا، سلول‌های سرطانی تغییری نکرده‌اند، تنها به قسمت جدید از بدن منتقل شده‌اند.

مغز

بسته به تعداد تومورها و پیشرفت بیماری در سایر نقاط بدن گزینه‌های درمانی می‌تواند شامل جراحی، پرتو درمانی، شیمی درمان یا استروئیدها باشد.

استخوان

اگر متاستازهای استخوانی منجر به درد نشود یا در معرض خطر شکستگی نباشند، ممکن است تنها با دارودرمانی، درمان شوند. در صورت وجود درد یا شکستگی استخوان به محل آسیب‌دیده اشعه داده می‌شود.

ریه

درمان متاستاز ریه بسته به شدت آن و سرطان اولیه به بیمار پیشنهاد می‌شود. در اغلب مواقع داروهایی که برای درمان اولیه سرطان در نظر گرفته شده است، مجدد تجویز می‌شود. اگر متاستاز باعث تشکیل مایعات در اطراف ریه شود، ممکن است برای تنفس راحت‌تر به برداشتن مایعات اقدام کنند.

کبد

روش‌های مختلفی برای درمان متاستازهای کبدی بسته به شدت و نوع سرطان اولیه، همچنین میزان متاستاز کبدی در نظر گرفته می‌شود. در بسیاری از موارد متاستازهای کبدی به همان روش اولیه برای درمان سرطان اولیه، روند درمان ادامه پیدا خواهد کرد.

اقدامات درمانی برای بسیاری از متاستازها در کلینیک داخلی و جراحی گوارش بیمارستان مریم انجام می‌شود.

۳۲ دیدگاه‌ها

  • با درود فراوان
    تقدیر و تشکر از نشر مطالب متاستاز
    اگر در این خصوص کاتالوکی در بیمارستان موجود است مایلم مراجعه کنم و ابتیاع کنم.
    با سپاس

  • سلام خسته نباشید ممنون از مطالب مفید که به ما میدید ..پدر من دچار متاستاز کبدمیباشد وگاهی خلط خونی همراه با سرفه دارد وهمچنین ptc دارد برای پی تی سی میخاهیم عمل جراحی کنند همچنین ۴ بار ید درمانی کردیم که تاثیری درپیشرفت کمی داشته ..حالا به تشخیص شما چکار باید کرد

    • سلام. با توجه به PTC، پدرتون چند مرتبه تحت عمل جراحی قرار گرفتن؟ آیا غدد لنفاوی گردن یا غده تیروئیدشون هم جراحی شده؟ شما باید مدارکی که دال بر متاستاز است رو هنگام مراجعه داشته باشید تا بررسی‌های لازم انجام بشه.

  • سلام سرفه ای داشتم که چند ماه با من بود اما بهبود یافت و چند ماهی بود که هیچ علامت مشکوکی نداشتم
    اما از چند روز پیش اون سرفه ها دوباره شروع شده اما ایندفعه با درد قفسه سینه و درد بین دو کتف اون هم بیشتر موقعی که سرفه میزنم در ضمن خس خس سینه خفیفی هم داشتم که الان بد تر شده
    لطفاً کمکم کنید!

    • سلام. ابتدا باید مشخص بشه که تومور شما بدخیمه یا خوش خیم. متاسفانه هر توموری که بدخیم باشه احتمال متاستاز داره.

  • سلام مادر من چندساله سرفه میکنه اخرین بار گفتن ریه هاش اب اورده و عمل کردن اب رو خارج کردن و الان دوباره اتفاق افتاده و همه میگن کروناست میخاستم بدونم متاستازریه داره؟

      • سلام من مادرم سرطان بدخیم رحم داره۵جلسه شیمی درمانی انجام داده درمان ب گفته پزشک خوب بوده ولی خیلی بدن درد داره اکسی کدن ۱۵هم میخوره بعد از ۷الی۸ساعت دوباره درد شروع میشه داروی بهتر ی از اکسی کدن هست که درد نکشه؟
        راهنمایی کنید ممنون میشم

        • سلام. اکسی کدن یکی از قوی‌ترین درمان‌های دارویی با پایه مخدر است که برای افراد دچار سرطان استفاده می‌شود.
          اگر دردها باز هم وجود داشته باشد می‌توان از روش‌های پیشرفته‌تر مانند تزریق و بلوک عصبی در آن ناحیه استفاده کرد.

      • سلام خسته نباشید پدر من سرطان معده داشته به کبدشم زده الان ۱۰ جلسه شیمی درمانی کردیم که نتونست تحمل کنه الان با دارو شیمی درمانی میکنیم متسفانه ۵ روز یه بار تو شکمش اسیت جمع میشه میرم برا تخلیه راخل میخاستم برای درمان اب شکمش ؟؟

  • سلام تو سن ۱۹ سالگی مبتلا به لنفوم هوچکین شدم و غده لنفاوی زیر بغلم نمونه برداری شد پنج جلسه شیمی درمانی شدم و بیشتر نمیتونم ادامه بدم . امکان برگشت دوباره لنفوم هوچکین هست؟
    میخام بدونم بعد اینکه لنفوم هوچکین درمان شد میتونم برای بارداری اقدام کنم؟
    و بعد درمان بیماری احتمال انتقال اون به جنین هست؟

    • سلام. چنانچه دوره شیمی درمانی رو تکمیل نکنید احتمال عود بیماری وجود داره. بله برای بارداری می‌تونید اقدام کنید.

  • سلام. حدود یک سال از شیمی درمانی و رادیوتراپی من به علت سرطان سینه گذشته. حدود یک ماهه که شب هنگام، در قسمت مچ و کناره های پا و کمی هم زانو دچار درد هستم که به صورت تیر کشیدن هست . راهنمایی بفرمایید

  • سلام پدرم الان دو هفته است که از راه رفتن افتاده علائم گیجی داره خلط خونی داشت البته دو روزی یا چند روزی یکبار بردیمش دکتر گفتن متاستاز کبدی که ریه هم درگیر شده آیا درمان داره؟

    • پزشک در این موارد سعی در کنترل بیماری داره. باید کاملا به دستورالعمل‌های تجویز شده از سمت پزشک عمل کنید.

  • سلام وقتتون بخیر، خواهر من لنفوم غیرهوچیکین تو اینگوئنال داشتن شیمی درمانی و رادیوتراپی انجام دادن دکتر گفت توده ها از بین رفتن و مشکلی نیست ده روز بعد از اتمام درمان تاری دید و سردرد داره ممکن که متاستاز اتفاق افتاده باشه؟

    • هم احتمال متاستاز وجود داره و هم میتونه ناشی از عوارض شیمی درمانی و رادیوتراپی باشه.
      در هر صورت به عنوان اولین کار شما باید تصویربرداری از مغز انجام بدید. ترجیحا هول‌بادی‌اسکن یا تصویربرداری از کل بدن انجام بدید.

  • سلام پدرم تومور بدخیم S. C. C در پشت دست راستش داشت دست از زیر آرنج و بالاتر از مچ قطع شد. باتوجه به اینکه فعلا علایم خاصی بعد از عمل ندارد جهت احتیاط و پیش گیری از متاستاز و یا احیانا وجود متاستازی که محلش مشخص نباشدداروی خاصی وجود دارد؟ در اینگونه موارد پزشکان آنکولوژیست بعد از عمل برای اطمینان خاطر چه تدابیری می اندیشند؟باتشکر

  • سلام ممنون از توضیحاتتون ..
    مادرم سرطان سینه داشتن که با جراحی و شیمی درمانی و پرتودرمانی حالشون خیلی مساعد شد تا اینکه بعداز چندماه که از طول درمان گذشت متوجه وجود متاستاز در مغزشون شدیم الانم بعداز سی تی، دکتر میگه هیچ درمانی نداره چون خیلی بزرگ شده و پخش شده .تورو خدا یه راهنمایی کنید ..میشه کاری کرد یا اینکه این وضعیت چه عوارضی داره و حالش چطور میشه ؟😭😭

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

نوبت دهی آنلاینتماس با بیمارستان