لخته شدن خون در پریودی ممکن است باعث نگرانی خانم ها شود. بسیاری از افراد گاهی در طول دوره پریودی خود متوجه لخته‌های خونی شوند، وجود لخته‌های کوچک تا حدودی طبیعی است، لخته‌های بزرگ یا بیش از حد ممکن است نشانه‌ای از یک مشکل زمینه‌ای باشد.
اگر در طی یک دوره دچار چنین مشکلی شوید، در اغلب مواقع جای نگرانی ندارد و طبیعی است. لخته‌های پریود شامل سلول‌های خونی، بافتی از روکش رحم و پروتئین‌های موجود در خون می‌شود که به تنظیم جریان خون قاعدگی کمک می‌کند.
در این مقاله، به بررسی دلایل لخته شدن خون در پریودی، علائم هشداردهنده و روش‌های درمانی می‌پردازیم.
مطالب مرتبط: خونریزی شدید پریودی یا منوراژی
منظور از لخته خون پریودی چیست؟
معمولا خارج شدن لخته‌های کوچک خون جای نگرانی ندارد. اگر لخته‌های بزرگتر از حد طبیعی باشند یا تعداد دفعات زیاد شود، گاهی نشان‌دهنده یک مشکل پزشکی است.
لخته شدن خون در پریودی یکی از مکانیسم‌های طبیعی دفاعی بدن است. ساختار ژله‌ای و ضخیمی که این لخته‌ها دارد مانع خروج بیش از حد خون می‌شود. این پروسه همانند مواقعی است که بدن در پاسخ به یک بریدگی یا زخم، لخته ایجاد می‌کند تا جلوی خونریزی را بگیرد.
لخته‌های قاعدگی نیز معمولا زمانی دیده می‌شود که خونریزی شدید باشد، به‌ویژه طی دو روز اول قاعدگی که معمولا شدت خونریزی بیشتر است.
لخته‌های خارج شده ممکن است رنگ‌های متفاوتی از قرمز روشن تا قرمز تیره داشته باشند. گاهی لخته‌های بزرگتر سیاه رنگ به نظر می‌رسند.
همچنین، با نزدیک شدن به پایان دوره قاعدگی، خون معمولا تیره‌تر و متمایل به قهوه‌ای می‌شود؛ زیرا خون کهنه‌تر بوده و با سرعت کمتری از بدن خارج می‌شود.
علت ایجاد لخته‌های طبیعی در پریود چیست؟
در طول قاعدگی، سلول‌های لایه داخلی رحم یا همان آندومتر از دیواره رحم جدا شده و از بدن خارج می‌شود. حین این پروسه، بدن پروتئین‌هایی آزاد می‌کند که منجر به انعقاد خون داخل رحم می‌شود.
این انعقاد کمک می‌کند تا رگ‌های خونی در دیواره رحم بسته و از ادامه خونریزی جلوگیری شود. خون دفع شده از بدن نیز حاوی همین پروتئین‌های انعقادی است.
زمانی که خونریزی شدیدتر باشد، این پروتئین‌های انعقادی ممکن است به یکدیگر متصل شوند و لخته‌های قاعدگی را تشکیل دهند. معمولا این شرایط زمانی رخ می‌دهد که خون در رحم یا واژن جمع می‌شود و قبل از خارج شدن از بدن، انعقاد پیدا می‌کند.
بیشتر بخوانید: سردرد پریودی
بررسی دلایل لخته شدن خون در پریودی
همانطور که گفتیم همیشه اینطور نیست که لخته خون در پریودی نشانه مشکلی باشد؛ اما گاهی این علائم نشان‌دهنده مشکلی پزشکی است که نیاز به بررسی دارد:
- به‌صورت مکرر رخ می دهد.
- اندازه‌ای بزرگتر از ۲.۵ سامنتی‌متر دارد.
- همراه با خونریزی زیادی است و شخص نیاز دارد تا حداقل هر یک ۱ الی ۲ ساعت یک بار پد خود را تعویض کند.
- همراه با درد زیادی است.
در صورتی که این موارد را تجربه کردید نیاز به بررسی توسط پزشک دارد، در ادامه به دلایل غیر طبیعی ایجاد لخته شدن خون در پریودی می‌پردازیم.
پریود سنگین (منوراژی)
منوراژی به خونریزی شدید و طولانی مدت در قاعدگی گفته می‌شود. در چنین شرایطی بدن نمی‌تواند به موقع خون را رقیق کند و در نتیجه لخته‌های بزرگ ایجاد می‌شود.
دلایل احتمالی
- تغییرات هورمونی
- فیبروم رحم
- پولیپ‌های رحم
- بیماری‌های انعقادی
عدم تعادل هورمونی
هورمون‌های استروژن و پروژسترون نقش مهمی در تنظیم چرخه قاعدگی دارند. هرگونه اختلال در تعادل این هورمون‌ها می‌تواند باعث ضخیم شدن دیواره رحم و در نتیجه افزایش خونریزی و لخته‌های خونی شود.
عوامل مؤثر بر عدم تعادل هورمونی:
- سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS)
- یائسگی زودرس
- اختلالات تیروئید
- استفاده از قرص‌های ضدبارداری نامناسب
فیبروم رحم
فیبروم‌ها توده‌های غیرسرطانی هستند که در دیواره رحم رشد می‌کنند. این توده‌ها می‌توانند باعث افزایش حجم خون قاعدگی و ایجاد لخته‌های بزرگ شوند.
علائم فیبروم رحم:
- خونریزی شدید و لخته‌های بزرگ
- درد شدید لگن
- احساس فشار در ناحیه شکم
آندومتریوز
اندومتریوز نوعی بیماری است که در بافت داخلی رحم در قسمتی خارج از رحم رشد می‌کند. این وضعیت می‌تواند منجر به خونریزی شدید و لخته شدن خون در پریودی شود.
علائم آندومتریوز:
- درد شدید قاعدگی
- خونریزی غیرطبیعی
- مشکلات باروری
پولیپ‌های رحمی
پولیپ رحم توده خوش خیمی است که در دیواره رحم تشکیل می‌شود. این توده‌ها باعث خونریزی‌های شدید و لخته‌های خون در طول قاعدگی می‌شوند.
بیماری‌های انعقادی
برخی از خانم‌ها به صورت مادرزادی دچار مشکلات انعقادی هستند که باعث می‌شود خون به درستی لخته نشود. در نتیجه این افراد دچار خونریزی‌های شدید و طولانی مدت همراه با لخته‌های خونی می‌شوند.
سقط جنین
در برخی مواقع ممکن است خانم‌ها ممکن است بدن آنکه بدانند دچار سقط جنین در اوایل بارداری شوند. این وضعیت ممکن است با پریودی همراه با لخته‌های خونی بزرگ اشتباه گرفته شود.
علائم سقط جنین زودهنگام:
- لخته‌های خونی بزرگتر از حد معمول
- گرفتگی شدید شکم
- درد ناگهانی و غیر طبیعی
کمبود آهن (آنمی)
آهن نقش مهمی در تولید هموگلوبین دارد. کمبود آهن می‌تواند باعث افزایش خونریزی و در نتیجه ایجاد لخته‌های خونی در دوران پریودی شود.
علائم کمبود آهن:
- خستگی مفرط
- رنگ پریدگی پوست
- سرگیجه و ضعف
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
در موارد زیر، بهتر است با پزشک مشورت کنید:
- لخته‌های خونی بزرگ
- خونریزی شدید بیش از ۷ روز
- احساس ضعف و سرگیجه مداوم
- درد شدید لگن یا شکم
- قاعدگی نامنظم یا تغییرات ناگهانی در الگوی پریود
روش‌های درمان لخته شدن خون در پریودی
درمان‌های دارویی
- قرص‌های ضدبارداری به تنظیم هورمون‌ها و کاهش خونریزی کمک می‌کنند.
- داروهای ضدالتهابی (NSAIDs) که می‌تواند خونریزی را کاهش دهد.
- هورمون درمانی برای افرادی که دچار عدم تعادل هورمونی هستند.
- مکمل‌های آهن برای درمان کمبود آهن و جلوگیری از کم خونی ناشی از خونریزی شدید توصیه می‌شود.
درمان‌های طبیعی و خانگی
- مصرف مواد غذایی غنی از آهن مانند گوشت قرمز، اسفناج، عدس و تخم مرغ
- نوشیدن آب کافی برای جلوگیری از غلظت بیش از حد خون
- مصرف دمنوش‌های گیاهی مانند زنجبیل، بابونه و دارچین به دلیل خاصیت ضدالتهابی
- بهبود گردش خون و کاهش استرس برای تنظیم هورمون‌ها
عمل‌های جراحی (در صورت لزوم)
- برداشتن فیبروم یا پولیپ در مواردی که این توده‌ها عامل خونریزی شدید هستند.
- ابلیشن رحم یک روشی برای کاهش ضخامت دیواره رحم و کاهش خونریزی است.
- در موارد شدید، ممکن است پزشک هیسترکتومی را توصیه کند تا رحم به‌طور کامل برداشته شود.
لخته شدن خون در پریودی می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد که برخی از آنها طبیعی و برخی دیگر نیاز به بررسی پزشکی دارند. عدم تعادل هورمونی، فیبروم رحم، آندومتریوز، بیماری‌های انعقادی و حتی کمبود آهن می‌تواند از عوامل تاثیرگذار باشند.
در صورتی که لخته‌های خون بزرگ یا مکرر مشاهده کردید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا علت اصلی مشخص و درمان مناسب ارائه شود. تنظیم سبک زندگی، مصرف داروهای مناسب و در برخی موارد، روش‌های جراحی می‌تواند به کنترل این وضعیت کمک کند.
بدون دیدگاه