ریزترین علائم بارداری

این مقاله را به مناسبت هفتۀ ارتقاء آگاهی در بارداری، برای مخاطبین محترم سایت بیمارستان مریم، به‌ویژه بانوانی که قصد بارداری دارند، تهیه کرده‌ایم.

آیا شما با علائم اولیۀ بارداری آشنا هستید؟

قصد داریم شما را با ریزترین علائم بارداری، از حالت تهوع تا خستگی آشنا کنیم، تا بدانید که چه چیزهایی در دوران بارداری، در انتظارتان است. با این که همۀ ما می‌دانیم، اولین مبنای علمی برای تشخیص بارداری، آزمایش بارداری و سونوگرافی است، می‌خواهیم شما را با علائمی آشنا کنیم، تا قبل از آزمایش هم یک‌سری علائم را در وجود خودتان شناسایی کنید.  

قبل از اینکه اقدام به بارداری کنید، برای چکاپ کامل بدن، به پزشک مراجعه کنید و از سلامتی‌تان اطمینان حاصل کنید؛ زیرا مریضی‌های به ‌ظاهر کم اهمیت، ممکن است در دوران بارداری، مشکل‌ساز شود.

معمولا علائم بارداری از چه زمانی شروع می‌شود؟

اگرچه ممکن است عجیب به‌نظر برسد، اما هفتۀ اول بارداری، براساس تاریخ آخرین دورۀ قاعدگی شما است و آخرین دورۀ قاعدگی، اولین هفتۀ بارداری محسوب می‌شود، حتی اگر باردار نباشید.

تاریخ به‌دنیا آمدن فرزند شما، مطابق با اولین روز از آخرین دورۀ شما محاسبه می‌شود. لیستی از علائم اولیۀ بارداری که ممکن است هر خانم بارداری در ماه‌های اول تجربه کند را تهیه کرده‌ایم،
علائم اولیۀ بارداری در هر فردی متفاوت است و ممکنه با بیماری صبحگاهی، حساسیت به بو و خستگی مفرط آغاز شود.

افزایش درجۀ حرارت بدن در اوایل بارداری

افزایش درجۀ حرارت در بدن، یکی از نشانه‌های بارداری است. در این دوران آب زیاد بنوشید و اتاق خود را خنک نگه دارید، این کار به تعادل حرارتی بدنتان کمک می‌کند.

خستگی در اوایل بارداری

احساس خستگی، در هر لحظه از دوران بارداری، می‌تواند همراه شما باشد. این علائم به‌دلیل افزایش سطح پروژسترون در خانم باردار ایجاد می‌شود و باعث احساس خواب‌آلودگی می‌شود. 

در نتیجه، در هفته‌های اول بارداری احساس خستگی بیشتری خواهید داشت و بهتر است، زمان زیادی را به استراحت اختصاص دهید. 

حالت ‌تهوع یا استفراغ

«بیماری صبحگاهی» غالبا یک ماه پس از بارداری شروع می‌شود و ممکن است در هر ساعت از شبانه‌روز بروز کند، اما این بیماری برای همۀ خانم‌ها اتفاق نمی‌افتد و برای بعضی دیگر حتی قبل از یک‌ماهگی اتفاق می‌افتد. علت حالت‌تهوع در دوران بارداری هنوز مشخص نیست، طبیعتا تغییرات هورمونی در بروز این بیماری بی‌تأثیر نیست.

افزایش ضربان قلب در اوایل بارداری

حدود هفته‌های ۸ تا ۱۰، قلب شما ممکن است سریع‌تر و سخت‌تر پمپاژ شود. تپش قلب و آریتمی (غیرطبیعی بودن ریتم قلب) در بارداری شایع است. این اتفاق معمولا به‌دلیل تغییرات هورمونی است. کم‌کم در بدن مادر، به‌دلیل حضور جنین، افزایش جریان خون اتفاق می‌افتد و برای خانم‌هایی که دچار بیماری‌های پیش‌زمینه‌ای هستند، ممکن است باعث ایجاد اختلال  شود. اگر مشکلات قلبی شما قبل از بارداری برطرف نشده است، به پزشک مراجعه کنید تا داروهای متناسب با شرایط جسمانی شما برایتان تجویز کند. 

تغییرات زودرس در سینه‌ها

تغییرات پستان ممکن است بین هفته‌های ۴ تا ۶ رخ بدهد. به‌دلیل تغییرات هورمونی ممکن است سینه های شما، دچار تغییراتی شود و ظاهری نرم و متورم پیدا کند. تا هفته ۱۱، رشد سینه‌ها ادامه‌دار است و ناحیه اطراف نوک پستان، به رنگ تیره‌تری تغییر می‌کند و بزرگتر می‌شود.

احساس سوزن سوزن شدن و درد

احساس سوزن سوزن شدن و درد، از دیگر نشانه‌های بارداری است. از لباس‌زیر راحت‌تر استفاده کنید تا سینه‌هایتان فضای بیشتری برای رشد، در ماه‌های آینده داشته باشد و اذیت نشوید.

یبوست

تغییرات هورمونی باعث کُند شدن دستگاه گوارش زنان باردار می‌شود و این امر می‌تواند منجر به یبوست شود.

گرفتگی بینی

افزایش سطح هورمون و تولید خون می‌تواند باعث تورم و خشکی غشاهای مخاطی در بینی شما شود و به‌راحتی خونریزی کند. این امر علاوه‌ بر گرفتگی بینی، می‌تواند بر حس بویایی شما نیز تأثیر بگذارد.

عدم تعادل احساساتی

اگر یکی از اعضاء خانوادۀ شما باردار باشد، قطعا تغییرات رفتاری و احساسی آنها را از نزدیک لمس کرده‌اید. این تغییر خلقیات در خانم‌های باردار، به‌دلیل تغییرات هورمونی اتفاق می‌افتد و تعادل رفتاری آنها را برهم می‌زند. 

نفخ در دوران اولیه بارداری

تغییرات هورمونی، باعث احساس نفخ در خانم‌های باردار می‌شود و دقیقا شبیه به همان حسی است که خانم‌ها در دوران قاعدگی تجربه می‌کنند. در صورت مشاهدۀ این موارد، می‌توانید به متخصص زنان کرج در بیمارستان و زایشگاه مریم مراجعه کنید. در بیمارستان مریم، علاوه‌بر پزشکان متخصص و حرفه‌ای، کلیۀ امکانات برای یک زایمان خوب و سالم فراهم است. 

توقف دوره قاعدگی

در اغلب مواقع توقف دوره قاعدگی، اولین نشانه‌ای است که در خانم‌های باردار مشاهده می‌شود. گاهی برخی افراد در بارداری با مقدار کمی لکه بینی مواجه می‌شوند، اگر مقدار اندک باشد، طبیعی است و مشکلی ایجاد نمی‌کند.

اگر خانمی در کنار قطع دوره قاعدگی چندین علائم بارداری را در خود مشاهده می‌کند، باید آزمایشات لازم برای تست بارداری انجام دهد.

تکرر ادرار

این نشانه اغلب در هفته‌های ابتدایی بارداری شروع می‌شود، به‌دلیل رشد رحم و تغییرات هورمونی، گردش خون به لگن افزایش می‌یابد و چنین نشانه‌ای در خانم باردار بروز می‌کند.

عود مجدد تکرر ادرار در سه ماه دوم ایجاد می‌شود. اگر احساس درد هنگام ادرار دارید یا احتمال عفونت ادراری (UTI) می‌دهید به پزشک خود مراجعه کنید.

گرفتگی

احساس گرفتگی و درد عضلات شکم، همانند دوره قاعدگی، در اوایل بارداری رخ می‌دهد، اما با این تفاوت که طی بارداری خونریزی وجود ندارد. چنین نشانه‌ای در سه ماهه اول طبیعی است؛ چراکه رحم در حال بزرگ‌تر شدن است.

اگر بارداری شما توسط پزشک تایید شده است و گرفتگی عضلات شکم را همراه با خونریزی مشاهده کردید، حتما به پزشک مراجعه کنید تا معاینات لازم برای شما صورت گیرد.

هوس یا بیزاری از غذا

معمولا خانم‌هایی که در اوایل بارداری خود هستند از برخی غذاها به‌شدت بیزارند یا هوس خوردن غذای خاصی را دارند، این یک امر طبیعی است که در اغلب افراد مشاهده می‌شود و نمی‌توان این مسئله را به‌عنوان یک مشکل خاص تلقی کرد.

به‌طور کلی خانم‌های باردار برای سلامت خود و جنینشان باید مواد غذایی مغذی موردنیاز خود را دریافت کنند، مصرف پروتئین و مواد غذایی حاوی فولیک اسید از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.

سرگیجه

سرگیجه در بارداری می‌تواند به‌دلیل تغییرات ناشی از فشارخون در افراد باشد، همچنین تغییر در وزن و عوامل دیگری، مانند فقر آهن از دلایل سرگیجه در خانم‌های باردار است. برخی از افراد هنگام تغییر سریع برخی از موقعیت‌ها، به‌طور مثال زمانی که دراز کشیده‌اند و فورا از جای خود بلند می‌شوند، احساس سرگیجه در این مواقع طبیعی است.

در صورتی که هنگام خوابیدن یا دراز کشیدن چنین احساسی داشته باشید، کمی نگران کننده به‌نظر می‌رسد و باید معاینه و بررسی‌ توسط پزشک برای بیمار انجام گیرد.

جهت رفع این مشکل در هر موقعیتی که قرار دارید فورا حالت خود را تغییر ندهید، مایعات فراوان بنوشید، غذای خود را کمتر، اما وعده غذایی خود را بیشتر کنید تا علائمی همچون سرگیجه برطرف شود.

اگر با رعایت نکات ذکر شده سرگیجه شما همچنان ادامه دارد، باید برای درمان به پزشک خود مراجعه کنید تا درمان‌های لازم برای شما انجام شود.

سردرد

سردرد در اوایل بارداری بسیار شایع است؛ چراکه به‌دلیل تغییرات هورمونی که در افراد رخ می‌دهد. مصرف داروهای بدون نسخه و هر درمان دیگری نباید خودسرانه انجام شود، باید با پزشک دراین‌باره مشورت شود.

خونریزی از بینی

این نشانه شاید برای همه افراد اتفاق نیفتد، اما برخی از خانم‌ها در اوایل بارداری خود چنین علائمی را تجربه می‌کنند. خونریزی از بینی قابل کنترل است و نیازی به مراجعه به پزشک ندارد.

آکنه

آکنه یکی از علائم در اوایل بارداری است. خانمی که قبل از بارداری در صورت خود آکنه داشته است، متوجه بدتر شدن این تغییرات پوستی می‌شود. پزشکان برای اینگونه افراد توصیه‌هایی دارند که در ادامه ذکر خواهیم کرد:

• اولین نکته‌ای که باید به آن توجه داشته باشند این است که قبل از مصرف هرگونه مواد بهداشتی و آرایشی باید با پزشک خود مشورت کنند.
• از لوازم‌ آرایش فاقد چربی استفاده کنند.
• صورت خود را روزی دوبار با پاک‌کننده‌های ملایم شستشو دهند.
• به آکنه‌های ایجاد شده دست نزنند تا به‌طور کامل بهبود یابد.

تنگی نفس

در چند هفته اوایل بارداری، هورمون پروژسترون افزایش می‎یابد و این امر سبب می‌شود که خانم‌ها بیش از حالت عادی نفس بکشند که در نهایت منجر به احساس تنگی نفس خواهد شد.

همانطور که گفته شد تمامی موارد نام برده شده جز نشانه‌های بارداری محسوب می‌شود، اما برخی از آنها به‌عنوان نشانه اصلی بارداری محسوب می‌شوند، به‌گونه‌ای که هر فرد، هر زمانی این علائم را در خود احساس کند، باید اقدامات و آزمایشات لازم را انجام دهد تا باردای او تایید شود، این علائم می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• حرارت بالای بدن
• حالت تهوع
• حساسیت بویایی
• خستگی

همچنین مواردی همچون:

• عدم ایجاد قاعدگی
• بیزاری از غذا یا هوس غذا
• تغییرات خلق‌وخو
• سرگیجه
• سردرد

جز موارد ابتدایی و اولیه نشانه بارداری محسوب می‌شوند.

چگونه می‌توان تفاوت دل‌درد قاعدگی و بارداری را تشخیص داد؟

همانطور که می‌دانید، این دو حالت در خانم‌ها در اغلب مواقع با دل‌درد همراه است و به همین جهت تشخیص این دو مورد از یکدیگر سخت می‌شود. معمولا دردی که به‌‌دلیل لانه گزینی و در نهایت بارداری باشد معمولا با درد خفیف‌تری همراه است، چنین دردی می‌تواند تا چند روز ادامه داشته باشد. در واقع در هر قسمت که تخمک بارور شده وجود داشته باشد، درد در آن قسمت نیز وجود خواهد داشت.

نکته دیگری که در این رابطه وجود دارد، این است که دردی که به‌دلیل بارداری ایجاد شده باشد، باید با لکه بینی در خانم ایجاد شود، لکه‌ها معمولا به رنگ صورتی یا قهوه‌ای نمایان می‌شود. دل‌دردهای ناشی از قاعدگی در پایین شکم و تا پشت کمر امتداد دارد و حالت فشردگی در آن قسمت احساس می‌شود.

آیا با وجود اغلب موارد ذکر شده می‌توان گفت که خانم قطعا باردار است؟

خیر، بسیاری از علائم ذکر شده تنها نشانه بارداری نیست. گاهی ممکن است فردی به‌دلیل بیماری‌های دیگر یا شروع قاعدگی دچار چنین حالت‌هایی شود. گاهی برعکس آن نیز وجود دارد که بسیاری از افراد با وجود آنکه اغلب این علائم را نداشتند، متوجه بارداری خود شده‌اند.

اگر یک دوره از قاعدگی شما گذشته است و برخی از علائم ذکر شده را نیز در خود مشاهده کردید، توصیه می‌شود یک آزمایش یا تست بارداری انجام دهید. هرچه زودتر متوجه بارداری خود شوید، به نفع شما خواهد بود؛ چراکه می‌توانید مراقبت‌های لازم در این زمینه را انجام دهید.

علائم بارداری در چه مواقعی بروز می‌کند؟

ایجاد علائم بارداری در هر فرد متفاوت است، اما به‌طور کلی قبل از قاعدگی و سه هفته پس از لقاح ایجاد می‌شود. نسبت به عملکرد بدن هر فرد این علائم می‌تواند گاهی زودتر و گاهی دیرتر در هر فردی ایجاد شود.

کلام آخر

اگر از زمان قاعدگی شما گذشته است و اغلب علائم ذکر شده را در خود احساس می‌کنید، باید آزمایش خانگی برای تایید یا رد بارداری انجام دهید. یکی از اقدامات ساده که اغلب افراد از آن آگاهی دارند، استفاده از بی بی چک است. در صورت تایید بی بی چک، می‌بایست آزمایشات مطمئن‌تر و دقیق‌تری، مانند آزمایش خون انجام گیرد تا در صورت تایید مراقبت‌های لازم طی بارداری را تحت‌نظر پزشک هرچه زودتر انجام دهید.