همانطور که بیماری‌هایی وجود دارد که تنها در خانم‌ها ایجاد می‌شود، در آقایان نیز این مسئله صدق می‌کند. به‌طور مثال واریکوسل یکی از این موارد است که تنها در آقایان ایجاد می‌شود. واریکوسل شبیه به رگ‌های واریسی است؛ اما به‌جای پا در بیضه ایجاد می‌شود. این اختلال در اغلب مواقع مشکل خطرناکی نیست؛ اما می‌تواند باروری آقایان را تحت تاثیر قرار دهد.
این اختلال زمانی ایجاد می‌شود که برخی از رگ‌ها در کیسه بیضه بزرگ می‌شوند. بر اساس آمارها این اختلال در حدود ۱۵ درصد از آقایان در سنین ۱۵ تا ۲۵ سال ایجاد می‌شود.
واریکوسل معمولا تنها یک طرف بیضه را تحت تاثیر قرار می‌دهد. در ادامه اطلاعات بیشتری در این زمینه در اختیار شما قرار خواهیم داد.
واریکوسل چیست؟
منظور از واریکوسل، بزرگ شدن رگ‌های کیسه بیضه است. در واقع کیسه بیضه، بیضه را نگه می‌دارد. کیسه بیضه دارای عروق و رگ‌هایی است که خون را به غدد تولید مثال انتقال می‌دهد، زمانی که اختلال در خونرسانی ایجاد شود، منجر به واریکوسل خواهد شد.
این اختلال می‌تواند در برخی از رگ‌ها که به‌عنوان شبکه پامپینیفرم شناخته می‌شود، تاثیر بگذارد. واریکوسل باعث کاهش تولید و کیفیت اسپرم می‌شود؛ به همین ترتیب برخی از آقایان دچار ناباروری می‌شوند.
علائم واریکوسل
واریکوسل در اغلب مواقع هیچ دردی ندارد، اما اگر دردی وجود داشته باشد به اینگونه است:
هنگام ایستادن یا انجام فعالیت بدنی شرایط شما بدتر می‌شود.
ممکن است درد از خفیف تا شدید باشد.
زمانی که به پشت می‌خوابید احساس درد کمتری دارید.
هر چه طی روز زمان می‌گذرد، درد شما بدتر می‌شود.
علائم ظاهری واریکوسل
در صورتی که هر یک از این علائم ظاهری واریکوسل را مشاهده کردید، باید به پزشک مراجعه کنید:
هرگونه تغییر در اندازه، شکل یا ظاهر بیضه‌ها
وجود یک توده
مشکلات مرتبط با باروری
تورم در کیسه بیضه
رگ‌هایی که در حالت غیرعادی بزرگ یا پیچ خورده نشان داده می‌شوند.
علت واریکوسل
هر بیضه را طناب اسپرماتیک نگه می‌دارد. این طناب‌ها حاوی رگ، عروق و اعصاب هستند که وظیفه پشتیبانی از این غدد را دارند. در دریچه‌های یک طرفه، رگ‌های سالم خون را از بیضه به کیسه بیضه منتقل می‌کند و سپس به قلب برمی‌گردد.
گاهی خون در رگ‌ها حرکت نمی‌کند و منجر به جمع شدن خون در رگ می‌شود. واریکوسل با گذشت زمان و به آرامی ایجاد می‌شود. هیچ عامل مشخصی در ایجاد این اختلال وجود ندارد و علت دقیق آن مشخص نیست.
آیا عامل خطرساز در ایجاد واریکوسل وجود دارد؟
هیچ عامل خطرسازی در ایجاد واریکوسل وجود ندارد؛ اما، در اغلب مواقع در دوران بلوغ آقایان ایجاد می‌شود. نکته‌ای که در رابطه با این اختلال وجود دارد، این است که اگر واریکوسل در آقایان بالای ۴۰ سال ایجاد شود، به احتمال زیاد به دلیل انسداد رگ بزرگتر در ناحیه شکم ناشی از تومور در کلیه است.
در این مواقع باید به پزشک اورولوژی جهت بررسی بیماری کلیه و مجاری ادراری – اورولوژی مراجعه شود تا معاینات دقیقی جهت بررسی انجام گیرد.
واریکوسل چه عوارض دارد؟
در برخی از مواقع واریکوسل می‌تواند منجر به عارضه‌هایی شود که به شرح زیر است:
ناباروری
ناباروری جدی‌ترین عارضه‌ای است که می‌تواند ناشی از این اختلال در افراد رخ دهد؛ چراکه، تجمع خون در قسمتی از بیضه منجر به افزایش دمای بیضه می‌شود. تحقیقات نشان داده است که بین ۳۵ تا ۴۴ درصد از آقایان مبتلا به ناباروری اولیه، واریکوسل دارند.
منظور از ناباروری اولیه زمانی است که زن و شوهر پس از ۱۲ ماه تلاش موفق به بارداری نشده‌اند. همچنین این اختلال ۴۵ تا ۸۱ درصد مردان مبتلا به ناباروری ثانویه را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد. در این مورد زن و شوهر حداقل یک بار توانسته‌اند باردار شوند، اما دیگر قادر به بچه‌دار شدن نیستند.
انقباض بیضه
واریکوسل می‌تواند منجر به آتروفی یا چروکیدگی بیضه شود. لوله‌های اسپرم‌ساز قسمت عمده‌ای از بیضه را تشکیل می‌دهند. اگر این قسمت از بیضه آسیب ببیند، بیضه کوچک می‌شود.
عدم تعادل هورمون
با افزایش فشار و واکنش سلول‌ها ممکن است تغییری در هورمون‌ها ایجاد شود. در این مواقع ممکن است سطح بالایی از هورمون لوتئین‌ساز (LH) وجود داشته باشد. این هورمون هم در آقایان و هم در خانم‌ها وجود دارد؛ اما در خانم‌ها بیشتر است. همچنین ممکن است میزان غیر طبیعی از تستوسترون نیز وجود داشته باشد.
واریکوسل چگونه تشخیص داده می‌شود؟
پزشک با کمک معاینات فیزیکی، بررسی علائم و سابقه پزشکی شما قادر به تشخیص این عارضه خواهد بود. با این حال آزمایشات دقیق‌تر دیگری نیز وجود دارد که باید برای اطمینان پزشک چنین مواردی نیز انجام گیرد:
تصویربرداری
با کمک سونوگرافی تصویری، وریدهای بیضه قابل نمایش است و رایج‌ترین آزمایشی است که برای تشخیص واریکوسل توصیه می‌کنند.
آزمایش خون
با کمک آزمایش خون سطح هورمون‌ها از جمله تستوسترون و هورمون‌های محرک فولیکول که بر رشد جنسی کودکان تاثیر می‌گذارد، مورد بررسی قرار می‌گیرد.
بررسی مایع منی
برای بررسی سلامت اسپرم و اینکه متوجه شوند که آیا واریکوسل بر باروری تاثیر می‌گذارد یا خیر، انجام آزمایش مایع منی توصیه می‌شود.
واریکوسل و ناباروری
واریکوسل از شایع‌ترین علل ناباروری در آقایان است. با وجود اینکه این عارضه در ۱۵ درصد از افراد عادی و بدون مشکل وجود دارد؛ اما در ۴۰ درصد از افرادی که دچار ناباروری بوده‌اند، مشاهده شده است.
درمان واریکوسل
معمولا افرادی که دچاری واریکوسل هستند به درمان خاصی نیاز ندارند، مگر این که هر یک از موارد زیر را تجربه کنند:
احساس درد و ناراحتی
اسپرم کم
ناباروری ناشی از واریکوسل که حداقل برای دو سال ادامه داشته باشد.
در این مواقع ممکن است پزشک برای بیمار عمل جراحی را در نظر بگیرد.
عمل جراحی
سه گزینه برای انجام عمل جراحی وجود دارد که به شرح زیر است:
واریکوسلکتومی
در این نوع جراحی باز، بیمار تحت بی حسی موضعی و بیهوشی عمومی قرار می‌گیرد. جراحی باز از طریق کشاله ران و به ندرت از طریق شکم یا قسمت بالای ران انجام می‌گیرد. در این روش با استفاده از سونوگرافی، رگ‌های آسیب‌دیده را می‌بندند تا خون از طریق عروق سالم دیگر جریان داشته باشد.
درد پس از عمل معمولا کم است و بیمار می‌تواند پس از مدت کوتاهی به فعالیت‌های روزانه خود ادامه دهد.
لاپاراسکوپی
در این روش جراحی یک شکاف کوچک در شکم ایجاد می‌شود و از ابزارهای مخصوص از طریق برش ایجاد شده برای جراحی استفاده می‌شود.
آمبولیزاسیون
رادیولوژیست از طریق گردن یا کشاله ران یک لوله یا کاتتر را وارد بدن می‌کند و با استفاده از ابزارهای جراحی از این طریق اقدامات لازم را انجام می‌دهند، این نوع جراحی یک روش کم تهاجمی است و زمان بهبودی نسبتا کوتاهی دارد.
چه افرادی واریکوسل می‌گیرند؟
با وجود اینکه این عارضه شایع است؛ اما خطرناک نیست. معمولا برای برخی از آقایان بزرگسال به این عارضه مبتلا می‌شوند، برای بسیاری از آقایان این عارضه مشکلی ایجاد نمی‌کند و خود به خود بهبود پیدا می‌کند.
چه زمانی این عارضه خطرناک است؟
این عارضه معمولا تهدیدکننده نیست؛ اما به ندرت می‌تواند شرایط تهدیدکننده‌ای باشد. به‌طور مثال اگر سمت راست ایجاد شده باشد، باید مطمئن شوید توده یا مشکل دیگری در شکم وجود ندارد.
چه درمان خانگی دارد؟
نکاتی که به تسکین این عارضه کمک می‌کند به شرح زیر است:
کمپرس سرد یا یخ
برای کاهش تورم و درد از کمپرس سرد طی دو یا سه بار در روز استفاده کنید. کمپرس را باید به مدت ۱۰ الی ۱۵ دقیقه روی ناحیه دردناک قرار دهید. به این نکته توجه داشته باشید که نباید یخ را به‌طور مستقیم روی بیضه یا کشاله ران قرار دهید؛ چرا که باعث تشدید درد می‌شود.
انجام تمرینات یوگا
یوگا از بهترین روش‌های درمانی برای رفع واریکوسل است. انجام این تمرینات به بهبود گردش خون و افزایش باروری کمک می‌کند.
همچنین منجر به تقویت کشاله ران و لگن می‌شود در نهایت درد، استرس و مشکلات دیگری که به دنبال این عارضه را تجربه می‌کنید، بهبود پیدا می‌کند.
رژیم غذایی سرشار از فیبر
رژیم غنی از فیبر برای عملکرد صحیح روده مناسب است. زمانی که به دلیل یبوست فشار زیادی را تجربه می‌کنند، التهاب و تورم باعث بدتر شدن واریکوسل می‌شود. بنابراین باید از مواد غذایی از جمله میوه، غلات و سبزیجات میل کنید تا دچار یبوست و عوارض پس از آن نشوید.
افزایش میزان مصرف آنتی اکسیدان
استرس اکسیداتیو عامل اصلی ایجاد این عارضه است. میزان بالای اکسیدان‌ها و کاهش میزان آنتی اکسیدان در بدن همراه با وجود این بیماری منجر به آسیب به بیضه و اپیدیدیم می‌شود.
بنابراین باید مصرف مواد غذایی حاوی آنتی اکسیدان از جمله شکلات تلخ، کلم قرمز، کلم پیچ و انواع توت‌ها را افزایش دهید.
بدون دیدگاه