با توجه به صحبتهای پزشکان متخصص زنان کرج در بیمارستان و زایشگاه مریم:
کیست تخمدان در بارداری ممکن است در هر سنی رخ دهند. طی سالهای باروری، شایعترین تودههای تخمدان از نوع خوشخیم هستند. تودههای تخمدان ممکن است عملگری یا نئوپلاستیک (تومور) باشند.
تودههای عملگری (finctional) یا نئوپلاستیک (neoplastic) تخمدان شامل کیستهای فولیکولی و کیستهای جسم زرد هستند. حدود ۳-۲ تومور تخمدانی در سنین بارداری دیده میشوند. اکثر تومورهای تخمدان (۸۰ تا ۸۵%) خوشخیم هستند و ۳-۲ عدد از آنها در سنین ۲۴-۲۰ سال دیده خواهند شد.
علائم
اکثر تومورها علائم اندک و یا صرفاً غیراختصاصی خفیفی را ایجاد میکنند که شامل موارد زیر میشود:
- اتساع شکم
- درد یا احساس درد در قسمت تحتانی شکم
- علائم ادراری یا گوارشی
اگر تومور از نظر هورمونی فعال باشد، ممکن است علائم عدم تعادل هورمونی مانند خونریزی واژینال در ارتباط با تولید استروژن وجود داشته باشد. در صورت پبچیدگی توده به دور پایه خود و پارگی کیست یا خونریزی به داخل کیست، ممکن است درد حاد شکم رخ بدهد.
آیا داشتن کیست تخمدان در بارداری خطرناک است؟
معمولا کیستها مشکلی ایجاد نمیکنند. تنها در صورتی که کیست تخمدان در طی بارداری به رشد خود ادامه دهد احتمال ایجاد عوارض وجود دارد. بهطور مثال ممکن است طی زایمان پاره شوند، پیچ بخورد یا مشکلات دیگری را ایجاد کند.
انواع کیستهای عملگری
کیستهای عملگری تخمدان شامل کیستهای فولیکولی، جسم زرد و تکالوتئینی میباشد. تمام این ضایعات خوشخیم بوده و معمولاً باعث ایجاد علائم نمیشوند و نیازی به جراحی ندارند. مصرف قرصهای جلوگیری از بارداری سبب کاهش خطر ابتلا به کیستهای تخمدان میشود.
کیستهای فولیکولی
کیست فولیکولی شایعتر است و به ندرت به اندازه بیش از ۸ سانتیمتر میرسد. این ضایعات معمولاً بدون علامت بوده و بهصورت اتفاقی کشف میشوند. کیست فولیکولی با درمان انتظاری در عرض ۸-۴ هفته از بین میرود.
کیستهای جسم زرد
کیست جسم زرد ممکن است پاره شده، ایجاد خونریزی داخل شکمی کرده و به درمان نیاز پیدا کنند.
کیستهای تکالوتئینی
کیستهای تکالوتئینی معمولاً دوطرفه هستند و در ارتباط با حاملگی رخ میدهند. ضایعات تکالوئینی میتوانند کاملاً بزرگ باشند و ممکن است تا ۳۰ سانتیمتر و بهصورت خود به خود پیشرفت کنند. درمان با قرصهای جلوگیریکننده از حاملگی، خطر کیستهای عملگری تخمدان را کاهش میدهد.
قرصهای جلوگیری از بارداری در کاهش خطر بروز کیستهای تخمدانی نقش مهمی ایفا میکنند. کیستهای علامتدار باید به سرعت مورد ارزیابی قرار گیرند.
تودههای دارای علائم خفیف و عملگری با داروهای مسکن درمان میشوند. تنها خونریزی شدید کیستها و شک به بدخیمی یا پیچیدگی کیست به دور پایۀ خود، نیاز به انجام عمل جراحی دارد. اندومتریومای تخمدان یا کیست شکلاتی از تودههای خوشخیم تخمدان است که اندازۀ آن به ۸-۶ سانتیمتر میرسد. این نوع از کیستها با تحت نظر گرفتن بیمار از بین نمیرود و بیمار باید از نظر تسکین درد، دستیابی به حاملگی و خطر عود تحت جراحی قرار گیرد.
تودههای نئوپلاستیک
اکثر کیستهای درموئید خوشخیم (کیست مویی تخمدان) در طی سالهای بارداری رخ میدهند. تغییر شکل بدخیم در ۲ درصد کیستهای درموئید در تمام سنین ایجاد خواهد شد. خطر پیچیدگی این کیستها بیشتر است و همیشه باید تحت جراحی قرار گیرند.
تومورهای سروز
عمدتاً خوشخیم بوده و ۱۰-۵ درصد این تومورها قدرت بدخیمی دارند و ۲۵-۲۰ درصد آنها بدخیم هستند.
تخمدانهای پلیکیستیک
شیوع آن به حدود ۲۲% میرسد و درمان آن طبی است. برای درمان این عارضه عمدتاً از جراحی استفاده نمیشود. اصلاح الگوی زندگی و کاهش وزن نقش مهمی در درمان این تخمدانها دارد.
ترکیدن کیست تخمدان در بارداری
احتمال پارگی کیست تخمدان در سه ماهه اول یا سه ماهه دوم وجود دارد و تا اواسط سه ماهه دوم خود به خود برطرف میشود.
در صورت پارگی امکان درد شدید و ناگهانی وجود و گاهی باعث ایجاد تب میشود. حتی اگر در بارداری ترکیدن رخ دهد همیشه حالت هشدار دهندهای نیست.
مایع حاصل از کیست با گذشت زمان خود به خود جذب میشود و تنها نیاز به مصرف دارو و استراحت برای رفع علائم خواهد بود.
عوارض کیست تخمدان در بارداری
در اکثر مواقع کیست تخمدان خوشخیم بوده و مشکلی ایجاد نمیکند؛ اما امکان ایجاد عوارضی از جمله پارگی، پیچ خوردگی و تغییرات بدخیم وجود دارد.
احتمال ایجاد عوارضی مانند خطر پیچ خوردگی طی بارداری چندین برابر افزایش پیدا میکند. در این حالت میتواند برای خانم باردار و کودک خطرناک باشد.
آیا باعث سقط جنین میشود؟
در بیشتر موارد کیست تخمدان در بارداری باعث سقط جنین نمیشود. با این حال اگر پارگی رخ دهد، میتواند خونریزی داخلی و حتی خطر سقط جنین را به همراه داشته باشد.
آیا منجر به درد در بارداری میشود؟
معمولا کیست تخمدان در بارداری مشکلی ایجاد نمیکند. در اغلب مواقع ضرری ندارد و بدون هیچ دردی است، همچنین خود به خود نیز از بین میرود.
کیست تخمدان نیز معمولا علائمی ایجاد نمیکند. تنها در صورتی که کیست پاره شود میتواند شرایط دردناکی ایجاد کند.
کیست تخمدان در بارداری تاثیر دارد؟
این کیست مشکلی در بارداری ایجاد نمیکند. با این حال اگر همچنان در بارداری کیست داشته باشد، میتواند باعث پارگی یا پیچ خوردگی تخمدان شود.
علاوه بر این کیست در حال رشد نیز میتواند مشکلاتی را در حین زایمان با مسدود کردن شکم یا لگن به خصوص اگر توده بزرگی باشد، ایجاد کند.
درمان کیست تخمدان در بارداری
معمولا کیست تخمدان نیازی به درمان ندارد و خود به خود بر طرف میشود مگر اینکه در چنین حالتی باشد:
پارگی کیست
در این مواقع احتمالا نیاز به مصرف داروهای مسکن دارید. معمولا در این حالت کیست پاره شده را جذب میکند؛ اما پزشک توصیه میکند که استراحت داشته باشید و همچنین از نظر هرگونه علائم عفونی تحت نظر خواهید بود.
پیچ خوردگی تخمدان
این شرایط یک وضعیت اورژانسی است که نیاز به انجام جراحی دارد.
کیست بزرگ همراه با علائم
در این مواقع به شما توصیه میشود که استراحت داشته باشید و در صورت نیاز عمل جراحی نیز انجام خواهد گرفت.
بدون دیدگاه