علائم بارداری در دوران شیردهی می‌تواند با مواردی مانند تغییر طعم و حجم شیر، حساسیت سینه، خستگی، تهوع صبحگاهی و کاهش شیر همراه باشد. تست‌های بیبی چک معمولا دقیق هستند و شیردهی تاثیری بر نتیجه آن ندارد. تغذیه مناسب و پیگیری پزشکی برای حفظ سلامت مادر و نوزاد ضروری است.
بارداری در دوران شیردهی یک وضعیت ویژه است که سوالات و نگرانی‌های زیادی برای مادران ایجاد می‌کند. بسیاری از مادران تصور می‌کنند شیردهی مانع بارداری می‌شود؛ اما از لحاظ پزشکی، حتی چهار هفته پس از زایمان تخمک گذاری می‌تواند آغاز شود و احتمال بارداری وجود دارد.
بارداری همزمان با شیردهی می‌تواند تغییراتی در بدن مادر ایجاد کند، از جمله تغییر در طعم یا حجم شیر، حساسیت سینه، خستگی و تهوع. درک این تغییرات به مادر کمک می‌کند تا با آگاهی و بدون نگرانی از این مرحله عبور کند.
بیشتر بخوانید: زایمان طبیعی
تغییرات جسمی در دوران بارداری حین شیردهی
تغییر در طعم و حجم شیر
یکی از اولین علائم بارداری در دوران شیردهی که مادر ممکن است متوجه شود، تغییر در طعم یا حجم شیر است. این تغییر ناشی از افزایش هورمون‌های استروژن و پروژسترون در دوران بارداری است که می‌تواند تولید شیر را کاهش دهد یا طعم آن را کمی متفاوت کند. برخی مادران گزارش می‌دهند که شیر شیرین‌تر یا کمی شورتر شده است.
این تغییرات طبیعی هستند و معمولا با ادامه شیردهی و تنظیم تغذیه مادر مدیریت می‌شوند. اگر کاهش شدید شیر رخ دهد، مشاوره با پزشک یا مشاور شیردهی توصیه می‌شود.
حساسیت و درد سینه
با افزایش سطح هورمون‌ها، به ویژه استروژن و پروژسترون، بافت سینه‌ها متورم و حساس می‌شود. این حالت معمولا در مراحل اولیه بارداری شدت بیشتری دارد و می‌تواند باعث درد یا احساس سنگینی در سینه‌ها شود.
توصیه می‌شود از سوتین‌های راحت استفاده شود و در صورت درد شدید، پزشک مشاوره دهد. این تغییر نشانه‌ای طبیعی از بارداری است و نگران کننده نیست.
بیشتر بخوانید: بارداری مولار
خستگی و خواب آلودگی
یکی دیگر از علائم شایع، خستگی و نیاز مکرر به خواب است. افزایش پروژسترون و نیاز بیشتر بدن به انرژی باعث این حالت می‌شود. در دوران شیردهی، بدن مادر به انرژی بیشتری برای تولید شیر نیاز دارد، بنابراین خستگی می‌تواند بیشتر محسوس باشد. توصیه می‌شود:
- خواب کافی هر زمان که ممکن است.
- تغذیه منظم و متعادل.
- مدیریت استرس و فعالیت‌های سبک.
تهوع صبحگاهی
تهوع صبحگاهی ممکن است در دوران شیردهی مشابه بارداری‌های قبلی باشد؛ اما شدت آن ممکن است متفاوت باشد. علت اصلی، تغییر سطح هورمون‌های بارداری مانند hCG و استروژن است.
راهکارهای کاهش تهوع:
- وعده‌های کوچک و متعدد غذایی
- نوشیدن مایعات کافی
- مصرف زنجبیل یا غذاهای سبک
بیشتر بخوانید: تاثیر استرس بر شیردهی
تغییرات اشتها
برخی مادران افزایش اشتها یا تغییر در نوع غذاها را تجربه می‌کنند که به عنوان علائم بارداری در دوران شیردهی شناخته می‌شود. این تغییر ناشی از نیاز بدن به کالری و مواد مغذی بیشتر برای مادر و جنین است.
توصیه می‌شود از مواد غذایی غنی از پروتئین، ویتامین‌ها و کلسیم استفاده شود تا هم بدن مادر و هم کیفیت شیر حفظ شود.
قطع یا کاهش شیر
بارداری مجدد می‌تواند باعث کاهش تولید شیر شود. این تغییر به دلیل افزایش سطح استروژن و تغییرات هورمونی رخ می‌دهد. برای مدیریت این وضعیت:
- ادامه شیردهی تا حد امکان
- مشاوره با مشاور شیردهی
- افزایش وعده‌های غذایی و مصرف مایعات
بیشتر بخوانید: تست بارداری با موبایل
تغییرات قاعدگی و شیردهی
پریود نشدن و باورهای رایج
در دوران شیردهی، پریود نشدن معمول است و همیشه نشانه بارداری نیست. شیردهی مکرر می‌تواند تخمک گذاری را سرکوب کند؛ اما این سرکوب کامل نیست.
بنابراین حتی اگر پریود نشده باشید، امکان بارداری وجود دارد و باورهای رایج مبنی بر اینکه شیردهی مانع بارداری می‌شود، علمی نیستند.
زمان‌بندی بازگشت تخمک گذاری
تخمک گذاری می‌تواند حتی چهار هفته پس از زایمان آغاز شود، اما شدت و دفعات شیردهی و وضعیت تغذیه مادر روی زمان بازگشت آن تاثیر دارد.
مادران باید بدانند که عدم پریود به معنای عدم باروری نیست و روش‌های پیشگیری در صورت عدم برنامه‌ریزی بارداری ضروری است.
بیشتر بخوانید: ریزش مو در شیردهی
روش‌های تشخیص با توجه به علائم بارداری در دوران شیردهی
تست‌های ادرار و بیبی چک
تست‌های بارداری خانگی یا بیبی چک معمولا دقیق هستند و شیردهی تاثیری بر نتیجه آن ندارد.
برای اطمینان بیشتر:
- تست صبحگاهی با ادرار غلیظ انجام شود.
- در صورت تردید، تست تکرار شود.
باورهای اشتباه درباره خطای تست
یکی از باورهای رایج، این است که شیردهی می‌تواند نتیجه تست را اشتباه کند. تحقیقات نشان می‌دهند شیردهی تاثیری بر دقت تست ندارد.
تنها در صورتی که تست خیلی زود بعد از لقاح انجام شود، ممکن است نتیجه منفی کاذب باشد.
بررسی پزشک و آزمایش خون
در صورت شک یا علائم غیرمعمول، پزشک می‌تواند آزمایش خون برای تعیین سطح هورمون بارداری (β-hCG) انجام دهد که بسیار دقیق‌تر از تست خانگی است.
بیشتر بخوانید: تفاوت درد سینه در پریودی و بارداری
جنبه‌های روانی و نگرانی‌ها
بارداری ناخواسته در دوران شیردهی شایع است و اغلب به دلیل تصور اشتباه از «عدم باروری در شیردهی» ایجاد می‌شود.
- احساس اضطراب، نگرانی و سردرگمی طبیعی است.
- مشاوره روانشناسی یا پزشک برای مدیریت اضطراب توصیه می‌شود.
- اطلاعات علمی و دقیق به کاهش نگرانی مادر کمک می‌کند.
تغذیه و مراقبت‌های دوران بارداری در شیردهی
- افزایش کالری و مایعات: بدن برای حمایت از مادر و جنین نیاز بیشتری به انرژی دارد.
- مصرف پروتئین، کلسیم، و ویتامین‌ها برای سلامت مادر و کیفیت شیر.
- مصرف غذاهای متنوع و سبک برای کاهش تهوع و حمایت از انرژی روزانه.
هشدارها و خطرات احتمالی
- لکه بینی در بارداری یا خونریزی نیاز به بررسی فوری پزشک دارد.
- کاهش شیر ممکن است در برخی مادران رخ دهد. در خصوص افزایش شیر مادر بیشتر بخوانید.
- در صورت درد شدید یا علائم غیر معمول به عنوان علائم بارداری در دوران شیردهی، مراجعه به پزشک توصیه می‌شود.
مقایسه علائم بارداری قبل و بعد از شیردهی
- علائم اولیه مشابه بارداری‌های قبلی هستند: تهوع، خستگی، حساسیت سینه، تغییر اشتها.
- شدت برخی علائم مانند تهوع و تغییرات شیر ممکن است متفاوت باشد.
- تست‌های تشخیصی مانند بیبیچک بهترین راه شناسایی هستند.
سوالات متداول (FAQ)
آیا ممکن است در دوران شیردهی باردار شوم؟
بله، حتی چهار هفته پس از زایمان امکان تخمک‌گذاری وجود دارد و مادران می‌توانند بدون توجه به پریود، باردار شوند.
علائم بارداری در زن شیرده چیست و چه زمانی بروز می‌کند؟
علائم شامل تغییر طعم و حجم شیر، حساسیت و درد سینه، خستگی، تهوع صبحگاهی و تغییرات اشتها است. معمولاً این علائم در چند هفته اول بارداری نمایان می‌شوند.
آیا شیردهی باعث خطای بیبیچک می‌شود؟
خیر، شیردهی تاثیری بر دقت تست بارداری ندارد و نتیجه تست معمولاً معتبر است.
چند ماه بعد از زایمان احتمال بارداری وجود دارد؟
حتی از چهار هفته پس از زایمان، تخمک‌گذاری ممکن است آغاز شود و امکان بارداری وجود دارد.
آیا بارداری در دوران شیردهی برای نوزاد خطرناک است؟
با تغذیه مناسب و پیگیری پزشکی، معمولاً مشکلی ایجاد نمی‌شود و مادر می‌تواند همزمان شیردهی و بارداری را مدیریت کند.
چرا در دوران شیردهی پریود نمی‌شوم و آیا این یعنی باردار نیستم؟
عدم پریود می‌تواند ناشی از شیردهی باشد و همیشه نشانه بارداری نیست. تست‌های تشخیصی بهترین راه برای اطمینان هستند.
آیا بارداری در دوران شیردهی روی جنسیت جنین تأثیر دارد؟
هیچ شواهد علمی مبنی بر تاثیر شیردهی بر جنسیت جنین وجود ندارد.
در صورت بارداری هنگام شیردهی، آیا باید شیردهی را قطع کنم؟
معمولا نیازی به قطع کامل شیردهی نیست، اما تغذیه غنی‌تر و پیگیری پزشکی در بیمارستان و زایشگاه مریم توصیه می‌شود.
منابع:
بدون دیدگاه