در خصوص ارتباط عفونت و ناباروری اینطور می‌توان گفت برخی عفونت‌ها می‌توانند مانع بارداری شوند و حتی باعث ناباروری شوند. در زنان، عفونت‌های رحم، لوله‌ها و تخمدان‌ها می‌توانند با ایجاد التهاب، چسبندگی یا آسیب ساختاری، شانس بارداری طبیعی را کاهش دهند.
عفونت‌های قارچی یا ادراری نیز در صورت شدید بودن و درمان نشده ممکن است بر تخمک گذاری یا لانه گزینی اثر بگذارند.
در مردان، عفونت پروستات، اپیدیدیم یا مجاری اسپرم می‌تواند کیفیت و حرکت اسپرم را کاهش دهد. تشخیص زودهنگام و درمان به موقع با آنتی بیوتیک یا داروهای ضد قارچ، شانس بارداری را افزایش می‌دهد.
یکی از دغدغه‌های مهم زوج‌هایی که قصد بارداری دارند، نقش عفونت‌ها در ناباروری است. درک اثرات عفونت روی باروری اهمیت بالایی دارد که در ادامه توضیح می‌دهیم.
آشنایی با عفونت و ناباروری
- عفونت: حضور میکروارگانیسم‌های بیماری‌زا (باکتری، قارچ یا ویروس) در دستگاه تناسلی زنان یا مردان که می‌تواند عملکرد طبیعی باروری را مختل کند.
- ناباروری ناشی از عفونت: هر نوع اختلال در باروری طبیعی که به دلیل عفونت در اندام‌های تولیدمثل زنان یا مردان ایجاد شده باشد.
مطالعه بیشتر: افتادگی مثانه
انواع عفونت مرتبط با ناباروری
- عفونت لگنی (PID): التهاب لوله‌های فالوپ، رحم و تخمدان که شایع‌ترین علت ناباروری زنان است.
- عفونت قارچی: معمولا Candida که در موارد شدید باعث التهاب و اختلال در تخمک گذاری و باروری می‌شود.
- عفونت‌های باکتریایی و مقاربتی: کلامیدیا، سوزاک و ویروس HPV که بدون درمان می‌توانند باعث آسیب لوله‌های رحم یا مجاری اسپرم شوند.
- عفونت ادراری: در زنان می‌تواند باعث التهاب لگنی و اختلال موقتی باروری شود.
مطالعه بیشتر: تزریق ژل به واژن
چگونگی اثرگذاری عفونت بر باروری
- انسداد لوله‌های فالوپ در زنان: عفونت‌های لگنی باعث التهاب، اسکار و چسبندگی شده و مانع رسیدن تخمک به رحم می‌شوند.
- اختلال در تخمک گذاری و کیفیت تخمک: عفونت‌های شدید تخمدان یا رحم می‌توانند عملکرد تخمدان را کاهش دهند.
- اختلال در اسپرم و حرکت آن در مردان: عفونت پروستات، اپیدیدیم یا مجاری خروجی اسپرم باعث کاهش تعداد، کیفیت یا تحرک اسپرم می‌شود.
- التهاب رحم و کاهش لانه گزینی: عفونت‌های قارچی یا باکتریایی می‌توانند اندومتر را ملتهب کنند و شانس لانه گزینی را کاهش دهند.
مطالعه بیشتر: تبخال تناسلی
علائم هشدار دهنده عفونت و خطر ناباروری
از علائم ارتباط عفونت و ناباروری می‌توان به چنین مواردی اشاره کرد:
- ترشحات غیرطبیعی از واژن یا مجرای ادراری
- درد لگن یا زیر شکم
- تب یا احساس بیماری عمومی
- خونریزی‌های نامنظم قاعدگی
- درد یا تورم بیضه در مردان
وجود هر یک از این علائم نیازمند مراجعه سریع به پزشک است تا از آسیب‌های طولانی مدت جلوگیری شود.
ناباروری ناشی از عفونت در زنان
مواردی که از متخصص زنان در خصوص عفونت و ناباروری پرسیده می‌بشود به شرح زیر است:
آیا عفونت مانع بارداری می‌شود؟
بله، در مواردی که عفونت باعث التهاب یا آسیب ساختاری رحم، لوله‌ها یا تخمدان شود، امکان بارداری طبیعی کاهش می‌یابد. لازم به ذکر است که امکان عفونت در بارداری نیز وجود دارد.
آیا عفونت مانع تخمک گذاری می‌شود؟
عفونت شدید تخمدان یا رحم می‌تواند چرخه تخمک گذاری را مختل کند، به‌خصوص در مواردی که عفونت لگنی (PID) رخ دهد. از کجا بفهمیم عفونت لگنی داریم؟
آیا عفونت قارچی مانع بارداری می‌شود؟
در اغلب موارد، عفونت قارچی خفیف مانع بارداری نمی‌شود؛ اما عفونت شدید و درمان نشده ممکن است باعث التهاب و کاهش کیفیت تخمک یا اختلال در لانه‌گزینی شود.
آیا عفونت ادراری مانع بارداری می‌شود؟
عفونت ادراری شدید و درمان نشده می‌تواند باعث التهاب لگنی شود و به‌طور موقت شانس بارداری را کاهش دهد.
آیا با وجود عفونت می‌توان باردار شد؟
در موارد خفیف و با درمان مناسب، بله. درمان سریع عفونت‌ها و بررسی‌های پیش از اقدام به بارداری بسیار مهم است.
ناباروری ناشی از عفونت در مردان
آیا عفونت باعث از بین رفتن اسپرم می‌شود؟
عفونت‌های پروستات، اپیدیدیم و مجاری خروجی اسپرم می‌توانند تعداد و کیفیت اسپرم را کاهش دهند. در موارد شدید یا درمان نشده، ممکن است اسپرم آسیب دائمی ببیند.
چگونه عفونت در مردان بر باروری اثر می‌گذارد؟
- کاهش تعداد و کیفیت اسپرم
- کاهش تحرک اسپرم
- التهاب و انسداد مجاری خروجی اسپرم
درمان سریع و کامل عفونت‌ها در مردان کلیدی است تا شانس باروری کاهش نیابد.
مطالعه بیشتر: سندرم شوک سمی (TSS)
تشخیص عفونت و ناباروری
- آزمایش خون و ادرار برای شناسایی عفونت‌های باکتریایی و قارچی
- سونوگرافی لگن برای بررسی لوله‌ها، رحم و تخمدان‌ها
- آزمایش اسپرم برای ارزیابی کیفیت و کمیت اسپرم
- کشت ترشحات و تست‌های مولکولی برای تشخیص نوع میکروارگانیسم
درمان عفونت در زمان اقدام به بارداری
- آنتی بیوتیک: برای عفونت‌های باکتریایی و مقاربتی
- داروهای ضد قارچ: برای عفونت‌های قارچی
- درمان خانگی و مراقبت‌های سبک زندگی: مکمل درمان دارویی
- جراحی: در موارد شدید انسداد لوله یا آسیب ساختاری
درمان به موقع عفونت در زمان اقدام به بارداری شانس موفقیت بارداری را افزایش می‌دهد. گاهی ترشحات ناشی از عفونت به صورت ترشحات سیاه واژن است که نیاز به بررسی و درمان توسط پزشک دارد.
چه راهکارهایی برای پیشگیری از ناباروری ناشی از عفونت وجود دارد؟
- رعایت بهداشت جنسی و استفاده از کاندوم
- واکسیناسیون HPV و دیگر واکسن‌های مرتبط
- غربالگری دوره‌ای برای عفونت‌های مقاربتی
- درمان سریع و پیگیری کامل عفونت‌ها
- مراجعه منظم به پزشک در صورت مشاهده علائم هشداردهنده
پیشگیری از ابتلا و درمان سریع عفونت‌ها بهترین راه حفظ باروری است.
بیشتر بدانید: زگیل تناسلی
سوالات متداول
آیا عفونت رحم می‌تواند باعث ناباروری شود؟
بله؛ التهاب و آسیب ساختاری رحم و لوله‌ها شانس بارداری طبیعی را کاهش می‌دهد.
کدام نوع عفونت بیشترین تاثیر را بر ناباروری دارد؟
عفونت لگنی (PID) و عفونت‌های مقاربتی مانند کلامیدیا و سوزاک بیشترین تاثیر را دارند.
آیا عفونت قارچی باعث نازایی یا ناباروری می‌شود؟
در موارد شدید و درمان نشده، بله؛ درمان زودهنگام معمولا از آسیب دائمی جلوگیری می‌کند.
عفونت در مردان چگونه بر باروری اثر می‌گذارد؟
عفونت پروستات، اپیدیدیم یا مجاری اسپرم می‌تواند کیفیت و حرکت اسپرم را کاهش دهد.
آیا ناباروری ناشی از عفونت قابل درمان است؟
بله؛ درمان دارویی یا جراحی و در صورت نیاز روش‌های کمک باروری می‌توانند اثرات عفونت را جبران کنند.
بهترین راه پیشگیری از ناباروری به علت عفونت چیست؟
رعایت بهداشت جنسی، واکسیناسیون، غربالگری و درمان سریع عفونت‌ها بهترین روش پیشگیری است.
منابع:
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC5193130/
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/gonorrhea/symptoms-causes/syc-20351774