علت ترشحات زیاد واژن

گاهی خانم‌ها ترشحات زیاد واژن را به دلیل تحریک یا در طول تخمک گذاری تجربه می‌کنند. ترشحات منظم واژن نشان‌دهنده عملکرد صحیح سیستم تناسلی خانم‌هاست. ترشحات طبیعی واژن حاوی مخلوطی از مخاط دهانه رحم، سلول‌های مرده، مایع واژن و باکتری است.

در صورتی که ترشحات بوی بدی داشته باشد یا غیر عادی به نظر برسد، ممکن است نشانه یک بیماری زمینه‌ای باشد. در ادامه در خصوص دلایل احتمالی این عارضه بیشتر به شما توضیح خواهیم داد.

1.  تحریک و ترشحات زیاد واژن

تحریک جنسی باعث ایجاد واکنش فیزیکی در بدن شده و این حالت باعث افزایش جریان خون در اندام تناسلی می‌شود. در نتیجه رگ‌های خونی بزرگ می‌شوند و مایع را به سطح دیواره واژن فشار می‌دهد.

ترشحات زیاد واژن ناشی از تحریک جنسی به‌صورت شفاف و آبکی با بافتی لغزنده است. این مایع به روان شدن واژن در حین رابطه جنسی نیز کمک می‌کند.

سایر نشانه‌های تحریک جنسی در خانم‌ها به شرح زیر است:

• افزایش ضربان قلب
• قرمز شدن صورت، گردن و سینه
• تورم سینه‌ها
• نوک سینه‌های بیرون‌زده

2.  تخمک گذاری

ترشحات دهانه رحم یک مایع ژل مانند و حاوی پروتئین، کربوهیدرات و اسیدهای آمینه است. بافت و مقدار مایع دهانه رحم، هر دو در طول چرخه قاعدگی خانم‌ها تغییر می‌کند.

به‌طور مثال پس از قاعدگی، مایع دهانه رحم بافتی غلیظ و مخاط‌مانند دارد که می‌تواند به رنگ سفید، زرد و تیره باشد. سطح استروژن نزدیک به تخمک گذاری افزایش پیدا می‌کند.

چنین شرایطی باعث می‌شود که مایع دهانه رحم مانند مایع سفیده تخم مرغ به حالت شفاف و لغزنده شود. 

ترشح دهانه رحم در روزهای منتهی به تخمک گذاری افزایش و پس از تخمک گذاری کاهش می‌یابد. خانم‌ها ممکن است تا چند روز پس از پریود هیچ ترشحی نداشته باشند.

3. عدم تعادل هورمونی و ترشحات زیاد واژن

عدم تعادل هورمونی ناشی از استرس، رژیم غذایی یا شرایط پزشکی زمینه‌ای می‌تواند باعث ترشح شدیدتر واژن شود. 

به‌طور مثال سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) شامل مجموعه‌ای از علائم است که به دنبال عدم تعادل هورمونی رخ می‌دهد.

افراد مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک دارای سطح بالاتری از هورمون‌های مردانه به نام آندروژن هستند. افزایش سطح آندروژن می‌تواند چنین شرایطی را ایجاد کند:

• مقدار یا بافت مایع دهانه رحم را تغییر دهد.
• پریودهای نامنظم را به دنبال دارد.
• باعث جلوگیری از تخمک گذاری می‌شود.
• همه افرادی که به این سندرم مبتلا هستند، افزایش ترشحات واژن را تجربه نمی‌کنند.

از دیگر علائم این عارضه به شرح زیر است:

• موهای زائد صورت و بدن
• نازک شدن مو یا ریزش مو
• آکنه روی صورت و بدن
• افزایش وزن
• تیره شدن پوست گردن، کشاله ران یا سینه‌ها

برخی از راهکارهای جلوگیری از بارداری هورمونی از جمله قرص‌های ضد بارداری و دستگاه‌های داخل رحمی نیز می‌تواند منجر به افزایش ترشحات واژن، به‌ویژه در چند ماه اول باشد.

ترشحات زیاد واژن و سایر علائم مانند لکه بینی و گرفتگی معمولا زمانی برطرف می‌شود که بدن خود را با داروهای کنترل بارداری هورمونی تنظیم کرده باشید.

4.  واژینیت یکی از دلایل ترشح زیاد واژن

منظور از واژینیت، التهاب واژن است که می‌تواند در اثر عفونت یا تحریک ناشی از عواملی مانند دوش واژینال، روان‌کننده‌ها و لباس‌های نامناسب ایجاد شود.

واژینیت منجر به ترشحات غلیظ واژن می‌شود که ممکن است به رنگ سفید، خاکستری، زرد یا سبز باشد. سایر علائم واژینیت به شرح زیر است:

• بوی بد واژن
• احساس سوزش یا خارش در ناحیه تناسلی
• قرمزی یا التهاب واژن
• احساس درد یا ناراحتی هنگام ادرار کردن
• درد هنگام مقاربت جنسی

5. واژینوز باکتریایی

این وضعیت به دلیل رشد بیش از حد باکتری‌ها در واژن رخ می‌دهد. این مورد از شایع‌ترین عفونت واژن در بین خانم‌های ۱۵ تا ۴۴ ساله است.

علت دقیق ایجاد چنین عارضه مشخص نیست، ممکن است خانم‌ها پس از مقاربت جنسی به واژینوز باکتریایی مبتلا شوند. با این حال این بیماری یک عفونت مقاربتی (STI) نیست.

واژینوز باکتریایی علاوه بر ترشحات زیاد واژن می‌تواند باعث ایجاد چنین علائمی‌ شود:

• مشکل هنگام ادرار کردن
• سوزش یا خارش در واژن
• تحریک پوست در اطراف واژن

6. عفونت قارچی و ترشحات زیاد واژن

عفونت‌های قارچی واژن به دلیل رشد بیش از حد قارچ کاندیدا ایجاد می‌شود. امکان ابتلا خانم‌ها به عفونت قارچی در هر سنی امکان‌پذیر است.

شایع‌ترین علائم این عارضه، خارش شدید در واژن است و همچنین ترشحات بی‌بو، سفیدرنگ و غلیظی دارد. 

عفونت‌های قارچی واژن با استفاده از پمادهای ضد قارچ بدون نسخه به روش خانگی قابل درمان است. علائم ایجاد شده باید طی چند روز بهبود پیدا کند.

با این حال ممکن است عفونت‌های شدید بیشتر طول بکشد و نیاز به راهکارهای درمانی پزشکی بیشتری داشته باشد.

7. تریکومونیازیس

تریکومونیازیس نوعی بیماری مقاربتی است که توسط نوعی انگل ایجاد می‌شود. خانم‌ها می‌توانند پس از رابطه جنسی با فردی که دارای انگل است، به این بیماری مبتلا شوند.

معمولا افرادی که دچار این بیماری هستند، علائمی را تجربه نمی‌کنند؛ اما برخی دیگر احساس خارش یا سوزش در ناحیه تناسلی خود دارند. 

علاوه بر این، عفونت‌های ناشی از تریکومونیازیس باعث ترشحات زیاد واژن می‌شود و دارای بوی بد و به رنگ سفید، زرد یا سبز است و معمولا بافت غلیظی ندارد.

چه ترشحاتی از واژن طبیعی است

ترشحات واژن طبیعی از فردی به فرد دیگر متفاوت است. علاوه بر این در طول چرخه قاعدگی نیز تغییر می‌کند. 

به‌طور کلی ترشحات سالم واژن می‌تواند به‌صورت رقیق و آبکی یا غلیظ به نظر برسد. معمولا ترشحات شفاف، سفید یا مایل به سفید واژن کاملا طبیعی است.

همچنین ترشحات قهوه‌ای، قرمز یا سیاه رنگ از واژن در پایان دوره قاعدگی نیز از دیگر ترشحات طبیعی است.

تغییرات طبیعی هورمونی در طول تخمک گذاری می‌تواند باعث افزایش ترشحات واژن شود که پس از تخمک گذاری باید به حالت اولیه بازگردد.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه شود

برای ترشحات زیاد واژن همیشه نیازی به مراجعه پزشک نیست. اگر ترشحات ظاهری غیر طبیعی داشته باشد، در این مواقع نیاز به مراجعه به متخصص زنان کرج خواهد بود.

ترشحات زرد، سبز و خاکستری یا بدبوی واژن می‌تواند نشان‌دهنده عفونت باشد. دلایل دیگری که نیاز به مراجعه به پزشک دارد، به شرح زیر است:

• خارش یا سوزش در نزدیک اندام تناسلی
• احساس درد هنگام ادرار کردن
• احساس درد یا ناراحتی هنگام مقاربت جنسی

سوالات متداول

چه مقدار ترشح واژینال طبیعی است؟

مقدار ترشحات طبیعی از فردی به فرد دیگر متفاوت است؛ اما معمولا ترشحات روزانه تا حدی که زیاد نباشد، طبیعی در نظر گرفته می‌شود.  این ترشحات ممکن است در زمان‌هایی مثل تخمک‌ گذاری، بارداری یا تحریک جنسی بیشتر شوند، بدون اینکه نشان‌ دهنده بیماری باشند.

ترشحات زیاد همیشه نشانه بیماری است؟

خیر، افزایش ترشح واژن لزوما نشانه مشکل نیست. اگر ترشحات بی‌ رنگ یا سفید، بدون بو و بدون علائمی مثل خارش، سوزش یا درد باشند، معمولا جای نگرانی نیست؛ اما هر تغییری در رنگ، بو، بافت یا همراهی با علائم دیگر باید بررسی شود.

چه عواملی می‌توانند باعث ترشحات بیش‌ از حد شوند؟

دلایل ممکن عبارتند از:

• تغییرات هورمونی (مثلا در دوران تخمک‌ گذاری یا بارداری)
• مصرف قرص‌های ضدبارداری یا داروهای هورمونی
• عفونت‌های واژینال مانند قارچ، باکتری یا تریکوموناس
• تحریک ناشی از محصولات بهداشتی، لباس زیر تنگ یا حساسیت‌زا
• استرس یا اضطراب مزمن

چه زمانی ترشحات واژن غیرطبیعی محسوب می‌شوند؟

اگر ترشحات دارای یکی از ویژگی‌های زیر باشند، غیرطبیعی تلقی می‌شوند:

• رنگ زرد، سبز، خاکستری یا همراه با خون
• بوی ناخوشایند
• همراه با خارش، سوزش، تورم یا درد هنگام رابطه جنسی یا ادرار

در این موارد مراجعه به پزشک ضروری است.

آیا تغذیه یا سبک زندگی روی ترشحات تاثیر دارد؟

بله. رژیم غذایی، سطح استرس، خواب ناکافی و حتی مصرف زیاد قند یا مواد محرک می‌تواند تعادل فلور واژن را بر هم بزند و منجر به افزایش یا تغییر در ترشحات شود.

آیا استفاده از دوش واژینال یا اسپری‌های بهداشتی توصیه می‌شود؟

خیر. استفاده از دوش واژینال یا محصولات معطر می‌تواند تعادل طبیعی باکتری‌های مفید واژن را مختل کند و خطر عفونت‌ها را افزایش دهد. واژن به‌ طور طبیعی توانایی پاک‌سازی خود را دارد.

آیا ترشحات زیاد در بارداری طبیعی است؟

بله، در دوران بارداری ترشح واژن به‌ طور طبیعی افزایش می‌یابد. تا زمانی که شفاف یا سفید و بدون بو است و علائم هشداردهنده وجود ندارد، طبیعی محسوب می‌شود؛ اما هرگونه تغییر در رنگ، بو یا همراهی با درد باید توسط پزشک بررسی شود.

چگونه می‌توان از بروز ترشحات غیرطبیعی جلوگیری کرد؟

• استفاده از لباس زیر نخی و گشاد
• خشک نگه داشتن ناحیه تناسلی
• خودداری از دوش واژینال و صابون‌های معطر
• رعایت بهداشت شخصی و شستن دست‌ها قبل و بعد از تماس با ناحیه تناسلی
• خودداری از رابطه جنسی محافظت‌ نشده