استفاده از ضد آفتاب در بارداری به دنبال تغییراتی که در پوست طی این دوران ایجاد می‌شود، بسیار مهم است. نکته‌ای که وجود دارد این است که آیا می‌توان همان ضد آفتاب‌هایی که در روزها غیر از بارداری استفاده می‌کرده‌اید، نیز در بارداری هم استفاده کنید؟
در ادامه به شما توضیح می‌دهیم که چه نوعی برای شما در بارداری مناسب است و استفاده از آن چه ضرورتی دارد.
آیا استفاده از کرم ضد آفتاب در بارداری ضرر دارد؟
استفاده از این کرم طی مدت بارداری هیچ خطری برای شما ندارد و باید به عنوان یکی از مراقبت‌های پوستی در بارداری از آن استفاده کنید.
با وجود اینکه کودک به‌طور مستقیم در معرض خطر اشعه مضر فرابنفش قرار نمی‌گیرد؛ اما هر آسیبی که به پوست مادر وارد شود، می‌تواند کودک را نیز تحت تاثیر قرار دهد.
باید دقت کنید که کرمی که استفاده می‌کنید برای شما و کودک‌تان ایمن و بدون مواد شیمیایی باشد. این دسته از کرم‌های ضد آفتاب مخصوص خانم‌های باردار به راحتی در دسترس است.
ترکیبات مضر برخی از ضد آفتاب‌ها در بارداری
در طی بارداری پوست خانم‌ها تغییر می‌کند و واکنش‌های متفاوتی به برخی از مواد تشکیل‌دهنده نشان می‌دهد. همچنین از آنجایی که کودک تحت تاثیر عادت‌های روزانه شما و تغذیه‌ای است که دارید، توجه داشته باشید که برای کودک اثرات منفی نداشته باشد.
برخی از ضد آفتاب‌ها حاوی اکسی بنزون است که به عنوان مختل‌کننده درون ریز شناخته می‌شود و برای خانم‌های باردار مضر است.
مطالعه‌ای نشان می‌دهد که استفاده از محصولات اکسی بنزون در بارداری باعث آسیب شدید به غدد پستانی می‌شود و همانطور که می‌دانید این غدد برای سلامت کودک بسیار مهم است و نباید در بارداری و شیردهی استفاده کنید.
به‌طور کلی به دنبال آسیب‌های دیگر اکسی بنزون، استفاده از این دسته از ضد آفتاب‌ها در بارداری، کودکان زیر ۲ سال یا شیردهی توصیه نمی‌شود.
ضد آفتاب ایمن در بارداری
پوست در بارداری تغییرات زیادی دارد و حساس‌تر می‌شود؛ بنابراین استفاده از ضد آفتاب در بارداری برای جلوگیری از آسیب‌های جانبی به دنبال قرار گرفتن در معرض نور خورشید در طول بارداری مهم است.
برخی از بیماری‌های پوستی در دوران بارداری به نام ملاسما با استفاده از کرم ضد آفتاب طی بارداری جلوگیری می‌شود. باید از کرم‌هایی استفاده کنید که پوست را در برابر UVB و UVA محافظت می‌کند، همچنین باید SPF 30 به بالا داشته باشد.
محصولاتی که ماده فعالی به نام اکسید روی یا دی اکسید تیتانیوم دارند، از ضد آفتاب‌های معدنی یا فیزیکی شناخته می‌شوند و انتخاب خوبی برای خانم‌های باردار است. چرا که این موارد ضد حساسیت بوده و همچنین جذب ندارد و روی پوست قرار می‌گیرد.
مطالب مرتبط: تغییرات پوستی در دوران بارداری
چرا استفاده از ضد آفتاب طی بارداری مهم است؟
یکی از شایع‌ترین مشکلات پوستی دوران بارداری، ملاسما یا لک بارداری است. این لک‌ها معمولا روی گونه‌ها، بینی، پیشانی یا بالای لب ایجاد می‌شوند و در اثر تابش نور خورشید تشدید می‌شوند.
دلایل علمی استفاده از ضد آفتاب در بارداری عبارت‌اند از:
- پیشگیری از لک‌های بارداری: محافظت از پوست در برابر اشعه‌های UVA و UVB باعث جلوگیری از فعال‌شدن سلول‌های رنگدانه‌ای می‌شود.
- جلوگیری از تیرگی پوست و تغییر رنگ ناگهانی: بارداری باعث افزایش تولید ملانین می‌شود و نور خورشید این روند را شدت می‌دهد.
- محافظت از پوست حساس: در این دوران پوست نازک‌تر و تحریک‌پذیرتر است، بنابراین ضد آفتاب سد محافظی در برابر عوامل محیطی ایجاد می‌کند.
- پیشگیری از پیری زودرس پوست: استفاده منظم از ضد آفتاب باعث حفظ طراوت و خاصیت کشسانی پوست می‌شود.
به‌طور خلاصه، علت اصلی استفاده از ضد آفتاب در بارداری، حفظ سلامت و یکنواختی رنگ پوست مادر و جلوگیری از تحریکات پوستی است.
بهترین ضد آفتاب در بارداری
کرم ضد آفتاب بی خطر در بارداری شامل چنین مواردی می‌شود:
- فاکتور محافظت در برابر آفتاب یعنی حداقل SPF 30 دارد.
- حاوی ترکیبات فعال اکسید روی یا دی اکسید تیتانیوم است.
- در مقابل اشعه‌ها UVA و UVB محافظت دارد.
- نوعی را انتخاب کنید که روی پوست باقی می‌ماند و جذب پوست نمی‌شود.
بهتر است نوعی را خریداری کنید که مقاومت خوبی در برابر آب داشته باشد؛ چرا که طی مدت طولانی‌تری روی پوست باقی می‌ماند.
بیشتر بخوانید: ریزش مو در شیردهی
در دوران بارداری از چه ضد آفتابی استفاده کنیم؟
بهترین ضد آفتاب برای زنان باردار، ضد آفتاب فیزیکی با ویژگی‌های زیر است:
- SPF 30 تا ۵۰
- فاقد اکسی بنزون، پارابن و عطر
- غیرکومدون زا و مناسب پوست حساس
- در صورت نیاز، رنگی با اکسید آهن طبیعی
ضد آفتاب رنگی یا بی رنگ در بارداری؟
ضد آفتاب رنگی در صورتی ایمن است که رنگ آن از مواد معدنی مانند اکسید آهن (Iron Oxide) باشد. اما اگر رنگ محصول از ترکیبات شیمیایی گرفته شده باشد، بهتر است از مدل بی‌رنگ یا مینرال رنگی طبیعی استفاده کنید.
ضد آفتاب بدون اکسی بنزون یعنی چه؟
وقتی روی بسته بندی محصول نوشته می‌شود “Oxybenzone-Free” یعنی فیلتر شیمیایی اکسی‌بنزون از ترکیبات حذف شده و فیلتر اصلی آن زینک اکسید یا تیتانیوم دی‌اکسید است. این نوع ضد آفتاب‌ها به‌ویژه برای دوران بارداری، شیردهی و پوست‌های حساس توصیه می‌شوند.
اکسی بنزون چیست و چرا باید از آن در بارداری اجتناب کرد؟
اکسی بنزون (Oxybenzone) یکی از فیلترهای رایج در ضد آفتاب‌های شیمیایی است که به جذب UV کمک می‌کند. اما این ماده می‌تواند از پوست عبور کرده و در جریان خون وارد شود.
برخی مطالعات احتمال داده‌اند که مصرف مداوم محصولات حاوی اکسی بنزون در بارداری ممکن است با اختلالات هورمونی و رشد جنین ارتباط داشته باشد. بنابراین ضد آفتاب‌های بدون اکسی بنزون (Oxybenzone-free) بهترین گزینه برای زنان باردار هستند.
عوارض گرما زدگی در بارداری و نقش ضد آفتاب
قرار گرفتن طولانی مدت در آفتاب ممکن است باعث گرمازدگی در بارداری شود؛ حالتی که با سردرد، تهوع، سرگیجه و کاهش فشار خون همراه است.
ضد آفتاب به تنهایی مانع گرمازدگی نمی‌شود، اما از آسیب مستقیم UV و التهاب پوستی جلوگیری می‌کند. توصیه می‌شود همراه با ضد آفتاب از کلاه لبه‌دار، عینک آفتابی و لباس سبک استفاده شود.
نحوه استفاده از ضد آفتاب در بارداری
استفاده درست از ضد آفتاب به‌اندازه انتخاب محصول اهمیت دارد. در بارداری باید به روش صحیح استفاده توجه ویژه داشت تا اثربخشی محصول حفظ شود و پوست دچار التهاب نشود.
مراحل استفاده صحیح:
- پوست خود را با شوینده ملایم مخصوص بارداری تمیز کنید.
- حدود ۱۵ تا ۲۰ دقیقه قبل از قرار گرفتن در معرض آفتاب، کرم ضد آفتاب را بزنید.
- مقدار مناسب برای صورت تقریبا به اندازه دو بند انگشت است.
- کرم را به‌صورت یکنواخت روی صورت، گردن و دست‌ها بزنید.
- هر ۲ تا ۳ ساعت یک‌بار تمدید کنید، مخصوصاً پس از شستن صورت یا تعریق.
- پس از پایان روز، پوست را با پاک‌کننده یا فوم ملایم بدون الکل تمیز کنید تا باقیمانده کرم از بین برود.
نکته:
ضد آفتاب فقط برای روزهای آفتابی نیست؛ حتی در روزهای ابری یا هنگام کار با موبایل و کامپیوتر نیز باید استفاده شود، زیرا نور آبی و مادون قرمز هم به پوست آسیب می‌زنند.
نکات ایمنی در برابر آفتاب برای خانم‌های باردار
اگر مدت زمان زیادی خارج از منزل می‌گذرانید، باید به این نکات برای مراقبت از پوست در مقابل نور خورشید توجه داشته باشید:
- سعی کنید در ساعت اوج آفتاب از ساعت ۱۰ صبح تا ۲ ظهر در صورت امکان منزل بمانید.
- اگر طی این مدت خارج از منزل هستید، به خصوص زمانی که خورشید در گرم‌ترین حالت خود قرار دارد، باید در سایه بمانید.
- حداقل باید ۱۵ دقیقه قبل از خارج شدن از منزل از کرم ضد آفتاب در بارداری استفاده کرده و هر دو ساعت یک‌بار تمدید کنید.
- از بالم لب با SPF 30 یا بیشتر برای لب‌های خود استفاده کنید.
- تا حد امکان پوست خود را در مقابل نور خورشید بپوشانید و نوعی از لباس را خریداری کنید که امکان رد و بدل شدن هوا از لباس وجود داشته باشد.
- از کلاه‌های نقاب‌دار و عینک آفتابی استفاده کنید؛ چرا که با ۹۹ درصد اشعه‌های UVA و UVB مقابله می‌کند.
- باید بدن خود را با نوشیدن آب کافی هیدراته نگه دارید، خانم‌های باردار نسبت به سایر افراد بیشتر در معرض گرمازدگی هستند؛ بنابراین هر زمانی که احساس سرگیجه داشتید، آب بنوشید و در اسرع وقت به محیطی خنک بروید.
سایر مراقبت‌های پوستی در دوران بارداری
ضد آفتاب بخشی از روتین مراقبت پوستی در بارداری است. برای حفظ سلامت پوست در این دوران، باید چند نکته مهم دیگر را نیز رعایت کرد:
مرطوب‌کننده مناسب بارداری:
از کرم‌های حاوی هیالورونیک اسید، سرامید و نیاسین آمید استفاده کنید؛ این ترکیبات ایمن و رطوبت‌رسان هستند.
پاک کننده ملایم:
شوینده‌ای انتخاب کنید که بدون الکل، سولفات و عطر باشد تا پوست تحریک نشود.
تغذیه مناسب پوست:
مصرف میوه‌های سرشار از آنتی‌اکسیدان مانند پرتقال، کیوی و سبزیجات سبز به سلامت پوست کمک می‌کند.
خواب کافی و کاهش استرس:
کم خوابی و اضطراب می‌توانند سبب افزایش لک‌های پوستی شوند.
استفاده از کرم‌های روز و شب ایمن در بارداری:
برخی کرم‌های شب حاوی رتینول هستند که در بارداری ممنوع‌اند. به‌جای آن از ترکیباتی مانند آلوئه‌ورا و ویتامین E استفاده کنید.
نوشیدن آب کافی:
روزانه حداقل ۸ لیوان آب برای جلوگیری از خشکی پوست توصیه می‌شود.
مراجعه دوره‌ای به متخصص پوست:
اگر لک‌ها یا حساسیت پوستی زیاد شد، درمان خانگی را متوقف کنید و از پزشک مشاوره بگیرید.
این مراقبت‌ها در کنار استفاده روزانه از ضد آفتاب، باعث می‌شوند پوست مادر در طول بارداری سالم، شاداب و درخشان بماند.
سوالات متداول (FAQ)
آیا استفاده از ضد آفتاب در دوران بارداری ضرر دارد؟
خیر، اگر ضد آفتاب مینرال و بدون اکسی‌بنزون باشد، ایمن است و از لک و تیرگی پوست جلوگیری می‌کند.
در دوران بارداری از چه ضد آفتابی استفاده کنیم؟
از ضد آفتاب فیزیکی با زینک اکسید، SPF ۳۰ تا ۵۰ و فاقد بو یا پارابن استفاده کنید.
ضد آفتاب فیزیکی بهتر است یا شیمیایی در بارداری؟
قطعا فیزیکی؛ زیرا جذب پوستی ندارد و ایمن‌تر است.
ضد آفتاب مینرال چیست؟
ضد آفتابی است که با بازتاب نور خورشید از پوست محافظت می‌کند و شامل زینک اکسید یا دی‌اکسید تیتانیوم است.
ترکیبات مضر ضد آفتاب در بارداری کدام‌اند؟
اکسی‌بنزون، آووبنزون، پارابن، فتالیت، و رتینول.
آیا ضد آفتاب‌های حاوی اکسی‌بنزون مضرند؟
بله، بهتر است در دوران بارداری از مصرفشان خودداری شود.
بهترین ضد آفتاب برای زنان باردار کدام است؟
مدل‌های مینرال از بهترین‌ها هستند.
آیا می‌توان از ضد آفتاب رنگی استفاده کرد؟
اگر رنگ آن از اکسید آهن گرفته شده باشد، بله.
استفاده روزانه از ضد آفتاب در بارداری لازم است؟
بله، چون نور خورشید حتی از پشت شیشه هم به پوست آسیب می‌زند.
آیا هیالورونیک اسید یا نیاسینامید در ضد آفتاب ضرر دارد؟
خیر، این ترکیبات آبرسان و ایمن هستند.
آیا آفتاب گرفتن در دوران بارداری خطر دارد؟
بله، باعث گرمازدگی، لک بارداری و افت فشار خون می‌شود.
ضد آفتاب مخصوص بارداری چیست؟
ضد آفتابی مینرال با SPF ۳۰ تا ۵۰، بدون اکسی بنزون، بدون عطر و مخصوص پوست حساس مادران باردار.
جمع بندی
در دوران بارداری، محافظت از پوست در برابر آفتاب از اهمیت بالایی برخوردار است. ضد آفتاب‌های فیزیکی با ترکیبات زینک اکسید و دی‌اکسید تیتانیوم ایمن‌ترین گزینه‌ها هستند.
از محصولات فاقد اکسی‌بنزون، پارابن و عطر استفاده کنید و به‌طور منظم هر روز آن را تمدید کنید. به یاد داشته باشید، مراقبت از پوست در بارداری فقط برای زیبایی نیست، بخشی از سلامت مادر و جنین است.
