سرطان سینه یک بیماری شایع در میان زنان است که در آن سلولهای غیرطبیعی در بافت پستان شروع به رشد کنترل نشده می‌کنند. با شناسایی زودهنگام علائم و انجام غربالگری منظم، شانس درمان موثر افزایش می‌یابد.
این بیماری یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های سلامت زنان در سراسر جهان است. طبق آمار سازمان بهداشت جهانی، از هر ۸ زن، یک نفر ممکن است در طول عمر خود به این بیماری مبتلا شود.
آگاهی از علائم اولیه، روش‌های تشخیص و پیشگیری می‌تواند تاثیر زیادی در کاهش مرگ‌ومیر ناشی از آن داشته باشد. این مقاله با رویکردی علمی، به روز و کاربردی، اطلاعات جامعی درباره سرطان سینه در اختیار شما قرار میدهد.
مطالب مرتبط: ٰجراح پستان در کرج
سرطان سینه چیست؟
نوعی بیماری است که در آن سلولهای سرطانی در بافت پستان رشد می‌کنند. این سلول‌ها می‌توانند به بافت‌های اطراف گسترش یافته و در مراحل پیشرفته به سایر نقاط بدن متاستاز دهند. دو نوع رایج این بیماری عبارت‌اند از:
- سرطان داکتال: که در مجاری شیردهی پستان آغاز می‌شود.
- سرطان لوبولار: که در لوبول‌ها یا غدد تولید کننده شیر شروع می‌شود.
چه علائمی دارد؟
شناسایی زودهنگام علائم سرطان سینه، کلید موفقیت در درمان است. مهم‌ترین علائم عبارت‌اند از:
- وجود توده یا سفتی در پستان یا زیر بغل
- تغییر در شکل یا اندازه پستان
- فرورفتگی یا تغییر پوست پستان (پوست پرتقالی)
- ترشح غیرعادی از نوک پستان (گاهی خونی)
- خارش، التهاب یا قرمزی نوک سینه
توجه:
همه توده‌ها سرطانی نیستند؛ اما باید توسط پزشک ارزیابی شوند.
عوامل خطر ابتلا
برخی عوامل احتمال ابتلا به سرطان پستان را افزایش می‌دهند:
- جنسیت: زنان بیشترین میزان ابتلا را دارند
- سن: خطر ابتلا با افزایش سن بیشتر می‌شود (بیش از ۵۰ سال).
- سابقه خانوادگی: وجود سابقه سرطان سینه یا تخمدان در بستگان درجه یک
- ژنتیک: جهش‌های BRCA1 و BRCA2
- هورمون‌ها: استفاده طولانی از هورمون درمانی یا شروع قاعدگی در سن پایین
- سبک زندگی: چاقی، مصرف الکل، کم تحرکی و رژیم غذایی ناسالم
برای کسب اطلاعات بیشتر مقاله آیا درمان سرطان سینه در بارداری امکان پذیر است را مطالعه کنید.
آیا سرطان سینه کشنده است؟
هر فردی که مبتلا به این بیماری می‌شود، قطعا اولین سوالی که در ذهن نقش می‌بندد این است که آیا این سرطان کشنده است؟ در جواب باید بگوییم که با وجود شیوع بالایی که این بیماری دارد؛ اما خوشبختانه کشندگی ناشی از آن بالا نیست.
اگر بیماری زود تشخیص داده شود و تحت نظر پزشک درمان و مراقبت‌های لازم صورت گیرد، در اغلب مواقع خطری جدی ایجاد نمی‌کند. در صورت بی‌توجهی به هر علائمی که برای شما ذکر کردیم، احتمال کشندگی این بیماری افزایش پیدا می‌کند.
روش‌های تشخیص
برای تشخیص زودهنگام و دقیق، از روش‌های مختلفی استفاده می‌شود:
معاینه بالینی پستان
پزشک با لمس پستان به دنبال توده یا تغییرات غیرعادی می‌گردد.
ماموگرافی
تصویربرداری با اشعه ایکس؛ روش طلایی غربالگری زنان بالای ۴۰ سال است.
سونوگرافی
برای بررسی توده‌ها، به خصوص در زنان جوان با بافت متراکم پستان انجام می‌شود.
MRI پستان
برای بررسی دقیق‌تر در افراد پرخطر یا تشخیص‌های پیچیده توصیه می‌شود.
بیوپسی
نمونه‌برداری از توده برای بررسی بافت‌شناسی؛ تایید نهایی تشخیص
سن سرطان سینه
خطر ابتلا به این بیماری با افزایش سن بیشتر می‌شود. آمارها نشان میدهد که حدود ۸۰ درصد از خانم‌های مبتلا به سرطان سینه بالای ۴۵ سال سن دارند که حدود ۴۳ درصد از آنها بالای ۶۵ سال سن دارند.
تشخیص یا تست سرطان سینه در منزل
خودتان می‌توانید تست‌های لازم را در خانه انجام دهید و در صورت مشاهده تغییرات غیر عادی به پزشک مراجعه کنید این تغییرات به شرح زیر است:
هنگامی که به حمام می‌روید، زیر دوش یک دست خود را بالا ببرید و با انگشتان خود اطراف سینه را لمس کنید، فشار‌ها باید ابتدا به‌صورت ملایم، متوسط و سپس محکم باشد، در هر مرحله اگر هر توده‌ای را احساس کردید، باید با پزشک جهت بررسی بیشتر در میان بگذارید. هر دو سینه را باید هر ماه بررسی کنید تا در صورت وجود توده، ضخیم شدن بافت سینه یا هر تغییر دیگر درمان به‌موقع برای شما انجام گیرد.
هنگامی که به حمام می‌روید، زیر دوش یک دست خود را بالا ببرید و با انگشتان خود اطراف سینه را لمس کنید، فشار‌ها باید ابتدا به‌صورت ملایم، متوسط و سپس محکم باشد، در هر مرحله اگر هر توده‌ای را احساس کردید، باید با پزشک جهت بررسی بیشتر در میان بگذارید. هر دو سینه را باید هر ماه بررسی کنید تا در صورت وجود توده، ضخیم شدن بافت سینه یا هر تغییر دیگر درمان به‌موقع برای شما انجام گیرد.
کف دستان خود را محکم روی باسن یا کمر فشار دهید تا قفسه سینه کاملا باز شود یا گسترش یابد، سینه‌های چپ و سینه راست شما با یکدیگر مطابقت ندارد، تعداد اندکی از خانم‌ها سینه‌های یکسانی دارند. در این حالت هرگونه فرورفتگی، ضخامت قسمتی از بافت پستان یا هر گونه تغییر دیگری را مشاهده کردید به پزشک مراجعه کنید.
هنگامی که می‌خوابید بافت پستان در قفسه سینه گسترش پیدا می‌کند. یک بالشت زیر بازوی راست خود بگذارید و با دست چپ خود تمامی اطراف پستان راست را با فشارهای ملایم تا محکم لمس کنید و بالعکس. اگر توده یا ترشحات از سینه خود احساس کردید، می‌بایست بررسی‌های بیشتر توسط پزشک انجام گیرد.
چه روش‌های درمانی دارد؟
درمان به مرحله بیماری، نوع تومور و ویژگی‌های فردی بیمار بستگی دارد:
جراحی
لامپکتومی؛ برداشتن توده سرطانی و مقداری از بافت اطراف
ماستکتومی؛ برداشتن کامل پستان
پرتو درمانی
برای از بین بردن سلولهای سرطانی باقی مانده پس از جراحی انجام می‌شود.
شیمی درمانی
از داروهای ضد سرطان، به خصوص مراحل پیشرفته‌تر یا قبل از جراحی استفاده می‌شود.
هورمون درمانی
در تومورهایی با گیرنده‌های هورمونی مثبت انجام می‌شود.
درمان هدفمند
مانند هرسپتین، برای تومورهای HER2 مثبت
ایمونوتراپی
در حال توسعه برای برخی از انواع سرطان سینه پیشرفته
باورهای نادرست درباره سرطان سینه
- توده درد ندارد، پس مشکلی نیست: بسیاری از توده‌های سرطانی بدون درد هستند.
- اگر در خانواده‌ام سابقه نیست، من مبتلا نمی‌شوم: بیش از ۷۰٪ مبتلایان سابقه خانوادگی ندارند.
- استفاده از ضد تعریق یا سوتین باعث سرطان می‌شود: هیچ مدرک علمی معتبری این باور را تایید نمی‌کند.
آیا همه سرطان‌های سینه خطرناک هستند؟
خیر. برخی از انواع این بیماری رشد کندی دارند و در مراحل اولیه به خوبی قابل کنترل هستند. شدت خطر بسته به نوع، مرحله و وضعیت گیرنده‌های هورمونی تعیین می‌شود.
کیست و توده سرطانی چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟
کیست از بیماری‌های خوش خیم شناخته می‌شود؛ اما گاهی پزشک لازم می‌داند که کیست تخلیه یا برداشته شود، چرا که امکان ایجاد علائم وجود دارد.
تومورها بافت جامدی دارند و زمانی ایجاد می‌شود که سلول‌ها به‌طور غیر قابل کنترلی زمانی که نباید رشد کنند، رشد می‌کنند یا زمانی که باید از بین بروند، از بین نمی‌روند.
آیا می‌توان از این بیماری پیشگیری کرد؟
پیشگیری کامل ممکن نیست، اما با رعایت سبک زندگی سالم، غربالگری منظم و کنترل عوامل خطر، می‌توان احتمال ابتلا را کاهش داد.
بیشتر بخوانید: چه ارتباطی بین استرس و سرطان سینه وجود دارد
سبک زندگی سالم و پیشگیری
با رعایت برخی نکات می‌توان خطر ابتلا را کاهش داد:
- ورزش منظم (حداقل ۱۵۰ دقیقه در هفته)
- حفظ وزن سالم
- مصرف بیشتر میوه و سبزیجات
- خودداری از مصرف دخانیات و الکل
- شیردهی به نوزاد، در صورت امکان
- انجام غربالگری منظم بر اساس سن و سابقه خانوادگی
سوالات متداول (FAQ)
آیا مردان هم به سرطان سینه مبتلا می‌شوند؟
بله، گرچه نادر است ممکن است مردان نیز دچار این بیماری شوند.
هر چند وقت باید ماموگرافی انجام داد؟
برای زنان بالای ۴۰ سال، هر ۱ تا ۲ سال یک‌بار توصیه می‌شود.
آیا توده پستان همیشه به معنی سرطان است؟
خیر، بسیاری از توده‌ها خوش خیم هستند؛ اما باید بررسی شوند.
آیا قابل درمان است؟
در مراحل اولیه، نرخ درمان و بقاء بسیار بالاست.
آیا استرس باعث سرطان می‌شود؟
استرس مزمن می‌تواند سلامت عمومی را تحت تاثیر قرار دهد؛ اما به تنهایی عامل مستقیم نیست.
آیا تغذیه می‌تواند در پیشگیری موثر باشد؟
بله، رژیم غذایی سالم نقش مهمی در کاهش ریسک ابتلا به این بیماری دارد.
آیا ماموگرافی درد دارد؟
ممکن است فشار دستگاه باعث ناراحتی موقتی شود، اما درد شدید نخواهد بود و معمولا قابل تحمل است.
بدون دیدگاه