بسیاری از خانم‌های باردار در سه ماه دوم و سوم درد ناف در بارداری را تجربه می‌کنند. ناف، نقطه اتصال جفت در رحم است. پس از تولد کودک این قسمت از بدن به هیچ قسمتی متصل نمی‌شود.
در اغلب مواقع درد ناف، مشکلی را برای خانم باردار ایجاد نمی‌کند و با تولد نوزاد این مشکل برطرف خواهد شد.
دلایلی که منجر به درد ناف در بارداری می‌شود
موارد احتمالی به شرح زیر است:
فشار رحم
با رشد جنین، رحم بزرگتر می‌شود تا جنین در آن جای بگیرد. چنین تغییراتی به ناف مادر در بارداری فشار وارد می‌کند. طی سه ماهه دوم، رحم دیگر در لگن قرار ندارد، در این دوره بین ناف و سینه قرار گرفته است.
در سه ماهه سوم، رحم از ناحیه تناسلی تا انتهای دنده قرار گرفته است. رشد رحم و موقعیت نوزاد در رحم می‌تواند به ناف مادر طی بارداری فشار وارد کند.
با گذشت زمان، افزایش فشار روی ناف ممکن است منجر به درد، خارش و دیگر مشکلات شود. برای کسب اطلاعات بیشتر مقاله علت درد شکم را مطالعه کنید.
کشش
افزایش وزن و تغییر در اندام در بارداری منجر به کشش پوست و ماهیچه‌های اطراف شکم می‌شود. پوست و ماهیچه تا آخر بارداری کشیده می‌شود.
طی این مدت مادر ممکن است کشش، خارش و درد را احساس کند. چنین تغییراتی در بارداری می‌تواند فشار و تحریک ناف، در نهایت درد ناف در بارداری را به همراه داشته باشد.
بیرون زدگی ناف
بیرون زدگی ناف زمانی رخ می‌دهد که فشار به ناف وارد شود و به جای آنکه ناف داخل باشد، بیرون می‌آید. چنین حالتی منجر به درد ناف در بارداری می‌شود.
فتق ناف در بارداری
ممکن است این مورد خطرناک به نظر برسد؛ اما، معمولا آسیبی به مادر و جنین وارد نمی‌کند. این حالت زمانی رخ می‌دهد که روده به ناف فشار وارد کند، قسمت انتهایی روده می‌تواند در آن قسمت بماند، ملتهب و دردناک شود.
فتق ناف به دلیل افزایش فشار رحم ایجاد می‌ٔشود. اگر در این مواقع علائم قابل توجهی در مادر ایجاد نشود، پزشک به جای عمل جراحی از مادر می‌خواهد که منتظر بماند.
در صورتی که انسداد در روده وجود داشته باشد، پزشک گاهی لازم می‌داند که عمل جراحی برای مادر انجام گیرد. چنین حالتی زمانی رخ می‌دهد که قسمتی از روده خون دریافت نکند.
کاهش خون‌رسانی نیز می‌تواند منجر به مرگ بافت روده و سایر عوارض شود. جراحی برای خانم‌های باردار و جنین خطر کمی را به همراه دارد.
بیشتر بخوانید: عوارض قرص ال دی
پیرسینگ ناف
خانم‌هایی که در ناف خود پیسینگ دارند، باید پیرسینگ را خارج کنند. پیرسینگ ناف ممکن است در طول بارداری با بزرگتر شدن شکم پاره شود. هر گونه آسیب‌دیدگی یا پارگی در ناف منجر به عفونت می‌شود.
علت درد ناف در بارداری دوقلو
- رشد سریع‌تر رحم و کشیدگی شدید عضلات شکمی.
- افزایش فشار داخل شکم به دلیل وجود دو جنین.
- کشش پوست و رباط‌ها که ممکن است منجر به تیر کشیدن یا سوزش اطراف ناف شود.
- افزایش احتمال فتق ناف به دلیل فشار زیاد.
درد دور ناف در بارداری از کی شروع می‌شود؟
درد دور ناف می‌تواند از اوایل بارداری شروع شود؛ اما شدت و زمان آن در هر مادر متفاوت است. در سه ماهه اول، معمولا درد خفیف است و بیشتر به دلیل تغییرات هورمونی و آغاز کشیدگی بافت‌های شکمی رخ می‌دهد.
با ورود به سه ماهه دوم، رشد سریع‌تر رحم و فشار مستقیم آن بر روی عضلات و اطراف ناف، باعث می‌شود این درد شایع‌تر و گاهی شدیدتر شود. بسیاری از مادران در همین دوره متوجه تیر کشیدن یا سوزش اطراف ناف می‌شوند.
در سه ماهه سوم نیز به دلیل بزرگ شدن جنین و افزایش وزن، فشار بیشتری به دیواره شکم وارد می‌شود و درد دور ناف می‌تواند بیشتر حس شود.
انواع درد ناف در بارداری
از انواع ناف درد در بارداری می‌توان به چنین مواردی اشاره کرد:
- درد دور ناف: شایع‌ترین نوع و اغلب ناشی از کشیدگی عضلات شکمی است.
- درد اطراف ناف: می‌تواند به دلیل فشار رحم یا تغییرات پوستی ایجاد شود.
- درد بالای ناف در بارداری: معمولا به دلیل کشش بیشتر عضلات شکمی و فشار از سمت بالای رحم رخ می‌دهد.
- تیر کشیدن ناف در بارداری: احساس ناگهانی تیر کشیدن یا سوزش اطراف ناف به دلیل کشیدگی رباط‌ها یا پوست.
درمان خانگی درد ناف در بارداری
استفاده از کمپرس گرم یا سرد روی قسمتی که احساس خارش یا درد دارید، به تسکین درد و ناراحتی در این قسمت کمک می‌کند.
این نکته را به یاد داشته باشید که نباید از کمپرس خیلی داغ یا کیسه یخ، به صورت مستقیم در این قسمت استفاده کنید. چراکه، ممکن است منجر به سوختگی و افزایش حساسیت در اطراف ناف شود.
استفاده از لوسیون کالامین یا ژل آلوئه ورا نیز ممکن است تسکینی برای پوست‌های حساس باشد و این وضعیت را برای مادر بهتر کند.
اگر درد ایجاد شده به دلیل فتق ناف در بارداری نباشد، ماساژ در بارداری ممکن است در تسکین درد موثر باشد.
دیگر راه‌های کاهش درد ناف در بارداری
- استفاده از کمربند بارداری برای حمایت از عضلات شکم
- استراحت کافی و تغییر وضعیت خواب (خوابیدن به پهلوی چپ توصیه می‌شود)
- پوشیدن لباس‌های راحت و گشاد
- انجام ورزش‌های سبک مخصوص بارداری برای تقویت عضلات شکم
- در صورت تداوم درد یا وجود علائم غیرعادی، مشاوره با پزشک ضروری است.
چه زمانی باید به دلیل درد ناف در بارداری به پزشک مراجعه کرد
اگر پوست ملتهب، قرمز یا ترک‌خورده شده است یا اینکه درد شدیدی دارید، بهتر است که با پزشک در این خصوص مشورت داشته باشید.
در اغلب مواقع درد ناف در بارداری مشکلی ایجاد نمی‌کند و منجر به مشکل خاصی نمی‌شود. با این حال در موارد زیر باید به پزشک متخصص زنان کرج مراجعه کنید تا بررسی بیشتری انجام گیرد:
- تب
- استفراغ
- خونریزی
- گرفتگی
- تورم
در این مواقع معاینات انجام می‌گیرد تا هر گونه عارضه احتمالی مانند عفونت، فتق یا سایر شرایط پزشکی از سوی پزشک رد شود.
علائم و نگرانی‌ها
گاهی درد ناف همراه با نشانه‌هایی بروز می‌کند که نیاز به توجه بیشتری دارند:
- تیر کشیدن و کشیدگی پوست
- سوزش یا حساسیت به لمس
- کبودی دور ناف در بارداری یا تغییر رنگ اطراف ناف
- درد شدید یا مداوم که با استراحت بهبود نمی‌یابد
- درد همراه با خونریزی، تب یا تورم (نشانه‌ای از مشکلات جدی مثل عفونت یا فتق ناف)
درد ناف در دوره‌های مختلف بارداری
- سه ماهه اول: درد خفیف دور ناف می‌تواند ناشی از تغییرات هورمونی و شروع رشد رحم باشد.
- سه ماهه دوم: درد دور ناف در بارداری در سه ماه دوم شایع‌تر است چون رحم سریع‌تر رشد می‌کند.
- سه ماهه سوم: فشار مستقیم جنین، افزایش وزن و کشیدگی شدید پوست می‌تواند باعث تیر کشیدن یا حساسیت به لمس شود.
سوالات متداول (FAQ)
علت درد ناف در بارداری چیست؟
رشد رحم، کشیدگی عضلات و پوست، تغییرات هورمونی و فشار جنین از مهم‌ترین علت‌ها هستند.
چرا در سه ماهه دوم بارداری درد دور ناف بیشتر می‌شود؟
زیرا رحم در این دوره سریع‌تر رشد می‌کند و فشار بیشتری به اطراف ناف وارد می‌شود.
علت تیر کشیدن ناف در دوران بارداری چیست؟
کشش رباط‌ها و پوست اطراف ناف باعث احساس تیر کشیدن می‌شود.
درد اطراف ناف در بارداری طبیعی است یا نشانه مشکل جدی؟
در اغلب موارد طبیعی است؛ اما اگر همراه با کبودی، تورم یا درد شدید باشد، باید بررسی پزشکی انجام شود.
درد بالای ناف در بارداری به چه دلیل ایجاد می‌شود؟
به دلیل فشار بیشتر از سمت بالای رحم و کشیدگی عضلات شکمی.
چه عواملی باعث درد دور ناف در بارداری می‌شوند؟
تغییرات هورمونی، رشد رحم، کشیدگی عضلات، فشار جنین و در برخی موارد فتق ناف.
برای کاهش درد ناف در بارداری چه کارهایی باید کرد؟
استراحت، تغییر وضعیت خواب، استفاده از کمربند بارداری و در صورت نیاز مشاوره با پزشک.
بدون دیدگاه