آبله مرغان در بارداری ممکن است هم برای مادر و هم برای جنین شرایط خطرناکی باشد. در صورتی که مشکوک به این بیماری در بارداری شدهاید، حتما در اسرع وقت برای بررسی و درمان به پزشک مراجعه کنید.
این بیماری نوعی عفونت ویروسی است که به راحتی در بین افراد گسترش مییابد و همچنین باعث ایجاد عارضههای پوستی خارشدار به صورت تاولهای کوچک و پر از مایع میشود.
از دیگر علائم این بیماری ویروسی میتوان به درد عضلانی، کمبود انرژی، تب و احساس خستگی اشاره کرد.
آشنایی بیشتر با این بیماری
آبله مرغان با عنوان واریسلا شناخته میشود، یک بیماری عفونی است که توسط ویروس واریسلا زوستر رخ میدهد. این بیماری میتواند هر فردی را در هر سنی مبتلا کند، در افرادی که سیستم ایمنی ضعیفتری دارند و باردار هستند شدیدتر رخ میدهد.
اگر در گذشته دچار این عارضه شدهاید، ممکن است مجدد به صورت زونا در بارداری (هرپس زوستر) عود کند.
چه علائمی ایجاد میکند؟
علائم معمولا پس از گذشت دو هفته شروع میشود. به دنبال این بیماری عارضههای پوستی قرمز و خارشدار ایجاد میشود که به صورت تاول است و پس از مدتی میترکد و پوستهای سخت روی آن تشکیل میشود.
در اغلب مواقع آبله مرغان در بارداری علائمی شبیه به آنفولانزا از جمله چنین مواردی ایجاد میکند:
- گلودرد
- تب
- سردرد
اینطور انتظار میرود که علائم بین ۱۰ تا ۲۱ روز ادامه داشته باشد.
چگونه گسترش مییابد؟
این بیماری بسیار مسری است و با سرعت بالایی که با شخصی مبتلا در تماس بودهاند و با ابتلای قبلی یا واکسیناسیون از این بیماری مصون نبودهاند، قابل سرایت است. معمولا افراد مبتلا به این بیماری به دو صورت این بیماری را گسترش میدهند:
- مورد اول به این صورت که قبل از بروز علائم با قطرات سرفه که در هوا وجود دارد، قابل سرایت است. در واقع قبل از اینکه بیمار بداند مبتلا به این بیماری است، به فردی دیگری انتقال میدهد.
- مورد دوم به این صورت که پس ظاهر شدن علائم ویروس، از طریق تماس با مایع داخل تاولها سرایت پیدا میکند.
تا زمانی که تاولهای ایجاد شده خشک نشوند و پوستهای تشکیل ندهند، مسری هستند. بیماران تا زمانی که تاولها به شکل پوسته و خشک نشدهاند، نباید با خانمهای باردار و نوزادان در تماس باشند.
چه اثراتی بر پروسه بارداری دارد؟
بهطور کلی آبله مرغان در بارداری میتواند بیماری جدی در بزرگسالان باشد، همچنین در بارداری عفونت ناشی از این بیماری میتواند سلامت کودک را تحت تاثیر قرار دهد.
اگر طی این دوران در معرض این بیماری قرار گرفتید، حتما پزشک خود را مطلع کنید. گاهی ممکن است تزریق آنتی بادی توصیه شود.
در صورت بروز علائم نمیتوان این دارو را برای خانم باردار در نظر گرفت، به جای آن به خانم بارداری داروهای ضد ویروسی تجویز خواهد شد.
آبله مرغان چه تاثیری روی جنین میگذارد؟
اگر آبله مرغان در بارداری رخ دهد، امکان اثرگذاری آن روی جنین وجود دارد. تاثیر آن بر کودک میتواند به عوامل مختلفی زیاد بستگی داشته باشد.
علاوه بر این بسیار مهم است که چندمین هفته بارداری هستید. هیچ مدرک معتبری مبنی بر این که این عارضه در سه ماه اول بارداری خطر سقط جنین را افزایش میدهد، وجود ندارد.
اگر در ۲۰ هفته اول بارداری به این عارضه مبتلا شوید ممکن است کودک در معرض خطر ابتلا به سندرم واریسلا مادرزادی قرار گیرد. این سندرم میتواند باعث ایجاد چنین مواردی شود:
- مشکلات مغزی و عصبی
- ایجاد اسکار پوست
- کوچک بودن اندامها
- مشکلات چشمی
معمولا پزشک به خانم باردار توصیه میکند که پس از گذشت ۵ هفته از عفونت، سونوگرافی دقیق انجام دهد.
ابتلا هنگام زایمان و تولد
اگر در ۴ هفته آخر بارداری به این بیماری مبتلا شدهاید، ممکن است ویروس هنگام تولد در کودک فعال باشد. چنین اتفاقی ممکن است از هر دو نوزاد، یک نوزاد به این صورت باشد.
اگر در زمان تولد نوزاد، مبتلا به آبله مرغان هستید و حال عمومی خوبی دارید، در صورت تمایل میتوانید شیردهی داشته باشید.
اگر یک هفته قبل یا یک هفته پس از زایمان به این بیماری مبتلا شدهاید، احتمال ابتلای کودک به آبله مرغان شدید زیاد خواهد بود. به دلیل شدید بودن این عارضه پزشک ممکن است پس از تولد، کودک شما را با داروهای ضد ویروسی و آنتی بادی درمان کند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر باردارید و احتمال میدهید که دچار آبله مرغان در بارداری شدهاید، باید در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید. ممکن است تزریق آنتی بادی را به شما پیشنهاد دهد تا شما را در برابر عفونت محافظت کند.
با تزریق این دارو ۱۰ روز پس از قرار گرفتن در معرض این بیماری ممکن است احتمال ابتلا به آبله مرغان را کاهش دهد. در صورتی که علائم پوستی رخ داد، حتما با پزشک در میان بگذارید.
مطالب مرتبط: عفونت در بارداری
چگونه میتوان از آبله مرغان در بارداری پیشگیری کرد؟
بهترین راهکاری که برای محافظت از خود میتوانید طی این دوران در نظر داشته باشید، واکسیناسیون است. اغلب افراد واکسینه شده به این بیماری مبتلا نمیشوند و اگر دچار شوند، به صورت خفیف خواهد بود:
- تب پایین
- تاولهای کمتر
- روند بهبودی سریعتر
علاوه بر این واکسن به شما در صورت ابتلا به زونا نیز کمک خواهد کرد. این نکته را در نظر داشته باشید که واکسیناسیون طی بارداری توصیه نمیشود.
آیا کسی که قصد بارداری دارد باید واکسن بزند؟
اگر قصد بارداری دارید، جهت بررسی سلامت قبل از بارداری باید به پزشک مراجعه کنید. اگر آبله مرغان نگرفتهاید و واکسینه نیز نشدهاید، اکنون زمان خوبی برای واکسینه شدن است.
زمانبندی واکسیناسیون قبل از بارداری بسیار مهم است. باید دو دوز واکسن با فاصله زمانی ۴ هفته تزریق شود. دوز دوم حداقل یک ماه قبل از اقدام به بارداری باید بزنید.
آبله مرغان در بارداری چه درمانی دارد؟
بهترین درمانی که پزشک در این مواقع میتواند برای شما در نظر بگیرد، تجویز داروی ضد ویروسی است. داروهایی برای شما تجویز میشود که برای بارداری بیخطر باشد. اگر این داروها طی ۲۴ ساعت پس از بروز علائم مصرف شوند، بیشترین اثرگذاری را خواهند داشت.
اگر این عارضه را همراه با علائم ذات الریه داشته باشید، ممکن است پزشک دستور بستری دهد تا داروها را به صورت وریدی دریافت کنید.
بیشتر بخوانید: سرطان ریه
برای آبله مرغان در بارداری چی بخوریم
هنگام ابتلا به آبله مرغان در بارداری باید تغذیه سبک، مقوی و ضد التهاب داشته باشید. مصرف مایعات فراوان، سوپ، میوههایی مانند موز و سیب، سبزیجات پخته و غذاهای سرشار از ویتامین C و روی مانند تخم مرغ، ماست و مرغ توصیه میشود.
توصیه میشود طی این مدت از غذاهای سنگین، چرب یا تند خودداری کنید تا بدن راحتتر با ویروس مقابله کند.
تماس زن باردار با فرد مبتلا به آبله مرغان
تماس زن باردار با فرد مبتلا به آبله مرغان میتواند خطرناک باشد، به صوص اگر فرد باردار سابقه ابتلا به این بیماری نداشته یا واکسن نزده باشد.
در این شرایط، احتمال انتقال ویروس به جنین وجود دارد که ممکن است منجر به عوارض جدی از جمله سندرم آبله مرغان مادرزادی شود.
بنابراین در صورت تماس با فرد مبتلا، هرچه سریعتر با پزشک متخصص مشورت کنید تا در صورت نیاز، اقداماتی برای پیشگیری انجام دهید.
درمان خانگی آبله مرغان در بارداری
در صورت بروز این بیماری در بارداری نباید خودسرانه برای درمان اقدام کنید، همچنین نباید تنها به درمانهای خانگی اکتفا کنید. با این حال برخی راهکارهای خانگی به کاهش علائم و تسکین ناراحتی کمک میکند؛ اما تنها باید با اجازه پزشک انجام دهید:
استراحت کافی برای تقویت سیستم ایمنی بدن و بهبودی سریعتر بسیار مهم است.
برای جلوگیری از کم آبی بدن، به خصوص زمانی که تب دارید، مایعات کافی بنوشید.
لباسهای نخی و گشاد برای کاهش تحریک پوستی بپوشید.
برای جلوگیری از عفونت و باقی ماندن جای زخم، نباید به زخمها دست بزنید.
مصرف هرگونه دارو و استفاده از درمانهای خانگی باید با تایید پزشک انجام شود؛ چرا که برخی از ترکیبات ممکن است برای جنین خطرناک باشد.
آبله مرغان در بارداری برای جنین خطرناک است؟
بله آبله مرغان در دوران بارداری میتواند برای جنین خطرناک باشد، به خصوص اگر مادر در سه ماهه اول یا اواخر بارداری به این بیماری مبتلا شود. برخی از خطرات احتمالی برای جنین به شرح زیر است:
سندرم مادرزادی واریسلا
اگر ابتلا در سه ماهه اول یا دوم رخ دهد، ممکن است باعث ناهنجاریهایی مانند نقص اندام، مشکلات چشمی، آسیبهای مغزی یا پوستی شود.
عفونت شدید
اگر مادر در چند روز آخر پیش از زایمان به آبله مرغان مبتلا شود، نوزاد ممکن است دچار این عارضه شدید شود که گاهی میتواند تهدید کننده زندگی باشد.
زایمان زودرس یا سقط جنین
در موارد نادر، ابتلا به این ویروس میتواند منجر به عوارضی مانند زایمان زودرس یا حتی سقط شود.
آیا آبله مرغان میتواند به نوزاد منتقل شود؟
بله، بسته به زمان ابتلای مادر در اواخر بارداری، امکان انتقال وجود دارد و حتی میتواند باعث آبله مرغان شدید نوزادی شود.
قرص آسیکلوویر برای آبله مرغان در بارداری
قرص آسیکلوویر یکی از داروهای ضد ویروسی است که ممکن است برای درمان آبله مرغان در بارداری توسط پزشک تجویز شود، به خصوص اگر مادر در معرض خطر بالا قرار گیرد یا علائم شدیدی داشته باشد.
نکات مهم درباره مصرف:
- در سه ماهه دوم و سوم بارداری، مصرف آسیکلوویر معمولا بی خطر است (تنها در صورت تجویز پزشک).
- در سه ماهه اول، دارو باید با احتیاط بیشتری مصرف شود.
- با مصرف این دارو میتوان شدت علائم بیماری را کاهش داد و احتمال بروز عوارض برای مادر و جنین را کمتر کند. به خصوص اگر در ۷۲ ساعت اول پس از شروع علائم پوستی مصرف شود.
این نکته را در نظر داشته باشید که مصرف خودسرانه آسیکلوویر در بارداری ممنوع است. دوز و مدت مصرف باید کاملا تحت نظر پزشک تعیین شود.
در صورت مشاهده علائم آبله مرغان در دوران بارداری یا تماس با فرد مبتلا، حتما با متخصص زنان یا بیماریهای عفونی مشورت کنید.
زونا در بارداری چه ارتباطی با آبله مرغان دارد؟
- زونا فعال شدن دوباره ویروس واریسلا زوستر در بدن فردی است که قبلا آبله مرغان داشته است.
- زونا معمولا خطر جدی برای جنین ندارد.
- امکان انتقال آبله مرغان از فرد دچار زونا به زن باردار وجود دارد، اما باید تماس بسیار نزدیک باشد.
تفاوت آبله مرغان با حساسیت پوستی در بارداری
حساسیت پوستی معمولا:
- همراه تب نیست.
- دانهها به شکل تاولهای آبکی نمیشوند.
- به سرعت پخش نمیشود.
- اغلب با خارش شدید بدون علائم آنفلوآنزایی همراه است.
تجربه مادران از آبله مرغان در بارداری
بسیاری از زنان اینطور گفتهاند:
- هنگام تماس با فرد مبتلا ابتدا آزمایش ایمنی دادهاند.
- در صورت نبود ایمنی، ایمنوگلوبولین دریافت کردهاند.
- در بیشتر موارد بارداری بدون مشکل ادامه پیدا کرده است.
- سونوگرافیهای دقیق در ماههای بعد برای ارزیابی جنین انجام شده است.
این تجربیات نشان میدهد که پیگیری سریع و مشاوره پزشکی بهترین راه کنترل شرایط است.
سوالات متداول
اگر زن باردار آبله مرغان بگیرد چه میشود؟
ممکن است دچار تب، دانههای پوستی و در برخی موارد عوارض شدید مثل پنومونی شود؛ خطر برای جنین بسته به سن بارداری متفاوت است.
آیا آبله مرغان برای جنین خطرناک است؟
در سه ماهه اول و اوایل سه ماهه دوم احتمال کمی برای سندرم جنینی وجود دارد؛ در اواخر بارداری خطر انتقال به نوزاد بیشتر است.
عوارض آبله مرغان در بارداری چیست؟
- برای مادر: پنومونی و عفونت پوستی.
- برای جنین: نقصهای رشدی (نادر)، زخمهای پوستی، وزن کم و زایمان زودرس.
تماس با فرد مبتلا چه نگرانی دارد؟
اگر ایمنی ندارید، احتمال ابتلا وجود دارد و باید ایمونوگلوبولین دریافت کنید.
آیا زنان با سابقه قبلی آبله مرغان دوباره مبتلا میشوند؟
تقریبا خیر. ایمنی مادامالعمر دارند.
علائم در بارداری چه تفاوتی دارد؟
شدت تب و ضایعات ممکن است بیشتر باشد.
آبله مرغان در ماه پنجم یا هفتم چه تفاوتی دارد؟
- ماه پنجم: خطر کم اما نیاز به بررسی.
- ماه هفتم: خطر جنینی کم، اما خطر ریوی مادر بیشتر.
آیا انتقال به نوزاد ممکن است؟
بله، اگر در نزدیک به زایمان مبتلا شوید.
زونا در بارداری خطرناک است؟
معمولا خیر. اما میتواند انتقال ایجاد کند.
آزمایش آبله مرغان چگونه است؟
بررسی IgG/IgM واریسلا و سونوگرافیهای بعدی.
