آزمایش‌های غربالگری دوران بارداری برای همۀ خانم‌های باردار الزامی است. در این مقاله به لیستی از مهم‌ترین آزمایش‌های غربالگری دوران بارداری از زبان پزشکان متخصص زنان کرج در بیمارستان مریم، می‌پردازیم.
برخی آزمایشات مربوط به غربالگری دوران بارداری بوده، اما برخی آزمایشات تشخیصی می‌باشد. به خاطر داشته باشید انجام این تست‌ها به معنی وجود مشکل در مادر یا جنین نخواهد بود. بلکه هدف آزمایش‌های غربالگری دوران بارداری به معنی اطمینان از داشتن بارداری نرمال است. آزمایش‌های غربالگری عبارتست از:
تست چالش گلوکوز
این مورد از آزمایش‌های غربالگری دوران بارداری در هفته ۲۴ الی ۲۸ انجام میشود تا احتمال وجود دیابت بارداری بررسی شود. برای انجام این آزمایش شما باید ابتدا یک نوشیدنی قندی مصرف کنید و سپس یک ساعت بعد قند خون اندازهگیری میشود.
اگر در خانوادۀ شما سابقۀ ابتلا به دیابت وجود داشته باشد یا در صورت چاقی یا داشتن فرزندی بیش از حد نرمال در بارداری قبلی یا بارداری چند قلو، ممکن است این آزمایش در اوایل بارداری انجام شود.
تست عفونت اسرپتوکوک گروه B
این آزمایش در هفته ۳۵ تا ۳۷ بارداری انجام میشود تا احتمال وجود باکتری اسرپتوکوک گروه B در مادر بررسی شود. اگر این عفونت از مادر به جنین منتقل شود، در آن صورت احتمال ابتلا به پنومونی در جنین بعد از تولد وجود خواهد داشت.
به منظور انجام این مورد از آزمایش‌های غربالگری دوران بارداری، با استفاده از سواپ از ترشحات واژن و رکتوم نمونه‌برداری میشود. خانم‌هایی که نتیجه آنها مثبت می‌باشد به مصرف آنتی‌بیوتیک نیاز خواهند داشت.
تست ادرار
تست ادرار که از آزمایش‌های غربالگری دوران باردرای است، برای بررسی احتمال عفونت ادراری، دیابت و پره اکلامپسی (یکی از عوارض بارداری که موجب فشار خون بالا و آسیب رسیدن به اندام‌های بدن مانند کبد و کلیه‌ها میشود) انجام میشود.
برخی آزمایش‌های غربالگری دوران بارداری به منظور بررسی وجود ناهنجاری‌های کروموزومی انجام میشود:
۱- غربالگری Nuchal translucency
این مورد از غربالگری‌ها که با استفاده از سونوگرافی انجام میشود به اندازهگیری ضخامت پشت گردن جنین در هفته ۱۱ تا ۱۴ باردرای اشاره دارد. اطلاعات حاصل از این تست همراه با سایر آزمایشات احتمال وجود ناهنجاری‌های کروموزومی و سایر مشکلات را نشان می‌دهد. ترکیب NT با تصاویر آنالیست‌های سرم منجر به بهبود قابل توجه تشخیص آنوپلوتیدی میشود.
۲- غربالگری سه ماهۀ اول
خون به منظور بررسی دو پروتئین به نام‌های hCG و PAPP-A نمونه‌برداری میشود. این تست احتمال وجود سندروم داون همچنین سایر اختلالات کروموزومی را بررسی می‌کند.
۳- آزمایش غربالگری سه ماهۀ دوم
در این آزمایش، خون مادر به منظور بررسی میزان برخی فاکتور‌ها نمونه‌برداری میشود. این مورد از آزمایش‌های غربالگری دوران باردای نیز احتمال وجود برخی ناهنجاری‌های کروموزومی را تعیین می‌کند. این تست نیز در هفته‌های ۱۵ تا ۲۰ بارداری انجام میشود.
۴- آزمایش غربالگری سه ماهۀ سوم
در سه ماهۀ سوم بارداری، پزشک متخصص، مادر باردار را از نظر وجود باکتری استرپتوکوک گروه B مورد بررسی قرار می‌دهد. وجود این باکتری برای جنین خطراتی به همراه دارد که در ادامه به معرفی آن خواهیم پرداخت:
احتمال عقب‌ماندگی ذهنی، اختلالات دید و از دست دادن شنوایی وجود دارد. در صورت مثبت بودن آزمایش مادر باردار، پزشک با تجویز آنتی‌بیوتیک‌هایی برای مادر، جنین را از عفونت تا زمان به دنیا آمدن محفوظ می‌دارد.
تست بدون استرس (nst) و استرس انقباضی (cst)
این تست که به نام اکسی‌توسین معروف است، با تحریک‌های انجام شده و انقباض‌های رحمی در دوران باردرای، ضربان قلب جنین را مشخص می‌کنند و هدف از انجام این تست میزان اکسیژن رسانی جنین از جفت مورد بررسی قرار می‌گیرد. امروزه به ندرت تست استرس انقباضی انجام میشود و در اکثر موارد با بررسی مشخصات بیوفیزیکی، تست بدون استرس یا هر دو که امن‌تر و سریع‌‌تر انجام میشود، به نتیجه می‌رسند.
اگر جواب آزمایش‌های مادر باردار به تست‌ها منفی باشد، باید منتظر بود که زمان زایمان طبیعی فرا برسد؛ اما اگر جواب تست منفی بوده و پزشک تشخیص دهد که جنین تحت فشار‌های رحمی قرار دهد، دستور زایمان سزارین را می‌دهد.
آزمایش‌های تشخیصی
۱- نمونه‌برداری پرز‌های جفتی جنین
اگر جنین در خطر ابتلا به نواقص ژنتیک باشد، در آن صورت نمونه‌برداری از پرز‌های جفتی بین هفته ۱۰ تا ۱۳ بارداری توصیه میشود. در این تست، سوزنی از طریق دهانه رحم یا شکم وارد رحم شده و از بخشی از سلول‌های جفت نمونه‌برداری میشود.
۲- آمنیوسنتز
این تست در هفته ۱۵ تا ۲۰ بارداری به منظور تشخیص ناهنجاری‌های کروموزومی مانند سندروم داون انجام میشود. در این تست مادۀ بی‌حسی موضعی استفاده شده، پس از آن سوزنی وارد شکم می‌گردد و مقداری از مایع آمنیوتیک از کیسه مایع اطراف جنین نمونه برداری میشود. این نمونه در آزمایشگاه مورد بررسی قرار می‌گیرد.
۱- ترکیب غربالگری ۳ ماهۀ اول و دوم نرخ تشخیص سندروم داون را به ۹۵-۹۰% می‌رساند.
۲- سنجش DNA جنینی در سرم مادری (free DNA cell) به منظور تشخیص ناهنجاری‌های کروموزومی ۲۱، ۱۸ و ۱۳ در بارداری‌های پرخطر تبدیل به یک تست غربالگری شده است. به طوریکه نرخ تشخیص آن ۹۸ درصد و نرخ منفی کاذب آن ۵ درصد می‌باشد.
بدون دیدگاه