مادران باردار، نگران تغییرات پوستی در دوران بارداری نباشید! تغییرات پوستی در دوران بارداری بسیاری از مادران باردار را نگران می‌کند؛ اما این تغییرات موقتی است و بعد از زایمان برطرف می‌شود. در سه ماهۀ دوم بارداری به دلیل تغییرات هورمونی، رنگدانه‌های پوست تغییر رنگ می‌دهند.
برخی تعییرات پوستی در دوران بارداری
هیپرپیگمانتاسیون یا تیرگی پوست
پوست افراد با توجه به سلول‌های رنگ‌ساز پوست که «ملانیست» نام دارد، روشن یا تیره می‌شود. زمانی که ملانین در پوست افراد بیش از اندازه تولید شود، باعث ملانیسم شده و رنگ پوست چنین افرادی تیره می‌شود.
همچنین اگر ملانین به اندازۀ کم در پوست افراد تولید شود، رنگ پوست روشن می‌شود. این مشکل در برخی از نقاط بدن از جمله ناحیۀ زیر بغل، کشالۀ ران یا ناف که به‌طور طبیعی پوست تیره‌تر است، بیشتر نمایان می‌شود. در واقع هیپرپیگمانتاسیون یک بیماری‌ست که طی آن رنگ پوست تیره شده و در آن ناحیه لک ایجاد می‌شود که بر اثر عواملی از جمله تابش نور آفتاب، تغییرات هورمونی در دوران بارداری و پس از التهاب پوست ایجاد می‌شود.
استریا یا استرچ مارک یا ترک‌های پوستی
از مهم‌ترین تغییرات پوستی در دوران بارداری می‌توان به ترک‌های پوستی اشاره کرد. استریا یا ترک‌های پوستی ضایعات خطی هستند که به دلایل مختلف ایجاد می‌شوند، اما یکی از دلایل آن نازک شدن کلاژن و اپیدرم پوست است که کشیدگی پوست را به همراه دارد، اما این کشیدگی به‌صورت معمولی نبوده و در زنان باردار گاهی همراه با خارش است. تعریق در دوران بارداری خارش را بیشتر می‌کند؛ به همین دلیل بهتر است مادران باردار در طول روز حتی با آب خالی دوش بگیرند و لباس نازک بپوشند.
استریا در دوران بلوغ در قسمت‌های ران، باسن و سینه‌ها اتفاق می‌افتد، اما در زنان باردار این کشیدگی بیشتر در قسمت شکم و سینه‌ها می‌باشد. ترک‌های پوستی در دوران بارداری به رنگ ارغوانی متمایل به قرمز هستند، اما با گذشت زمان رنگ می‌بازند. این نشانه‌ها اکثرا ناخوشایند است ولی متأسفانه پیشگیری از آنها در دوران باردرای امکان‌پذیر نیست. ۹۰ درصد خانم‌های باردار در دوران بارداری دچار خطوط روی شکم، سینه و ران می‌شوند. این خطوط به رنگ‌های صورتی و قرمز بوده و به‌صورت افقی و عمودی هستند.
خال‌ها
گاهی سلول‌های ملانیست در قسمتی از پوست تجمع می‌کنند که همین تجمع باعث ایجاد خال می‌شود. خال‌ها در دوران بارداری اندازه‌های مختلفی دارند و فقط ۳ درصد از آنها در این دوران بزرگتر می‌شوند و شواهدی در مورد تغییر شکل بدخیمی خال‌ها وجود ندارد.
جوش و آکنه
از دیگر تغییرات پوستی در بارداری می‌توان به جوش اشاره کرد. در دوران بارداری به دلیل افزایش چربی، مادران باردار دچار آکنه و جوش می‌شوند که بهتر است در این دوران شتسشو را بیشتر کرده و از لوازم آرایشی اجتناب کنند.
تغییرات ناخن‌ها
ناخن‌ها ممکن است نرم و شکننده شوند، اما این مسئله نیازی به درمان ندارد و به مرور زمان بهبود پیدا می‌کنند.
خط سیاه
در سه ماهۀ دوم بارداری در ناحیۀ پایین شکم مادر باردار خط سیاه ایجاد می‌شود، که در ابتدای بارداری کم‌رنگ بوده و چند ماه پس از زایمان طبیعی یا سزارین خط سیاه بدون درمان برطرف می‌شود.
وریدهای واریسی
در طی دوران بارداری فشار خون افزایش می‌یابد و به دلیل افزایش وزن، فشار بالایی به قسمت های تحتانی بدن وارد می‌شود که همین عامل باعث ایجاد واریس می‌گردد. واریس به رنگ آبی و سبز تیره است که ظاهر زیبایی ندارد. برای جلوگیری از واریس مادران باردار نباید در دوران بارداری برای مدت طولانی به یک حالت بنشینند و حتی جوراب‌های واریس در این دوران می‌تواند به آنها کمک کند.
در این دوران برای جلوگیری از مشکلات پوستی، تغذیۀ مادر اهمیت زیادی دارد و استفاده از داروهای گیاهی در این دوران توصیه نمی‌شود؛ زیرا ممکن است برای مادر و جنین مشکلاتی را به همراه داشته باشد. همچنین برای جلوگیری از ایجاد لک در این دوران استفاده از لبنیات باید به اندازه باشد و بیشتر از ۲ الی ۳ بار در هفته توصیه نمی‌شود.
مو‌ها
در این دوران موهای سر ضخیم‌تر می‌شوند؛ اما بعد از زایمان ریزش مو رخ می‌دهد که تقریبا ۴-۱ ماه بعد از زایمان شروع می‌شود. این روند خود به خود محدود شده و رشد طبیعی مو طی ۱۲-۶ ماه به حالت عادی برمی‌گردد. افزایش رشد موهای زائد به‌صورت خفیف در دوران بارداری شایع است و بیشتر از همه در صورت جلب توجه می‌کند که چند ماه بعد از زایمان کم می‌شود.
ماسک حاملگی
به گفته پزشکان متخصص زنان کرج در بیمارستان مریم، در دوران بارداری ۷۰ درصد خانم‌ها دچار ماسک بارداری می‌شوند. در واقع لکه‌ای روی پوست قرار می‌گیرد که بعد از زایمان به مرور زمان از بین می‌رود. در این دوران مقابل نور آفتاب نباشید؛ زیرا در اثر تابش با نور ماورای بنفش تشدید می‌شود.
تیره شده پوست در بارداری و جنسیت جنین
هرگونه تغییر پوست یا تیرگی در بارداری هیچ ارتباطی با جنسیت جنین ندارد و ممکن است در هر دو جنسیت دختر و پسر تیرگی وجود داشته باشد.
مطالب مرتبط: مراقبت پوست در بارداری
سیاه شدن شکم در بارداری
علت دقیق چنین تغییری مشخص نیست؛ اما کارشناسان بر این باورند که هورمون محرک ملانوسیت که توسط جفت ایجاد می‌شود، باعث افزایش ملانین در بارداری خواهد شد. ملانین در رنگ پوست شما موثر است، افزایش ملانین باعث تیره شدن پوست در بارداری می‌شود.
سیاه شدن زیر بغل در بارداری
در بارداری هورمون‌هایی از جمله استروژن و پروژسترون افزایش پیدا می‌کنند و با تحریک رنگدانه‌های ملانین منجر به نازک شدن و تغییر رنگ سطح پوست خواهد شد. در این حالت امکان سیاه شدن زیر بغل وجود دارد.
تغییرات پوست و مو در بارداری
بسیاری از خانم‌ها در بارداری پوستی خوب، درخشان و همچنین موهای براقی دارند؛ اما برخی دیگر ممکن است تغییرات پوستی دیگر نه چندان خوب مانند آکنه، علائم کشش پوست و لکه‌های تیره را تجربه کنند.
راهکارهایی برای حفظ زیبایی پوست در بارداری
تغییرات هورمونی در بارداری می‌تواند باعث ایجاد مشکلات پوستی زیادی مانند جوش در بارداری، افزایش چربی، خشکی یا افزایش حساسیت پوستی شود.
شما با داشتن روتین مراقبت پوستی خوب می‌توانید از این عارضه جلوگیری کنید. برای درخشندگی پوست در بارداری باید به این موارد توجه داشته باشید:
پاکسازی پوست
یک پاک‌کننده ملایم را انتخاب کنید که باعث از بین بردن چربی پوست نشود. از محصولات حاوی اسید سالیسیلیک، رتینوئید و بنزوئیل پراکسیده در بارداری استفاده نکنید.
مرطوب کننده
پوست خود را با استفاده از یک مرطوب‌کننده بدون رایحه و غیر کومدوژنیک باید هیدراته نگه دارید. مواردی مانند اسید هیالورونیک و سرامیدها می‌تواند بسیار مفید باشند.
محافظت در برابر آفتاب
بارداری پوست را نسبت به نور خورشید حساس‌تر می‌کند و باعث ایجاد هیپرپیگمانتاسیون یا ملاسما شده و به عنوان ماسک بارداری شناخته می‌شود. برای جلوگیری از این عارضه حتی در روزهای ابری از یک ضد آفتاب با حداقل SPF 30 استفاده کنید.
از قرار گرفتن در معرض نور خورشید طی طولانی مدت خودداری کنید و سعی کنید که در معرض آفتاب قرار نگیرید.
بیشتر بخوانید: استفاده از ضد آفتاب در بارداری
کدام محصولات پوستی را نباید در بارداری استفاده کنید؟
محصولاتی که نباید در طی بارداری استفاده کنید:
محصولات آرایشی و بهداشتی
محصولات آرایشی که حاوی مواد شیمیایی است، نباید استفاده کنید؛ زیرا از طریق پوست جذب شده و وارد جریان خون می‌شود. باید محصولاتی را انتخاب کنید که بدون رایحه، پارابن و فتالات باشد.
محصولات مرتبط با مو
از رنگ موهای حاوی آمونیاک یا سایر مواد مواد شیمیایی در بارداری و در کل رنگ مو در بارداری به خصوص در سه ماه اول خودداری کنید. رنگ‌های گیاهی مانند حنا را جایگزین نوع شیمیایی کنید. همچنین از انجام هر اقدام دیگری که حاوی مواد شیمیایی است مانند کراتینه کردن خودداری کنید.
آیا تغییرات پوستی در بارداری بعد از زایمان به حالت عادی باز می‌گردد؟
خوشبختانه لک و دیگر تغییرات پوستی که طی ۹ ماه بارداری رخ داده است، پس از زایمان برطرف خواهد شد. اما اگر پس از بارداری همچنان خشکی پوست در بارداری، جوش یا دیگر مشکلات پوستی را دارید، می‌توانید با مراجعه به پزشک برای درمان اقدام کنید.
من خودم تو دوران بارداری این مشکل واریس رو داشتم پاهام خیلی بد شده بود خیلی نگران بودم ولی الان که دو سال از زایمانم میگذره کلا پاک شده
مطلب خیلی مفیدی بود ممنون
ممنون خیلی کامل بود