دوبار پریود شدن در ماه اغلب ناشی از کوتاه شدن سیکل قاعدگی یا خونریزی بین قاعدگی است که به دلیل اختلالات هورمونی (مثل نوسان استروژن یا پروژسترون، تیروئید یا سندرم تخمدان پلی کیستیک)، مشکلات ساختاری رحم (مثل پولیپ) یا عواملی مثل استرس، ورزش شدید، کاهش وزن ناگهانی و بلوغ یا حاملگی رخ میدهد.
اگر خونریزی شدید، مکرر یا همراه با علائم غیر طبیعی باشد، بهتر است به پزشک مراجعه کنید. قاعدگی منظم یکی از نشانههای سلامت سیستم تولید مثل است. اما وقتی بدن دچار نوسان هورمونی، استرس، تغییرات وزن یا مشکلات ساختاری رحم شود، ممکن است سیکل قاعدگی نامنظم شود؛ گاهی آن قدر نامنظم که دو بار (یا حتی بیشتر) در یک ماه پریود شوید.
این وضعیت میتواند باعث نگرانی، خستگی یا کم خونی شود، و اگر تکرار شود زندگی روزمره را تحت تاثیر قرار دهد. در این مقاله با زبانی ساده و بر پایه شواهد علمی علل احتمالی، تشخیص، درمان و زمان مراجعه به پزشک را بررسی میکنیم.
بیشتر بخوانید: خارش سینه قبل از پریود
توضیحاتی در خصوص پریود طبیعی
- سیکل طبیعی قاعدگی معمولا بین ۲۱ تا ۳۵ روز طول میکشد.
- کوتاه بودن فاصله بین پریودها: وقتی فاصله بین دو پریود کوتاهتر از ۲۱ روز شود، ممکن است منجر به دو یا چند بار پریود در ماه بشود.
- خونریزی غیرطبیعی رحم: شامل خونریزی میاندورهای (لکه بینی)، خونریزی شدید، دورههای نامنظم یا غیرقابل پیش بینی میشود.
بیشتر بخوانید: در پریودی چی بخوریم
علل رایج دوبار پریود شدن در ماه
اختلالات هورمونی
- عدم تعادل هورمونی: تغییرات در هورمونهای استروژن و پروژسترون میتواند تخمکگذاری را مختل کند، تخمکگذاری نامنظم یا عدم تخمک گذاری یا منجر به سیکل کوتاه یا چرخههای نامنظم دیده میشوند.
- سندرم تخمدان پلیکیستیک: یکی از شایعترین علل اختلال قاعدگی. سطح بالاتر آندروژن و اختلال تخمک گذاری منجر به پریود نامنظم، سیکل کوتاه یا چند پریود در ماه میشود.
- اختلالات تیروئید: هم کم کاری و هم پرکاری غده تیروئید میتوانند بر تنظیم هورمونی و قاعدگی تأثیر بگذارند.
- تغییرات طبیعی هورمونی: دوران بلوغ در نوجوانان و دوران نزدیک به یائسگی نیز با نوسان هورمونی همراه است؛ بنابراین طبیعی است که سیکل نامنظم و حتی چند پریود در ماه دیده شود.
بیشتر بخوانید: اسهال در پریودی
عوامل ساختاری؛ رحم و تخمدان
- فیبروم رحم یا پولیپ داخل رحم: تودههای خوش خیم در رحم میتوانند باعث خونریزی غیرطبیعی، لکه بینی یا پریودهای مکرر شوند.
- پولیپ آندومتر یا ضخیم شدن پوشش رحم: وقتی پوشش داخلی رحم (اندومتر) بیشازحد ضخیم شود، خونریزی نامنظم یا متعدد ممکن است رخ دهد.
- عفونت یا التهاب رحم / تخمدان (مثل PID): بیماری التهابی لگن یا عفونتهای دستگاه تناسلی ممکن است علائم شامل خونریزی بین دورهای یا افزایش دفعات پریود باشند.
بیشتر بخوانید: درد غدد لنفاوی زیر بغل قبل از پریود
سبک زندگی، استرس و عوامل محیطی موثر در دوبار پریود شدن در ماه
- استرس شدید یا مزمن: استرس بر محور هیپوتالاموس، هیپوفیز و تخمدان تاثیر میگذارد و میتواند سیکل قاعدگی را مختل کند.
- کاهش یا افزایش سریع وزن / چربی بدن نامتعادل: تغییرات ناگهانی وزن یا چربی بدن بر هورمونها تأثیر میگذارد و گاهی باعث پریودهای زودبهزود میشود.
- ورزش شدید یا فعالیت بدنی خیلی زیاد: به خصوص اگر ناگهانی و شدید باشد، ممکن است سیکل قاعدگی را مختل کند.
- تغییرات در روشهای پیشگیری از بارداری یا استفاده از داروهای هورمونی: شروع، قطع یا استفاده نادرست از قرص ضدبارداری یا IUD هورمونی میتواند منجر به خونریزی مکرر یا لکهبینی بین دو پریود شود.
بیشتر بخوانید: تفاوت درد سینه در پریودی و بارداری
دوره نوجوانی و بلوغ
برای دختران نوجوان یا افراد تازهوارد به سیکل قاعدگی: هورمونها هنوز در حال تنظیماند، بنابراین قاعدگی نامنظم، سیکل کوتاه یا چند بار پریود در ماه طبیعی است در این سنین.
لکه بینی و خونریزی بین دورهای
گاهی خونریزی دوم صرفا پریود نیست، بلکه لکه بینی یا خونریزی میانی است، بخشی از اختلالات هورمونی یا ناشی از IUD/قرص، عفونت، پولیپ، فیبروم یا تغییرات هورمونی.
بیشتر بخوانید: سردرد پریودی چیست
عوارض و خطرات احتمالی
- کم خونی: اگر خونریزی شدید پریودی باشد، بدن توانای تامین آهن و گلبولهای قرمز کافی را از دست میدهد.
- مشکلات در تخمک گذاری و باروری: سیکلهای نامنظم یا کوتاه ممکن است تخمک گذاری را مختل کنند که روی باروری تاثیر دارد.
- اختلال در برنامه ریزی بارداری یا کنترل بارداری: چرخه نامنظم، پیشبینی قاعدگی و تخمک گذاری را دشوار میکند.
روشهای تشخیص علت دوبار پریود شدن در ماه
اگر پریود چند بار در ماه تکرار میشود، یا خونریزی بین پریود دارید یا خونریزی شدید است، ممکن است لازم باشد این مراحل انجام شود:
- معاینه و تاریخچه پزشکی کامل (پرسش درباره سابقه بیماری، تغییرات وزن، استرس، داروها، IUD و …)
- آزمایش خون: CBC برای بررسی کمخونی، تست هورمونی (استروژن، پروژسترون و هورمونهای تیروئید) در صورت نیاز.
- سونوگرافی لگن و ترانسواژینال: برای بررسی فیبروم، پولیپ، ضخیم شدن اندومتر یا کیست تخمدان.
- بررسی شرایط خاص: در صورت مشکوک بودن به اختلال تیروئید.
- در موارد مزمن یا شدید ممکن است اقدامات پیشرفتهتر مانند هیستروسکوپی یا بیوپسی اندومتر پیشنهاد شود (برای رد شدن احتمال پولیپ، هیپرپلازی یا ضایعات رحم).
بیشتر بخوانید: دلیل عقب افتادن پریود
روشهای درمانی
روش درمان دوبار پریود شدن در ماه به علت بستگی دارد:
- اگر سیکل کوتاه یا طبیعی برای بدن شماست (مثلا نوجوانی یا پس از بلوغ): ممکن است هیچ درمانی لازم نباشد.
- در اختلالات هورمونی (PCOS یا تیروئید): تنظیم هورمونی با دارو یا درمان تیروئید ممکن است لازم باشد.
- در فیبروم، پولیپ یا ضخیم شدن آندومتر: بسته به شدت، درمان دارویی یا جراحی پیشنهاد میشود.
- در صورت کم خونی: احتمالا مکمل آهن یا اصلاح تغذیه پیشنهاد میشود.
- تنظیم سبک زندگی: مدیریت استرس، حفظ وزن سالم، تغذیه متعادل، خواب کافی، ورزش نه خیلی شدید و ناگهانی همگی میتوانند به بهبود نظم سیکل کمک کنند
- در صورت استفاده از قرص یا IUD هورمونی: ممکن است نیاز به تغییر روش پیشگیری یا مشورت با پزشک باشد چون لکه بینی یا پریودهای مکرر از عوارض شایع است.
بیشتر بخوانید: لخته شدن خون در پریودی
پرسشهای متداول
چرا در یک ماه دوبار پریود میشوم؟
زیرا سیکل قاعدگیتان کوتاه است یا دچار خونریزی بین قاعدگی هستید، این میتواند ناشی از اختلال هورمونی، PCOS، تیروئید، فیبروم، استرس یا تغییرات سبک زندگی باشد.
علت پریود شدن بعد از ده روز چیست؟
گاهی به دلیل کوتاه بودن سیکل یا عدم تعادل هورمونی، یا استفاده از دارو/قرص پریود زودتر از موعد رخ میدهد. گاهی هم خونریزی دوم، پریود واقعی نیست بلکه لکهبینی بین دو دوره است.
علت سه بار پریود شدن در ماه چیست؟
اگر سیکل خیلی کوتاه باشد (کمتر از ۲۱ روز) یا فرد دچار اختلال هورمونی یا عروقی/رحمی باشد، امکان سه پریود یا خونریزی متعدد در ماه وجود دارد.
چند بار پریود در ماه طبیعی است؟
معمولا یک بار. سیکل ۲۱ تا ۳۵ روز طبیعی است. اگر کمتر از ۲۱ روز یا چند خونریزی دارید، نامنظم محسوب میشود.
علت دوبار پریود شدن در ماه در نوجوانان چیست؟
در نوجوانی هورمونها در حال تنظیم هستند؛ نوسانهای هورمونی، تخمک گذاری نامنظم یا عدم تخمک گذاری میتواند سیکل را نامنظم کند؛ بنابراین دو پریود در ماه در این سن طبیعیتر است.
آیا دوبار پریود شدن خطرناک است؟
خود دو پریود در ماه همیشه خطرناک نیست؛ ولی اگر خونریزی شدید، مکرر، طولانی، یا همراه با علائم مانند خستگی شدید، کم خونی، درد باشد باید بررسی شود.
علت پریود شدن بعد از یک هفته پاکی چیست؟
احتمال کوتاه شدن سیکل، خونریزی بینقاعدگی، تغییر هورمونها (مثلا استرس و دارو) یا مشکلات ساختاری رحم (مثل پولیپ).
چه چیزی باعث کوتاه شدن سیکل قاعدگی میشود؟
اختلال هورمونی، PCOS، تیروئید، سبک زندگی (استرس، ورزش شدید، کاهش وزن)، دارو یا تغییرات ناگهانی در بدن.
آیا استرس باعث دوبار پریود شدن در ماه میشود؟
بله، استرس مزمن میتواند محور هورمونی را مختل کرده و سیکل را کوتاه یا نامنظم کند.
درمان دوبار پریود شدن در ماه چیست؟
بسته به علت تنظیم هورمون، درمان تیروئید، درمان ساختاری (فیبروم/پولیپ)، بهبود سبک زندگی یا تنظیم روش پیشگیری.
کدام مشکلات هورمونی باعث پریودهای مکرر میشوند؟
PCOS، اختلال تیروئید، نوسان استروژن/پروژسترون، بلوغ یا نزدیک یائسگی.
آیا تیروئید میتواند باعث پریود شدن دوباره شود؟
بله، هم کم کاری و هم پرکاری تیروئید میتواند سیکل را نامنظم و کوتاه کند.
آیا کیست تخمدان (PCOS) باعث چند بار پریود شدن میشود؟
بله، PCOS معمولا با تخمک گذاری نامنظم همراه است و ممکن است پریود غالبا مبهم، کوتاه یا چندگانه باشد.
علت لکه بینی بین دو پریود چیست؟
ممکن است ناشی از اختلال هورمونی، دارو/پیشگیری هورمونی، پولیپ یا فیبروم رحم، عفونت یا التهاب رحم باشد.
قاعدگی نامنظم در نوجوانان طبیعی است؟
بله در سالهای اولیه پس از بلوغ هورمونها هنوز در حال تنظیماند و سیکل نامنظم و پریود مکرر طبیعی است.
چه زمانی برای دوبار پریود شدن باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر خونریزی شدید است، بینقاعدگی مکرر دارید، پریودها خیلی نزدیک به هم هستند، یا همراه با علائم کم خونی (خستگی، ضعف) و درد شدید باشد باید به پزشک مراجعه شود.
آیا داروهای هورمونی باعث دوبار پریود شدن میشوند؟
بله، شروع یا قطع قرص ضدبارداری، IUD هورمونی یا تغییر در دوز میتواند باعث خونریزی نامنظم یا چند پریود در ماه شود.
چرا یک هفته بعد از پاکی دوباره خونریزی میکنم؟
احتمال کوتاه شدن سیکل، خونریزی بینقاعدگی یا نوسان هورمونی وجود دارد، گاهی هم تغییر در سبک زندگی یا دارو مؤثر است.
آیا کاهش وزن یا ورزش شدید باعث پریودهای مکرر میشود؟
بله، کاهش وزن ناگهانی، کمبود چربی بدن یا ورزش شدید میتوانند جذب هورمونی و چرخه قاعدگی را دچار اختلال کنند.
نتیجه گیری
دوبار پریود شدن در ماه لزوما نشانه مسئله جدی نیست، گاهی طبیعی است (مثلا سیکل کوتاه، نوجوانی یا نوسان هورمونی). اما وقتی تکرار شود، شدید یا همراه با علائم اضافه باشد، بهتر است بررسی پزشکی شود. با ثبت دقیق سیکل، نگاه به سبک زندگی و در صورت نیاز آزمایش و درمان، میتوانید نظم قاعدگی را بازگردانید و از عوارض احتمالی مثل کم خونی پیشگیری کنید.
