خواب رفتن دست و پا در بارداری یکی از علائم رایج در این دوران است، به‌ویژه در سه‌ماهه سوم. این حالت معمولا به‌دلیل تغییرات هورمونی، افزایش مایعات بدن و فشار بر عصب‌ها ایجاد می‌شود.
در بیشتر موارد، این احساس سوزن‌سوزن شدن یا بی‌حسی موقتی و بی‌خطر است؛ اما در برخی شرایط می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات جدی‌تر مانند پره اکلامپسی یا دیابت بارداری باشد.
چه عواملی باعث خواب رفتن دست و پا در بارداری می‌شوند؟
دلایل اصلی خواب رفتگی در دوران بارداری شامل موارد زیر است:
- سندرم تونل کارپال در بارداری: فشار بر عصب میانی مچ دست به‌دلیل احتباس مایعات
- فشار بر عصب سیاتیک: به‌دلیل رشد رحم و کشیده شدن عصب از کمر تا پا
- پره اکلامپسی: فشار خون بالا و تورم غیر عادی، گاهی همراه با تاری دید و سردرد
- کم خونی: به‌ویژه ناشی از کمبود آهن یا ویتامین B12
- نوروپاتی دیابتی: آسیب به اعصاب محیطی در صورت ابتلا به دیابت بارداری
- عدم تعادل الکترولیت‌ها: کاهش کلسیم، منیزیم یا پتاسیم بر اثر تهوع یا تغذیه نامناسب
چگونه می‌توان از خواب رفتن دست و پا در بارداری پیشگیری کرد؟
برای پیشگیری از خواب رفتگی در دوران بارداری، می‌توانید این نکات را رعایت کنید:
- استفاده از مچ بند طبی هنگام خواب برای کاهش فشار روی مچ
- خوابیدن به پهلوی چپ با بالش بین پاها برای بهبود گردش خون
- انجام تمرینات کششی یا یوگا با تایید پزشک
- ماساژ و فیزیوتراپی برای بهبود تنش عضلانی و کاهش فشار
- مصرف مواد غذایی غنی از آهن، B12، منیزیم و کلسیم
آیا افزایش وزن در بارداری می‌تواند علائم را تشدید کند؟
بله، اضافه وزن می‌تواند باعث موارد زیر شود:
- فشار بیشتر بر عصب‌های محیطی
- احتباس مایعات بیشتر
- تغییر وضعیت بدن و نشستن یا ایستادن‌های نامناسب
چه زمان‌هایی از روز خواب رفتگی بیشتر احساس می‌شود؟
بیشتر زنان باردار علائم زیر را شب‌ها یا صبح زود تجربه می‌کنند، چون بدن مدت زیادی در یک وضعیت مانده است.
همچنین خواب رفتگی ممکن است هنگام:
- نشستن یا ایستادن طولانی
- استفاده زیاد از موبایل یا تایپ
کم آبی بدن یا خستگی شدید
تفاوت بین خواب رفتگی و گرفتگی عضلات چیست؟
| ویژگی‌ها | خواب رفتگی | گرفتگی عضله |
| شکل احساس | سوزن‌سوزن شدن، گزگز، بی‌حسی | درد شدید و ناگهانی در عضله (معمولاً ساق پا) |
| علت احتمالی | فشار بر اعصاب، کمبود ویتامین B12 | کمبود الکترولیت، خستگی عضله، کم‌آبی |
| زمان بروز | شب یا وضعیت ثابت | شب، حین فعالیت یا پس از آن |
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
در صورت مشاهده علائم زیر فوراً به پزشک مراجعه کنید:
- سردرد شدید
- تاری یا دوبینی
- درد شکم
- تورم ناگهانی در دست‌ها، پاها یا صورت
- کاهش حرکت جنین
- تب یا علائم عفونت
پرسش‌های متداول
آیا بی حسی دست و پا در بارداری طبیعی است؟
بله، بسیاری از خانم‌های باردار به خصوص در سه ماهه سوم، بی‌حسی یا سوزن سوزن شدن در دست‌ها و پاها را تجربه می‌کنند که معمولا به دلیل تغییرات هورمونی و فیزیولوژیکی است.
آیا سندرم تونل کارپال پس از زایمان برطرف می‌شود؟
در بیشتر موارد، علائم سندرم تونل کارپال پس از زایمان و با کاهش تورم و بازگشت سطح هورمون‌ها به حالت طبیعی، بهبود می‌یابد.
چگونه می‌توان از بی حسی دست و پا در بارداری پیشگیری کرد؟
با رعایت تغذیه مناسب، انجام تمرینات ملایم، استفاده از مچ بند و تغییر وضعیت خواب می‌توان از بروز یا تشدید این علائم پیشگیری کرد.
آیا خواب رفتن دست و پا می‌تواند نشانه‌ای از پره اکلامپسی باشد؟
بله، در برخی موارد، بی حسی و تورم می‌تواند از علائم پره اکلامپسی باشد، به ویژه اگر با فشار خون بالا، سردرد شدید یا تاری دید همراه باشد.
آیا مصرف مکمل‌های ویتامین B12 در بارداری مفید است؟
در صورت کمبود ویتامین B12، مصرف مکمل‌ها می‌تواند به بهبود علائم بی‌حسی کمک کند. همیشه قبل از مصرف هر مکملی با پزشک مشورت کنید.
بدون دیدگاه