روز جهانی کم خونی داسی شکل

نوزدهم ژوئن روز جهانی کم خونی داسی شکل برای افزایش آگاهی همه افراد در نظر گرفته شده است. در ۲۲ دسامبر سال ۲۰۰۸ مجمع عمومی سازمان ملل، بیماری سلولی داسی شکل را به عنوان یک مشکل بهداشت عمومی از بیماری‌های ژنتیکی جهان تصویب کرد و این روز را به رسمیت شناخت.

آشنایی با اختلالات سلول داسی شکل

منظور از کم خونی داسی شکل مجموعه‌ای از بیماری‌هاست که در آن گلبول‌های قرمز تحت تاثیر قرار می‌گیرند. این عارضه یک بیماری ژنتیکی است، در حقیقت به این معنی که از والدین به فرزندان منتقل شده و کودک با این بیماری متولد می‌شود.

این اختلال منجر به آن می‌شود که سلول‌های خونی گِرد و انعطاف‌پذیر به حالت سفت و داسی شکل تغییر کنند. سلول‌های خونی و دارای اکسیژن متوقف می‌شوند و قادر به حرکت آزادانه در بدن نخواهند بود، در نهایت منجر به درد می‌شود.

پزشک معمولا جهت تسکین چنین دردهایی که در قسمتی از بدن ایجاد می‌شود، داروهایی از قبیل مورفین را برای بیمار در نظر می‌گیرد. افراد دارای سلول داسی شکل، در معرض خطر عوارضی مانند سکته مغزی، سندرم حاد قفسه سینه، آسیب به استخوان و پریاپیسم هستند.

با گذشت زمان این بیماری می‌تواند منجر به آسیب در اندام‌هایی مانند کبد، کلیه، ریه‌ها، قلب و طحال شود.

سلول داسی شکل چه علائمی دارد؟

علائمی که ناشی از این عارضه در افراد مشاهده می‌شود به شرح زیر است:

• کم خونی مزمن (در طولانی مدت)؛ زمانی که سلول‌های قرمز خون یا Hb در بدن شما به اندازه کافی وجود نداشته باشد.
• درد غیر قابل پیش‌بینی؛‌ زمانی که رگ‌های خونی مسدود می‌شوند، منجر به درد و تورم در ناحیه‌ای از بدن خواهد شد.
• احساس خستگی؛ خستگی مداوم، احساس ضعف یا کمبود انرژی دارید، به این دلیل که به کم خونی دچارید.
• زردی؛ زردی در سفیدی چشم و پوست وجود داشته باشد.

کم خونی داسی شکل چه عوارضی در پی دارد؟

این بیماری می‌تواند منجر به عوارض زیادی شود که در ادامه این موارد را برای شما ذکر خواهیم کرد:

سکته

سلول‌های داسی شکل می‌توانند جریان خون را در ناحیه‌ای از مغز مسدود کنند. علائم سکته مغزی شامل تشنج، ضعف یا بی حسی دست و پاها، مشکلاتی در گفتار و در نهایت از دست دادن هوشیاری است.

سندرم قفسه سینه حاد

عفونت ریه یا سلول‌های داسی شکل منجر به انسداد رگ‌های خونی می‌شود و در نهایت سندرم خروجی قفسه سینه حاد رخ می‌دهد.

فشار خون ریوی

افرادی که به کم خونی داسی شکل مبتلا هستند ممکن است دچار فشار خون ریوی شوند. تنگی نفس و خستگی از علائم رایج این اختلال است.

آسیب به اندام

سلول‌های داسی شکل که مانع از جریان خون در اندام‌ها می‌شود، در نهایت مانع از خونرسانی و اکسیژن‌رسانی به اندام‌های آسیب‌دیده خواهد شد.

نابینایی

این سلول‌های غیرعادی منجر به مسدود شدن رگ‌های خونی کوچک در چشم می‌شود. با گذشت زمان این شرایط می‌تواند به چشم آسیب وارد کند و گاهی باعث کوری در بیماران شود.

زخم پا

کم خونی داسی شکل می‌تواند باعث ایجاد زخم در پاها شود.

سنگ صفرا

تجزیه سلول‌های قرمز خون، ماده‌ای به نام «بیلی روبین» را تولید می‌کند. سطح بالای بیلی روبین در بدن می‌تواند منجر به سنگ صفرا شود.

پریاپیسم

در این مواقع آقایانی که مبتلا به کم خونی داسی شکل هستند، ممکن است نعوظ دردناک یا طولانی داشته باشند. به‌طور کلی سلول‌های داسی شکل می‌توانند رگ‌های خونی در آلت تناسلی را مسدود کنند که چنین شرایطی با گذشت زمان باعث ناتوانی جنسی خواهد شد.

ایجاد عوارض در بارداری

کم خونی داسی شکل در بارداری منجر به فشار خون بالا و ایجاد لخته خون می‌شود. همچنین خطراتی مانند سقط جنین، زایمان زودرس و تولد نوزادان کم وزن را به همراه دارد.

اگر با توجه به اطلاعاتی که در اختیار شما قرار داریم، به کم خونی داسی شکل مشکوک هستید، حتما به پزشک مراجعه کنید تا اقدامات درمانی را آغاز کند. همچنین می‌بایست برای جلوگیری از انتقال این بیماری به فرزند خود قبل از بارداری اقدامات درمانی را آغاز کنید تا از انتقال این عارضه به فرزندتان جلوگیری شود.

در نهایت به دلیل آگاهی‌رسانی به تمامی افراد امروز را مصادف با روز جهانی کم خونی داسی شکل قرار داده‌اند تا حد امکان این بیماری در بین افراد به حداقل برسد.