فشار خون بالا در بارداری یکی از موارد احتمالی است که امکان دارد در بسیاری از خانم‌های باردار ایجاد شود. منظور از فشار خون بالا، فشار خون ۸/۱۳ یا بیشتر است. چنین شرایطی اگر کنترل نشود، وضعیت بدی را برای خانم‌های باردار ایجاد می‌کند.
عواملی که منجر به فشار خون بالا در بارداری می‌شود
دلایل مختلفی برای افزایش فشار خون در بارداری وجود دارد، که این موارد به شرح زیر است:
- اضافه وزن یا چاقی
- عدم فعالیت کافی
- مصرف سیگار
- مصرف الکل
- تجربه اولین بارداری
- سابقه خانوادگی فشار خون
- بارداری دو قلو یا بیشتر
- سن
- بارداری با کمک لقاح آزمایشگاهی
- دیابت بارداری
- بیماری‌های خود ایمنی
عوامل خطرساز در ایجاد فشار خون بالا در بارداری
چند عامل در افزایش فشار خون در بارداری موثر است:
سبک زندگی
انتخاب سبک زندگی ناسالم ممکن است منجر به افزایش فشار خون در بارداری شود. اضافه وزن یا چاقی و تحرک نداشتن از عوامل اصلی در بروز این بیماری هستند.
نوع بارداری
خانم‌هایی که معمولا اولین بارداری خود را تجربه می‌کنند، معمولا دچار فشار خون بالا در بارداری می‌شوند. احتمال چنین عارضه‌ای در بارداری‌های بعدی بسیار کمتر است. همچنین خانم‌هایی که بارداری دو قلو یا چند قلو دارند، بیشتر از سایر افراد در معرض فشار خون بالا هستند.
خانم‌هایی که با استفاده از IVF اقدام به بارداری می‌کنند، ممکن است بیش از سایر خانم‌های باردار در معرض فشار خون بالا در بارداری قرار داشته باشند.
سن
آمارها نشان داده است، خانم‌هایی که بالای ۳۵ سال سن دارند و باردارند، بیشتر در معرض فشار خون بالا هستند.
انواع فشار خون بالا در بارداری
فشار خون بالا در بارداری به سه دسته تقسیم می‌شود:
فشار خون مزمن
گاهی اوقات برخی از خانم‌ها قبل از بارداری نیز دچار فشار خون بالا می‌شوند. چنین شرایطی معمولا با مصرف دارو قابل کنترل است.
فشار خون بارداری
فشار خون بارداری تنها در بارداری و بعد از هفته ۲۰ بارداری ایجاد می‌شود که معمولا پس از زایمان نیز برطرف خواهد شد. اگر قبل از ۳۰ هفتگی تشخیص داده شود، احتمال پیشرفت آن به پره اکلامپسی کمتر خواهد بود.
فشار خون مزمن همراه با پره اکلامپسی
خانم‌هایی که قبل از بارداری دچار فشار خون مزمن هستند، ممکن است به پره اکلامپسی در بارداری مبتلا شوند. چنین شرایطی زمانی رخ می‌دهد که با پیشرفت بارداری، پروتئین در ادرار یا عوارض دیگری نیز تجربه شود.
علائم فشار خون پایین
گاهی برخی از خانم‌ها ممکن است عکس این موضوع برایشان ایجاد شود و دچار افت فشار خون شوند. در واقع این افراد چنین علائمی را تجربه می‌کنند:
- سردرد
- سرگیجه
- حالت تهوع
- احساس ضعف
- بدن سرد
عوارض فشار خون بالا در بارداری
اگر در بارداری دچار فشار خون بالا شده‌اید، ممکن است عوارضی برای شما در پی داشته باشد که این موارد احتمالی به شرح زیر است:
پره اکلامپسی
این عارضه در صورت عدم کنترل می‌تواند به قسمت‌هایی از جمله مغز و کلیه‌ها آسیب جدی برساند. علائم پره اکلامپسی شامل موارد زیر است:
- تورم غیر طبیعی در دست و صورت
- سردردهای مداوم
- مشاهده لکه یا تغییر در بینایی
- احساس درد در بالای شکم
- حالت تهوع و استفراغ در بارداری
- مشکل داشتن هنگام تنفس
در صورت بروز هر یک از این علائم حتما با پزشک متخصص زنان کرج در بیمارستان مریم مشورت کنید.
سندرم HELLP
HELLP مخفف همولیز به معنی افزایش آنزیم‌های کبدی و تعداد کم پلاکت است. این شرایط می‌تواند تهدیدکننده زندگی باشد. علائم ناشی از این عارضه به شرح زیر است:
- حالت تهوع
- استفراغ
- سردرد
- درد بالای شکم
از آنجایی که این سندرم می‌تواند به سیستم اندام‌های حیاتی آسیب برساند، باید فشار خون کنترل شود و در برخی از مواقع زایمان زودرس برای مادر ضروری است.
همچنین نکته‌ای که باید در نظر داشته باشید، این است که فشار خون بالا در بارداری می‌تواند بر میزان رشد کودک تاثیرگذار باشد و باعث وزن کم نوزاد هنگام تولد شود.
آیا راهی برای جلوگیری از فشار خون بالا در بارداری وجود دارد؟
با رژیم غذایی و ورزش می‌توان عامل افزایش فشار خون یعنی چاقی را کاهش داد یا کنترل کرد. در دوران بارداری افزایش وزن طبیعی است. اگر نگران افزایش وزن بیش از اندازه‌اید، در این باره با پزشک خود مشورت داشته باشید.
دستورالعمل‌های مرتبط با غذاهای مناسب برای کاهش فشار خون در بارداری در افراد مختلف متفاوت است. همچنین خانم‌های باردار باید از مصرف سیگار و الکل به شدت خودداری کنند؛ چراکه، هر دو مورد منجر به افزایش فشار خون می‌شود.
نمک در دوران بارداری بسیار مهم است، برای جلوگیری از بالا رفتن فشار خون نباید بیش از اندازه آن را محدود کنید؛ چراکه، بر رشد و نمو جنین تاثیرگذار است.
بارداری منجر به تغییرات هورمونی، جسمی و روحی می‌شود. این شرایط می‌تواند منجر به استرس شود و کنترل فشار خون را دشوار کند. روش‌های کنترل استرس شامل یوگا در بارداری و مدیتیشن است.
سلام من در هفته ۹ بارداری هستم امشب احساس سرگیجه سردرد و حالت تهوع دارم نبضم ضعیف میزنم آیا فشار خونم بالاست و خطری برای خودم یا جنین من داره…..؟
سلام. اگر دستگاه فشار خون دارید حتما چک کنید و در صورتی که فشار خون شما بالا بود مراجعه کنید. اگر دستگاه ندارید حتما برای چک کردن مراجعه کنید.
سلام منم مثل شما هستم هفته نهم بارداری و فشارم بالا روی ۱۲ هست منم خیلی حالت تهوع و استفراغ دارم.
سلام، ۳۷ هفته و ۱ روز هستم.
از صبح سرگیجه دارم فشارم و الان چک کردم ۱۳ روی ۱۰ بود. توی کل بارداری همیشه فشارم ۱۱ بوده
چیکار کنم؟ خطری بچه ام تهدید میکنه؟
اگر که فشار بالاتر از ۱۲.۵ روی ۸ دارید باید حتما به متخصص زنان یا بیمارستان مراجعه کنید. برای این فشار شما مخصوصا سرگیجه هم دارید باید حتما مراجعه کنید.
سلام خسته نباشید منهفته ی ۱۵ هستم و یک هفته است فشارم در شب بالا میره
۱۲.۵ یا ۱۳.۴ یا ۱۴.۷ میشه ولی فقط شبه و تمام روز تپش قلب شدید دارم در حدی که قفسه سینه م درد میگیره اما فشارم طبیعیه با اینکه شبها فقط فشارم بالا میره ممکنه فشار خون بارداری داشته باشم ؟
قبل از هفته ۲۰ بارداری، فشار خون مزمن تعریف میشه و باید به پزشک متخصص داخلی یا قلب مراجعه کنید.